صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه یک شنبه بیست و چارم اردیبهشت طی حکمی سرتیپ پاسدار محمدباقر ذوالقدر را با حفظ سمت” معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم” به عنوان “معاون راهبردی قوه قضائیه” هم منصوب کرد.
در این حکم، صادق لاریجانی با اشاره به آنچه “سوابق تجربیات ارزنده” محمدباقر ذوالقدر خوانده، این فرمانده پیشین و ارشد سپاه پاسداران را مامور “تشکیل و فعال‌سازی معاونت راهبردی قوه قضائیه” کرده و بر “اهمیت برخورداری قوه قضائیه از برنامه و داشتن هدف روشن و راهبردهای دقیق در پیشبرد امور و پیگیری” نیز تاکید کرده است.
همزمان با واگذاری دومین معاونت قوه قضائیه به محمدباقر ذوالقدر، صادق لاریجانی همچنین اصغر جهانگیر رئیس حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه را که از دوره ریاست محمود هاشمی شاهرودی در این سمت بوده برکنار و حجت الاسلام اسماعیل خطیب را به عنوان رئیس جدید حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه منصوب کرد.
با حکم تازه صادق لاریجانی برای محمدباقر ذوالقدر، پیشروی سپاه پاسداران در قوه قضائیه با در اختیار گرفتن دو معاونت مهم این قوه گسترش یافت.
به رغم آنکه سپاه پاسداران و قوه قضائیه طی سال های استقرار جمهوری اسلامی همکاری نزدیکی با یکدیگر داشته اند اما دی ماه سال 1388 در میان اوج سرکوب جنبش سبز و اعتراضات پس از انتخابات، حکم صادق لاریجانی برای انتصاب محمد باقر ذوالقدر به عنوان “مشاور رئیس قوه قضائیه” نخستین حکم یکی از روسای قوه قضائیه برای یک فرمانده ارشد سپاه پاسداران بود.
چهارماه بعد در31 فروردین 1389، لاریجانی طی حکمی سردار ذوالقدر را از سمت “مشاور” به “معاون” ارتقاء داد و او را مامور “تشکیل و راه اندازی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم” قوه قضائیه کرد.
طی دو سال اخیر محمدباقر ذوالقدر “معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم” را با تشکیل ادارات کل “مطالعات اجتماعی و جرم شناسی”، “پیشگیری های فرهنگی و اجتماعی”، “پیشگیری های وضعی و انتظامی”، “پیشگیری های حقوقی و قضایی”، “پیشگیری های مردمی”، “طرح ها و برنامه های پیشگیرانه” تشکیل داد و با گسترش آن اقدام به تشکیل “ستاد پیشگیری از وقوع جرم” در تمامی استان ها کرد.
در هفدهم اسفند 90 در جریان “سومین گردهمایی معاونین اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم استان ها” این فرمانده پیشین سپاه پاسداران گفت که”پیشگیری از جرم که در گذشته مورد غفلت قرار گفته بود از وظایف قوه قضاییه است” و اعلام کرد که کارکرد معاونت های پیشگیری از جرم “یک کار حقوقی و قضایی محض نیست بلکه ترکیبی از کار حقوقی و قضایی توام با مباحث فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و انتظامی است.”
ذوالقدر همچنین از به کار گیری 1330 نفر در پست های سازمانی این نیرو خبر داد و گفت که “1330 پست سازمانی برای امر پیشگیری” برای “تأمین نیروی انسانی معاونت پیشگیری از وقوع جرم” تعیین شده و “در این زمینه در سال 90 یک ردیف مستقل در بودجه قوه قضاییه به معاونت پیشگیری از وقوع جرم به مبلغ 8 میلیارد تومان اختصاص داده شد که در سال 91 به 20 میلیارد تومان رسیده است.”
او همچنین گفت معاونت پیشگیری از جرم قوه قضائیه “در سه حوزه مختلف؛ پیشگیری‌های فرهنگی و اجتماعی، پیشگیری‌های وضعی و انتظامی و پیشگیری‌های حقوقی و قضایی” بیش از “13 محور کاری را مشخص کرده و برای هر حوزه به طور متوسط چهار محور تعیین شده که در مجموع 41 تدبیر یا تکنیک با مبنای علمی برای ادامه کار” تعیین شده است.
