فعالان ایرانی در اینترنت در سال ۲۰۱۲ با چالش های بسیاری روبرو بوده اند. حکومت جمهوری اسلامی با ایجاد پلیس سایبری شرایط را برای کاربران اینترنتی در ایران سخت تر کرده است. فعالان ایرانی با اتخاذ راه های دیگر از قبیل اعتراضات خیابانی، اعتراض نسبت به سوء عملکرد نهادهای دولتی و دفاع از زندانیان سیاسی و مسایل زیست محیطی به فعالیت های خود ادامه می دهند.
در این مقاله لیست کوتاهی از مهم ترین رویدادهای سال ۲۰۱۲ در فضای آنلاین تهیه شده. اولین مورد به مرگ ستار بهشتی، بلاگر ۳۵ ساله اهل رباط کریم مربوط می شود که در ماه اکتبر به دلیل انتقاد از حکومت دستگیر و سپس تا حد مرگ در زندان شکنجه شد. خبر مرگ او به سرعت در اینترنت منتشر شد و همگان را شوکه کرد. آن طور که گفته می شود، پس از مرگ ستار بهشتی، فرمانده پلیس سایبری از سمت خود برکنار شد.
محمدرضا پورشجری [سیامک مهر]، ۵۰ ساله، بلاگر دیگری بود که به “توهین به پیامبر اسلام” و “محاربه” متهم شد. حکم محاربه براساس قوانین ایران اعدام است. دادگاه او که در تاریخ ۲۱ دسامبر ۲۰۱۱ برگزار شد، تنها ۱۵ دقیقه به طول انجامید.
به گفته سزمان گزارشگران بدون مرز، ۱۸ تن از فعالان اینترنتی همچنان در زندان بسر می برند. به نظر می رسد که هیچ گونه فعالیتی به صورت آنلاین دارای امنیت نیست، زیرا نیروی انتظامی نیز بارها اعلام کرده که چندین کاربر صفحات فیس بوک را دستگیر کرده است. حتی یکی از بلاگرهای حامیان محمود احمدی نژاد نیز زندانی شده است و بسیاری دیگر تحت سانسور قرار گرفته اند، چرا که رقابت در لایه های حکومت به شدت بالا گرفته است.
فعالان اینترنتی به مانند دیگر هموطنان خود دریافت اولین اسکار ایرانی توسط اصغر فرهادی را جشن گرفتند. برخی حتی پوسترهایی برای این فیلم ساختند. این درحالی بود که خبرگزاری فارس نسبت به سخنان اصغر فرهادی انتقادات شدیدی را مطرح کرد. او گفته بود: “مردم ایران علی رغم خصومت هایی که با کشورهای غربی بر سر برنامه هسته ای پیش آمده، به تمامی فرهنگ ها احترام می گذارند.”
طی این سال های پرتنش که حکومت های جمهوری اسلامی و اسراییل به تهدید یکدیگر می پرداختند همچنین شاهد بودیم که مردم دو کشور برای یکدیگر پیام دوستی و محبت فرستادند. در کمپینی که در صفحه فیس بوک خطاب به مردم ایران آمده بود: “کشور ما را بمباران نکنید. ما شما را دوست داریم.” کمپین دیگری نیز در پاسخ به آن ایجاد شد: “ما هم دوست شما هستیم.”
طی سال جاری همچنین شاهد اعتصابات و تظاهرات های اعتراض آمیز بودیم، گرچه تعدادشان محدود است. در اوایل ماه اکتبر بازاریان تهران در اعتراض به کاهش قدرت خرید و افزایش قیمت مایحتاج ضروری اعتصاب کردند. معترضان در میدان استانبول با پلیس درگیر شدند و شعار “مرگ بر سوریه” سر دادند. اشاره آنها به حمایت های مالی حکومت تهران از بشاراسد بود که در شرایط بحران شدید اقتصادی در ایران انجام می شود.
در میان اخبار مهم به خبر اعتصاب غذای نسرین ستوده برخوردیم که پس از ۴۹ روز اعتصاب توانست اجازه خروج دختر سیزده ساله خود را به دست آورد.
با این حال، حکومت جمهوری اسلامی نظارت خود بر اینترنت را روز به روز افزایش داده. در تاریخ ۲۳ سپتامبر حکومت بدون اعلام اولیه دسترسی به گوگل و جی میل را فیلتر کرد و بهانه اش جلوگیری از انتشار فیلم ضداسلامی در یوتیوب بود. گام دیگری نیز ازسوی حکومت برای ایجاد اینترنت ملی برداشته شده. حکومت با ایجاد زیرساخت برای تأسیس یک اینترنت ملی به راحتی خواهد توانست از دسترسی به اینترنت جهانی جلوگیری بعمل آورد.
فعالان اینترنتی ایرانی همچنین تلاش های بسیاری در زمینه زیست محیطی و مسایل بشردوستانه انجام دادند.
در تاریخ ۲۱ می شهروندان ارومیه و دیگر شهرهای اطراف طی فراخوانی درصدد نجات دریاچه ارومیه برآمدند.
منبع: لا استامپا، ۴ ژانویه
