‏ موضوع اصلی، اقتصاد

نویسنده

entekhabatmajlis.jpg

چیپ کامینز

در ایران هم فصل انتخابات است و موضوع اصلی ممکن است آشنا بنظر برسد: اقتصاد. این خبر بدی ‏برای رئیس جمهور احمدی نژاد است که در سال 2005 با دادن وعده تقسیم ثروت های نفتی کشور در ‏میان مردم به قدرت رسید. با وضعیت بحرانی اقتصاد ایران، بسیاری از کسانی که زمانی متحد احمدی ‏نژاد بودند هم اکنون از شکست او در تحقق وعده هایش انتقاد می کنند. همزمان با فرا رسیدن انتخابات ‏مجلس در ماه مارس، این انتقادات موقعیت او را از بیخ و بن در میان محافظه کارانی که بر مجلس ‏سلطه دارند، تضعیف کرده اند.‏

• چه اتفاقی در شرف وقوع است: همزمان با وضعیت بحرانی اقتصاد ایران، متحدان محافظه ‏کار احمدی نژاد، رئیس جمهور پوپولیست را ترک می کنند.‏

• چه چیز در خطر است: در صورتی که متحدان احمدی نژاد در انتخابات ماه مارس مجلس ‏کرسی های مجلس را از دست بدهند، این رأی گیری یک شکست سیاسی دردناک برای رئیس ‏جمهور خواهد بود. ‏

• چه چیز پیش روست: انتخابات ریاست جمهوری سال 2009.‏

اما این احتمال که گروههای مخالف اصلاح طلب ایران قدرت را در دست گیرند، وجود ندارد. بسیاری ‏از کاندیداهای اصلاحات هفته گذشته دریافتند که نظام تحقیق و بررسی که توسط تشکیلات محافظه کار ‏ایران اداره می شود، صلاحیت آنها را رد کرده است. این قبیل رد صلاحیت ها می توانند مورد ‏اعتراض و پیگیری قرار گیرند و نتایج آنها برعکس شوند، اما اعضای احزاب امیدی چندانی برای ‏پیروزی در انتخابات ندارند. ‏

سال گذشته بسیاری از محافظه کاران بخاطر مسائل اقتصادی از تیم احمدی نژاد جدا شدند. در عین ‏حال عدم حمایت مجلس نیز می تواند تصویب سیاست های اقتصادی رئیس جمهور را دشوارتر کند. ‏اما سیاست خارجی احمدی نژاد– به ویژه عزم او برای دنبال کردن برنامه هسته ای به رغم تهدید ‏تحریم ها – همچنان از حمایت قابل توجهی در میان محافظه کاران برخوردار است. ‏

در هفته های اخیر انتقاد از عملکرد احمدی نژاد بیش از پیش افزایش یافته است. محمد خوش چهره، ‏نماینده محافظه کار مجلس که زمانی متحد احمدی نژاد بود، می گوید:” اگر ما روند فعلی سیاست های ‏اقتصادی دولت را ادامه دهیم- که من به تغییر آنها خوش بین نیستم- آنوقت سر از یک وضعیت ‏بحرانی درمی آوریم.“‏

هفته گذشته رئیس مجلس نیز در اقدامی نامعمول، محتوای نامه آیت الله علی خامنه ای را افشا کرد. در ‏این نامه خامنه ای از احمدی نژاد بخاطر مخالفت با دستور مجلس در خصوص ارسال گاز طبیعی به ‏روستاهای دورافتاده ای که با سرمای غیرعادی زمستان امسال دست و پنجه نرم می کنند، انتقاد کرده ‏است.‏

به اعتقاد برخی از تحلیلگران، این اقدام ضربه محکمی برای رئیس جمهور بوده است و اولین شکاف ‏علنی میان احمدی نژاد و آیت الله خامنه ای تلقی می شود. اگرچه رئیس جمهور توسط رهبر انتخاب ‏نمی شود، اما این اقدام خامنه ای می تواند محبوبیت احمدی نژاد را کاهش دهد. علاوه بر این، افشای ‏انتقاد خامنه ای تازه ترین مانور محافظه کاران مجلس برای فاصله گرفتن از سیاست های اقتصادی ‏رئیس جمهور به شمار می رود.‏

محمدعلی ابطحی روحانی اصلاح طلب و معاون رئیس جمهور محمد خاتمی می گوید:“محافظه کاران ‏درصددند با فاصله گرفتن از احمدی نژاد زمینه را برای انتخابات خود مهیا کنند.” ابطحی می گوید، ‏با توجه به رد گسترده صلاحیت اصلاح طلبان، امید چندانی برای بازگشت آنها به انتخابات مجلس ‏امسال وجود ندارد، اما او نسبت به حضور آنها در انتخابات ریاست جمهوری سال 2009 امیدوارتر ‏است، چرا که در این انتخابات کاندیداهای اصلاح طلب بسیار بهتر شناخته و سخت تر رد صلاحیت ‏خواهند شد.‏

در انتخابات شهرداری [شوراهای شهر] اواخر سال 2006، جمع محافظه کاران تندرو و طرفدار ‏احمدی نژاد جای خود را به محافظه کاران و اصلاح طلبان انعطاف پذیرتر و عملگرا دادند. در ‏صورتی که محافظه کاران متحد برعلیه احمدی نژاد در انتخابات ماه مارس مجلس پیروز شوند، این ‏پیروزی می تواند ضربه دیگری برای احمدی نژاد باشد. ابطحی دربارۀ کاهش محبوبیت احمدی نژاد ‏می گوید:” ما انتظار نداشتیم این امر اینقدر زود اتفاق بیفتد و این شکاف اینقدر عمیق باشد.“‏

منبع: وال استریت ژورنال، 29 ژانویه‏