چرا ذوالقدر؟
سرتیپ پاسدار محمد باقر ذوالقدر پیش از انقلاب از اعضای گروه اسلامی و مسلح “منصورون” و از یاران محسن رضایی در این گروه بود؛ گروهی که سال 1357 یک مهندس آمریکایی و یکی از مدیران شرکت ملی نفت ایران را در اهواز ترور کرد.با پیروزی انقلاب، گروه منصورون نیز به گروه های تشکیل دهنده سازمان مجاهدین انقلاب پیوست.
ذوالقدر به دلیل نزدیکی به آیت الله راستی کاشانی نماینده آیت الله خمینی در سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، در جریان اختلافات درونی این سازمان به جناح راست آن پیوست و مخالفت او با جناح چپ مجاهدین انقلاب از جمله محمد سلامتی، بهزاد نبوی، محسن آرمین و مصطفی تاج‌زاده از همان جا اوج گرفت.
این اختلاف پس از انحلال و احیای دوباره سازمان مجاهدین انقلاب تداوم داشت و در سال های اصلاحات که ذوالقدر جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران بود در مخالفت گسترده سپاه با اصلاح طلبان و اصلاحات علنی شد.
ذوالقدر در سال 1387 طی مصاحبه ای از دوره اصلاحات به عنوان “دوره ساختارشکنی” و “مخالفت با ولی فقیه” نامبرد و گفت که دوره‌ای به نام اصلاحات در تاریخ جمهوری اسلامی وجود ندارد و “ باید نشست برای آن دوران یک واژه‌ای خلق کرد” چرا که آن سال ها، دوره “تلاش برای تغییرات ساختاری” بود.
سال 1376 و پس از انتصاب یحیی رحیم صفوی به فرماندهی کل سپاه پاسداران از سوی آیت الله خامنه ای، ذوالقدر نیز به عنوان جانشین فرمانده کل سپاه منصوب شد و تا هشت سال در این سمت باقی ماند و در جریان به قدرت رساندن محمد احمدی نژاد نقش داشت.
در تیر 1384 دو هفته پس از پیروزی احمدی نژاد در مقابل اکبر هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری، محمدباقر ذوالقدر طی سخنانی در “همایش فرماندهان بسیج اداری و کارگری” به صراحت از وجود یک برنامه پیچیده و چندلایه برای به قدرت رساندن احمدی نژاد خبر داد و گفت: “اصول‌گرا بحمدالله با طراحی درست و چندلایه توانستند در انتخابات پیروز شوند.”
با تشکیل دولت نهم از سوی محمود احمدی نژاد و رسیدن مصطفی پورمحمدی قائم مقام سابق وزارت اطلاعات به وزارت کشور، در سال 1384 محمدباقر ذوالقدر نیز به عنوان “معاون امنیتی” وزارت کشور منصوب شد، اما دو سال بعد با اوج گرفتن اختلافات درونی حاکمیت، پور محمدی از وزارت کشور و ذوالقدر از معاونت امنیتی این وزارتخانه برکنار شدند.
توجه آیت الله خامنه ای به محمدباقر ذوالقدر اما منجر شد تا در حکمی وی را به عنوان “معاون ستاد کل نیروهای مسلح در امور بسیج” منصوب کند؛ سمتی که محمد باقر ذوالقدر تا دی ماه 88 و ورود به قوه قضائیه همچنان در آن باقی بود.
ذوالقدر در جریان اعتراضات سال 88 نیز از سرکوب مردم معترض حمایت کرد و از جمله در شهریور 1388 طی سخنانی در مشهد گفت: “کشته‌شدگان در جنگ سخت در زمره شهدا و کشته‌شدگان در جنگ نرم در زمره منفورترین‌ها هستند.”
واگذاری دو پست معاونت در قوه قضائیه به سرتیپ پاسدار محمدباقر ذوالقدری طی دو سال از سوی صادق لاریجانی از آرایش تازه نظامی- امنیتی قوه قضائیه حکایت دارد.
اکنون در میان معاونت ها و پست های کلیدی قوه قضائیه گروهی از چهره های امنیتی ـ قضائی غلامحسین محسنی اژه ای به عنوان دادستان کل و سخنگو، مصطفی پورمحمدی به عنوان “رئیس سازمان بازرسی کل کشور” قرار دارند؛ کسانی که همگی از دانش آموختگان مدرسه حقانی به شمار می روند، و دستکم دو معاونت” اجتماعی و پیشگیری از جرم” و “معاونت راهبردی” نیز به محمدباقر ذوالقدر فرمانده سابق سپاه و نیروهای نزدیک به او سپرده شده است.
ویژگی همه این معاونان با سوابق امنیتی و نظامی، برکناری آن ها از سوی احمدی نژاد و نزدیکی شان به آیت الله خامنه ای است.
