روزنامه اصلاح طلب شرق از سوی هیات منصفه دادگاه مطبوعات ، به خاطر تخلف از مصوبه شورای عالی امنیت ملی مجرم شناخته شد اما از دو اتهام دیگر در ارتباط با “توهین به ایثارگران” و”نشر مطالب خلاف واقع” تبرئه شد.
به گزارش خبرگزاری‌های حکومتی روز یکشنبه، ۳ دی ماه، جلسه محاکمه مدیر مسئول روزنامه شرق در شعبه ۷۶ دادگاه کیفری و به ریاست قاضی مدیر خراسانی و حضور اعضای هیات منصفه دادگاه مطبوعات استان تهران برگزار شد.
بنا بر اعلام علی اکبر کسائیان، دبیر هیات منصفه دادگاه مطبوعات استان تهران “مدیر مسئول روزنامه شرق در دو مورد از اتهامات مجرم شناخته نشد و تنها در خصوص اتهام تخلف از مصوبه شورای امنیت مجرم شناخته شد.”
دو اتهامی که روزنامه شرق از آن تبرئه شده “نشر مطالب خلاف واقع”، و همچنین اتهام “توهین به ایثارگران” (چاپ کاریکاتور) است اما بر اساس رای هیات منصفه دادگاه مطبوعات این روزنامه به خاطر درج تیتری با عنوان “سکه یک میلیون تومانی به بازار برگشت” که تخلف از مصوبه شورای عالی امنیت ملی خوانده شده مجرم شناخته شد.
در واکنش به این موضوع، مهدی رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه شرق روز یکشنبه به ایلنا، خبرگزاری کار ایران گفت این تیتر پیش از شرق، در چهار یا پنج روزنامه در همان روز کار شده بود.
نه مسئولان روزنامه شرق و نه هیچ یک از خبرگزاری‌های دیگر در مورد جزئیات تخلف از مصوبه شورای عالی امنیت ملی توضیح نداده‌اند، اما به نظر می‌رسد نوسانات بازار ارز در زمان انتشار این روزنامه و محدودیت‌های ایجاد شده، دلیلی برای تخلف از مصوبات شورای امنیت ملی تعبیر شده باشد.
علاوه بر این، انتشار مصاحبه‌ای با مهرداد عمادی، کار‌شناس و مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا و همچنین چاپ مصاحبه‌ای با علی اکبر سلطانیه که آنزمان مورد انتقاد اصولگرایان قرار گرفت، می‌تواند از جمله مصادیق تخلف از مصوبه شورای امنیت ملی محسوب شود.
روزنامه شرق روز پنجم مهرماه سال جاری با درخواست تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و همچنین وزیر فرهنگ و ارشاد از سوی هیات نظارت بر مطبوعات توقیف شد. دلیل توقیف این روزنامه انتشار طرحی از هادی حیدری عنوان شد؛ طرحی با عنوان “چشم بندان” که در آن افرادی به صف ایستاده، برای یکدیگر چشم بند می‌بستند.
برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی ورسانه‌های حکومتی این طرح را توهین به رزمندگان جنگ ایران و عراق و همین طور توهین به پیشانی بند آن‌ها قلمداد کردند و با انتشار نامه، بیانیه و گرفتن اظهار نظر از افراد مختلف خواستارتوقیف روزنامه و برخورد قانونی با طراح و مسئولان آن شدند.
محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم از جمله مقامات عالی رتبه دولت بود که این کاریکاتور را توهین به “رزمندگان دفاع مقدس” دانست.اما کاریکاتوریست روزنامه شرق و مدیریت این روزنامه اتهامات مطرح شده را رد کردند.
به دنبال آن مهدی رحمانیان، مدیر مسئول این روزنامه بازداشت و هادی حیدری، کاریکاتوریست و طراح این روزنامه به دادسرا احضار شد.
همزمان با این رویداد جمعی از روزنامه‌نگاران و خانواده‌های کشته‌شدگان جنگ ایران و عراق نیز حمایت خود را از کاریکاتوریست روزنامه شرق اعلام کردند و واکنش نمایندگان و اصولگرایان را ناشی از “سوءبرداشت‌های به وجود آمده” دانستند و بر بی‌ارتباطی این کاریکاتور با جنگ هشت ساله ایران و عراق تاکید کردند.
روزنامه شرق، اولین بار دوم شهریور ۱۳۸۲ انتشار خود را در تهران آغاز کرد اما از تاریخ تاکنون چهار بار به محاق توقیف رفته است.
با وجود اعلام رای هیئت منصفه دادگاه مطبوعات هنوز مشخص نیست روزنامه شرق از چه زمانی انتشار مجدد خود را از سر می‌گیرد.
هر چند در ماه‌های اخیر و به دنبال نزدیک شدن به زمان برگزاری یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، چند روزنامه نزدیک به جناح اصلاح طلب در ایران امکان انتشار مجدد پیدا کرده‌اند اما تازه‌ترین گزارشهای سازمانهای جهانی مدافع آزادی اطلاع رسانی، جمهوری اسلامی را همچنان به عنوان یکی از “دشمنان آزادی بیان” معرفی می‌کنند.
در تازه‌ترین مورد، روز شنبه، دوم دی ماه، سازمان گزارش‌گران بدون مرز، از سازمانهای غیر دولتی بین المللی که وضعیت آزادی بیان و رسانه‌ها در جهان را رصد می‌کند، با انتشار بیلان سال ۲۰۱۲ خود، از ترکیه، چین، اریتره، سوریه و ایران به عنوان بزرگ‌ترین زندان‌های روزنامه نگاران در جهان نام برد.
بیلان سال ۲۰۱۲ گزارش‌گران بدون مرز حاکی از آن است که هم اکنون در ایران ۲۶ روزنامه نگار و ۱۷ وب‌نگار زندانی هستند.
