به دولت‌های غربی و مذاکرات خوش‌بین نیستیم

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» حذف سخنان روحانی از سایت ریاست‌جمهوری:

به فاصله یک روز از سخنان رهبر جمهوری‌اسلامی٬ براساس آن‌چه که سایت ریاست‌جمهوری نوشت٬ حسن روحانی گفت: “دولت به غربی‌ها و مذاکرات جاری خوشبین نیست اما این به معنای آن نیست که به رفع مشکلات امیدوار نباشیم”. این خبر اما پس از چند ساعت از خروجی این سایت حذف شد.

سایت ریاست‌جمهوری گرچه ابتدا این خبر را منتشر کرد٬ اما پس از حدود دو ساعت این عبارت حذف و این جمله جایگزین آن شد: “دولت به رفع مشکلات امیدوار است و البته باید همواره متذکر این نکته باشیم که نباید در کوتاه مدت منتظر رفع همه مشکلات بود”.

روز یکشنبه نیز آیت‌الله خامنه‌ای٬ رهبر جمهوری‌اسلامی٬ در سخنان مشابهی پیرامون مذاکره دولت روحانی با غرب گفته بود که: “بنده هم اوّلِ امسال در مشهد مقدّس در سخنرانی گفتم [که‌] مذاکره در موضوعات خاص اشکالی ندارد؛ منتها گفتم من اعتماد ندارم، خوشبین نیستم به مذاکره، لکن میخواهند مذاکره کنند، بکنند؛ ما هم به اذن‌الله ضرری نمی‌کنیم”.

وی همچنین اضافه کرده بود: “به مذاکره خوشبین نیستم ولی باذن الله از این مذاکرات ضرری هم نمی‌کنیم و این تجربه، ظرفیت فکری ملت ما را بالا خواهد برد”.

چند ساعت پس از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای٬ حسن روحانی در واکنش به این سخنان گفته بود: “دیپلماسی دولت متکی به خواست مردم و تدبیر و رهنمودهای مقام معظم رهبری است… دولت همواره از راهنمایی‌ها و رهنمودهای رهبری بهره مند بوده و در ادامه راه نیز نیازمند مشخص کردن مسیر و تداوم رهنمودهای مقام معظم رهبری است”.

روحانی در سخنان روز گذشته خود هم گفته است که “نباید در کوتاه مدت منتظر رفع همه مشکلات بود” و “دولت به رفع مشکلات امیدوار است”.

این سخنان در حالی بیان شده که ابتدای هفته جاری٬ محمدجواد ظریف در کمیسیون امنیت ملی حاضر شده بود. نمایندگان مجلس از وی پیرامون هولوکاست، تماس تلفنی روسای جمهور ایران و آمریکا، تعریف از منافع ملی، احتمال توقف غنی‌سازی اورانیوم و حمله اخیر سراوان، سوال کرده بودند و ظریف نیز به این سوالات پاسخ داد٬ گرچه به گفته یکی از نمایندگان مجلس٬ هیچ‌یک از پاسخ‌ها٬ سوال‌کنندگان را قانع نکرد.

ظریف در پاسخ به سوال نمایندگان پیرامون دلیل تماس روحانی با اوباما٬ گفته است که او و روحانی خلاف نظر آیت‌الله خامنه‌ای عمل نکرده و نمی‌کنند. ظریف در این جلسه همچنین گفته است که “به هیچ وجه راجع به تعلیق غنی‌سازی توافق نکرده‌ایم و کذب محض است”.

پیش از این برخی از نزدیکان رهبر جمهوری‌اسلامی نیز مذاکرات انجام شده را برای “اتمام حجت” با غرب٬ توصیف کرده بودند. از آن جمله کاظم صدیقی٬ امام جمعه موقت تهران٬‌ هفته گذشته گفته بود که آیت‌الله خامنه‌ای٬ رهبر جمهوری‌اسلامی٬‌دست دولت روحانی را برای مذاکره با غرب باز گذاشته تا به این ترتیب با دنیا اتمام حجت کند: “ما اتمام حجت‌ می‌کنیم تا ببینیم در آخر چه می‌شود”.

افراد و نهادهای نزدیک به رهبر جمهوری‌اسلامی در این مدت انتقادات زیادی را متوجه سیاست خارجی روحانی کرده‌اند. پس از تماس تلفنی حسن روحانی با باراک اوباما٬ محمدعلی جعفری٬ فرمانده سپاه پاسداران و حسین سلامی٬‌از اعضای عالیرتبه این نهاد٬ به انتقاد از این عمل روحانی پرداختند. مجتبی ذوالنور٬ مشاور نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران هم پیرامون محرمانه بودن مذاکرات با غرب گفته بود: “اگر گروه ۱+۵ بگوید تا زمان لغو غنی‌سازی، تحریم‌ها را لغو نمی‌کند، ممکن است تیم مذاکره‌کننده ایرانی نیز وعده‌هایی داده باشد که مورد قبول ملت قرار نگیرد؛ از این رو مذاکرات نیاز به شفاف‌سازی دارد”