سران شش کشور عرب خلیج فارس از روز دوشنبه برای دیداری دو روزه در قطر گرد هم می آیند. آنها نگرانی فزاینده خود را از جاه طلبی های هسته ای ایران که خطر شعله ور ساختن یک جنگ منطقه ای را به همراه دارد، اعلام داشتند.
به نظر می رسد برنامه هسته ای تهران، موضوع مهم مورد بحث در دیدار سران شواری همکاری خلیج فارس در دوحه باشد. این دیدار با شرکت بحرین، عمان، قطر، کویت، عربستان سعودی و امارات متحده عربی تشکیل می شود.
عبدالرحمن العطیه، دبیر کل شواری همکاری خلیج فارس، به خبرگزاری فرانسه گفت: “حمایت از تلاش های صلح جویانه برای کاهش تشنج در بحران هسته ای ایران ضروری است زیرا هر گونه رویارویی می تواند فقط اوضاع را پیچیده تر سازد.“
او در حمایت از موضع جامعه جهانی در قبال برنامه غنی سازی اورانیوم تهران گفت: “ من رسماً همه طرفین، که این شامل ایران هم می شود، را دعوت می کنم با زبان منطق و گفتمان سخن بگویند و از هر گونه تشتت و رو یارویی اجتناب کنند.“
کشورهای غربی مشکوک هستند که ایران تحت پوشش برنامه هسته ای خود، در حال تولید بمب هسته ای است. علیرغم انکار ایرانی ها، ایالات متحده و شرکایش سازمان ملل را برای تصویب تحریم های سنگین تر علیه تهران تحت فشار گذاشته اند.
رهبران کشورهای عرب حاشیه خلج فارس – که به ایالات متحده وفا دارهستند- تلاش می کنند از هرگونه ابراز نگرانی آشکار درباره مقاصد ایرانی ها پرهیز کنند.
معذالک شاهزاده بحرین شیخ سلمان بن حامد آل خلیفه، در گفتگوی ماه گذشته خود با یک روزنامه بریتانیایی، برای اولین بار ایران را متهم کرد که به دنبال به دست آوردن قوای هسته ای است.
شورای هکاری خلیج فارس با هراس از تجربه جنگ ایران – عراق (1980-1988) ، جنگ اول خلیج فارس در سال 1991 و سپس اشغال عراق در سال 2003، پیشنهاد داده است یک کنسرسیوم تحت کنترل بین المللی برای غنی سازی اورانیوم مورد نیاز کشورهای منطقه خلیج فارس تشکیل شود.
این پیشنهاد از سوی ایران به سردی استقبال شد. اما ریاض کواج- مدیر موسسه تحلیل نظامی خاور نزدیک وخلیج فارس در دوبی- می گوید “این پیشنهاد بهترین راه برای تضمین ممانعت از حضور یک قدرت هسته ای در منطقه است.”
او به خبرگزاری فرانسه گفت: “وقتی کشوری مانند ایران بتواند آزادانه اورانیوم را غنی سازی کند، این خطر وجود دارد که این کشور خود را به تسلیحات هسته ای هم مجهز نماید.“
او گفت کشورهای عرب که شامل اعضای شورای همکاری خلیج فارس هم می شود، تمایل خود را در راه اندازی برنامه های هسته ای غیر نظامی اعلام کرده اند. اما آنها توان خنثی سازی امیال هسته ای ایران را ندارند.
او اضافه کرد: “ایران یک برنامه واقعی هسته ای فعال و گسترش یابنده در دست دارد، در حالیکه کشورهای عرب تنها خواستار داشتن راکتور برای تولید انرژی هسته ای هستند، آن هم بدون نیاز به تجارب مورد استفاده در تولید یک بمب هسته ای.“
موضوع برنامه هسته ای برای اعضای شورای همکاری، به عنوان یک موضوع مورد مطالعه از نظر میزان عملی بودن در دوحه مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.
بر اساس گفته های علی بن عبدالله العویض، معاون وزیر انرژی امارات متحده عربی، طرح پیشنهادی شامل خرید مشترک تجهیزات توسط کشورهای خلیج فارس برای تاسیس نیروگاه در یک منطقه محافظت شده است که بتواند تا سال 2025 شروع به کار کند.
کواج گفت: “حاکمان کشورهای حوزه خلیج فارس که شمار جلسات مشترک نظامی خود را نیز افزایش داده اند، به شدت نگران کشانده شدن بحران ایران به سوی یک رویارویی هسته ای هستند.”
او اضافه کرد: “این کشورها در صورت بروز چنین کشمکشی، مجبور به مداخله خواهند بود.“
سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران، روز دوشنبه گفت این کشور طرح های هسته ای خود را تحت فشار تحریم های سازمان ملل، متوقف نخواهد کرد.
او بعد از گفتگو با خاویر سولانا، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در لندن گفت: “آنها سه قطعنامه را تدوین کرده اند که هیچ دستاوردی برای آنها نداشته است. در عین حال ایران از موفقیت های تکنولوژیک چشمگیری بهره مند شده است.“
منلع: خلیج تایمز – 2 دسامبر 2007