سایمون تیسدال
چیزی که سال ۲۰۱۳ را خطرناک می‌کند این است که احتمال وقوع جنگ نسبت به دو سال قبلی بیشتر است. برنامه هسته‌ای و موشکی ایران پیشرفته‌تر شده؛ یا اینکه حداقل غربی‌ها این‌طور فکر می‌کنند. در این میان در اسرائیل نیز دو رئیس ارتش و اطلاعات نافرمان نیز عوض شده‌اند.
در ماه ژانویه نتانیاهو در انتظار انتخاب برای دور دوم خواهد بود. اگر او پیروز شود می‌توان انتظار داشت که فشار بر تهران افزایش خواهد یافت. وی پیروزی خود را نشانه برای خواست عموم در جهت اقدام، تفسیر خواهد کرد.
در ایران ریاست‌جمهوری مناقشه‌برانگیز محمود احمدی‌نژاد پایان می‌یابد و اصلا مشخص نیست چه کسی جانشین او خواهد شد. احتمال می‌رود آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ضدغرب ایران، تلاش کند فرد مورد نظر خود را انتخاب کند. اما مخالفان نیز نظرات خود را خواهند داشت. کاملا احتمال این می‌رود که انتخابات ۲۰۱۳ نیز منجر به اعتراضات خیابانی مشابه سال ۱۳۸۸ شود.
آمریکایی‌ها نیز به نوبه خود تلاش خواهند کرد در صورت امکان از مقابله مستقیم با ایران جلوگیری کنند. پنتاگون از جنگ نگران است. باراک اوباما نمی‌خواهد پایش به یک درگیری دیگر با جهان اسلام باز شود. دور جدیدی از ارتباط دیپلماتیک بین غرب و ایران پیش روست. آمریکا بحث‌های دوجانبه پنهانی داشته و اوباما علنا اشاره کرده که آماده مذاکره مستقیم با ایران است.
یک مشکل بزرگ در مورد مذاکرات همیشه این بوده که در تهران چه کسی حرف آخر را می‌زند. هیچ سیاستمدار ایرانی از ترس متهم شدن به میهن فروشی نمی‌خواهد در این دوره گذار سیاسی داخلی متمایل به غرب به نظر برسد.
یک مشکل دیگر جنگ داخلی سوریه است، چراکه ایران حمایت همه جانبه خود را نثار بشار اسد کرده است. اگر اسد سرنگون شود، ایران احساس خواهد کرد که هدف بعدی آمریکا برای تغییر رژیم خواهد بود. برای رژیم شیعه ایران از دست دادن سوریه یک شکست بزرگ در کشمکش قدرت در منطقه خواهد بود.
رفتن اسد نفوذ ایران در لبنان را نیز تقلیل خواهد داد. همچنین بر روابط ایران و حماس نیز تاثیر منفی خواهد داشت و مصر و ترکیه قدرت بسیار بیشتری در منطقه خواهند یافت.
بنا بر تمام این دلایل نتیجه جنگ داخلی سوریه با پیروزی شورشیان، که انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۳ اتفاق بیفتد، می‌تواند برای خاورمیانه لحظات بسیار خطرناکی را رقم بزند. تهران می‌تواند به جای انتظار کشیدن برای حمله آمریکا و اسرائیل، اقدامی پیش‌دستانه‌ای کند. به عبارت دیگر پس از سوریه اگر اسرائیل جنگ را شروع نکند، ممکن است تندروهای ایران این کار را بکنند.
به نظر می‌رسد که امسال سال سختی برای خاورمیانه باشد. انقلاب مصر بسیار طولانی شده است. سرنگونی حسنی مبارک بسیار آسان بود. اما برقراری یک سیستم جدید شفاف، مسئول، دموکرات، که مورد قبول تمام گروه‌ها باشد، بسیار چالش‌برانگیز است. به دنبال برخی تصمیمات مرسی، خشونت در ماه نوامبر در مصر از سر گرفته شد.
در سال ۲۰۱۳ افغانستان نیز مشکل خواهد داشت. نیروهای غربی از این کشور خواهند رفت و طالبان عرصه را برای قدرت‌نمایی دوباره مناسب خواهد دید. افغانستان با بازگشت به نقطه اول می‌تواند داستان مشکل‌آفرین دیگری برای غرب باشد.
منبع: گاردین - 2 ژانویه
