رفع تحریم با قطع صادرات نفت هند؟

نویسنده
شیرین کریمی

» همزمان با رضایت خامنه ای از "اعتراف کوچک" غرب

همزمان با رهبر جمهوری اسلامی که از “اعتراف کوچک” غرب به حقوق هسته ای جمهوری اسلامی سخن گفته، وزیر خارجه نیز از پیشنهاد هسته ای غرب به تهران استقبال کرده اما گفته است بعدا درمورد آن اطلاع رسانی خواهد کرد. وی از رفع تحریم ها در سال آتی هم خبر داده در حالیکه گزارش ها حکایت از آن دارد که دومین خریدار بزرگ نفت کشور قرار است کل واردات طلای سیاه از ایران را قطع کند.

وزیرخارجه روز گذشته از مذاکرات دو هفته پیش تهران و غرب در آلماتی سخن گفت و ضمن ابراز “خوشوقتی” اعلام کرد که غربی ها “برای نخستین بار” در این مذاکرات نشانه‌هایی از “صحت مواضع‌شان” نشان دادند.

صالحی البته نگفت غرب چه چراغ سبزهایی به جمهوری اسلامی نشان داده که سران نظام را راضی از مذاکرات هشتم و نهم اسفند کرده اما متذکر شد: “ اگر مطالبی را عنوان می‌کنم براساس داده‌ها است. قبلاً نیز در خصوص آزادی ایرانیان زندانی در لیبی و همچنین ۴۸ زائر ایرانی ربوده شده در سوریه عنوان کردم که به زودی خبرهای خوشی دریافت می‌کنیم. بنده نمی‌توانم مسائل را بازگو کنم، آن چیزی که از آلماتی گفته می‌شود دقیق نیست.”

صالحی که خود نقشی در مذاکرات اخیر نداشته و اخیرا هم به دلیل ابراز علاقه مندی به برقراری رابطه با امریکا به طور تلویحی از سوی رهبر جمهوری اسلامی “ساده لوح” لقب گرفته، با پرهیز از دادن جزئیات بیشتر افزود: “ مجموعه معلومات دقیقی که ما در اختیار داریم ما را به روند درستی که در پیش گرفته شده امیدوار می‌کند، به همین مقدار بسنده می‌کنم در زمان مقرر در صورت ضرورت اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.”

صحبت های صالحی سه روز پس از سخنرانی آیت الله خامنه ای در جمع اعضای مجلس خبرگان رهبری در خصوص مذاکرات 1+5 مطرح شد. رهبر نظام در جمع این روحانیون محافظه کار گفته بود: “در این دیدار غربی‌ها کار مهمی انجام ندادند که از آن تعبیر به دادن امتیاز شود بلکه آنها فقط به بخشی از حقوق ملت ایران، اعتراف کوچکی کردند.”

آیت الله خامنه ای که ماه گذشته خود را یک انقلابی و نه دیپلمات توصیف کرده بود، در اظهارات اخیر خود البته نگاه دیپلماتیکی به مذاکرات آلماتی داشته و گفته بود که برای سنجش “صداقت” غربی ها در نشست اخیر با مذاکره کنندگان نظام، باید منتظر اجلاس بعدی بود؛ نشستی که قرار است ۱۶ فروردین بار دیگر در آلماتی برگزار شود.

حالا صالحی نیز با خیال راحت تری از بهبود شرایط سخن می گوید: “سال آینده سال نوید بخشی در این زمینه است است”. مقصود رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی رفع تحریم های اقتصادی جامعه جهانی علیه تهران است؛ تحریم هایی که از زمستان سال گذشته علیه صادرات نفت و معاملات بانکی آغاز شده و به ویژه در شش ماه گذشته اقتصاد کشور را همزمان با سو مدیریت دولت احمدی نژاد در کنترل نرخ ارز و اجرای قانون هدفمندی یارانه ها با دشواری های بی مانندی در سه دهه اخیر رو به رو کرده است.

با این حال روز گذشته علی اکبر صالحی وزیر خارجه جمهوری اسلامی بدون اشاره به این سو مدیریت ها گفت: “ما ساکت نشستیم که آنها هر کاری بکنند ما هم دست به اقدامات خود می‌زنیم و امیدواریم با چشم‌اندازی که پیش‌رو داریم شاهد رفع تدریجی این شرایط باشیم.”

 او عصر روز یکشنبه پس از دیدار و گفت‌وگو با وزیر خارجه بنین در یک نشست خبری به خبرنگاران گفت: “براساس اطلاعاتی که در دست دارم و در حال حاضر قابل بیان نیست سال آینده سالی نویدبخش در این زمینه است.”

 علی اکبر صالحی هفته گذشته هم مذاکرات آلماتی را یک نقطه عطف خوانده و مدعی شده بود: “تحریم‌ها نه فقط تشدید نخواهد شد بلکه از امروز به بعد شاهد رفع تدریجی آن خواهیم بود.”

همزمان با این اظهارات خبرگزاری فارس، نزدیک به نهادهای امنیتی سپاه نیز خبر داد که قیمت دلار با کاهشی سریع به ۳۱۵۰ تومان رسیده است.

علی رغم خوش بینی‌های صالحی اما گزارش‌های های مثبتی در مورد بهبود وضعیت اقتصادی در سال ۹۲ وجود ندارد. خبرگزاری رویترز اخیرا به نقل از مدیران دو شرکت عظیم نفتی هندوستان نوشته است این شرکت ها به خاطر تحریم بیمه نفتی جمهوری اسلامی احتمالا واردات نفتی خود از جمهوری اسلامی را به طور کامل قطع می کنند.

مدیرعامل پالایشگاه و شرکت پتروشیمی مانگالور، MRPL، روز جمعه در مصاحبه ای تلفنی به خبرگزاری رویترز گفته بود: “اگر پوشش بیمه در میان نباشد، تمامی پالایشگاه های هند ناچار خواهند شد واردات نفت از ایران یا هر جای دیگری که ریسک بالایی دارد را متوقف کنند.” MRPL بزرگترین خریدار نفت ایران است.

هند دومین خریدار نفت ایران،حدود یک چهارم صادرات نفت ایران به ارزش ماهانه 1 میلیارد دلار است. در ماه ژانویه از کل صادرات ۱/۱ میلیون بشکه‌ای نفت ایران، ۲۸۶ هزار بشکه از آن به هندوستان رفته بود. بر اساس اطلاعات منابع تجاری هند در ده ماه نخست سال مالی جاری، ۲۲ درصد واردات نفت خام از ایران را کاهش داده است.

۴۰ میلیارد دلار کاهش در آمد‌های نفتی، نتیجه یک سال تحریم حوزه انرژی و تراکنش مالی جمهوری اسلامی توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا است. این آمار را آژانس بین المللی انرژی روز گذشته منتشر کرد. این نهاد معتبر بین المللی که تخمین اوضاع انرژی جهان را بر عهده دارد در گزارش تازه خود اعلام کرده تولید نفت دولت جمهوری اسلامی در ماه گذشته ۲ میلیون و ۶۵۰ هزار بشکه در روز بوده که حتی از بد‌ترین روزهای جنگ ایران و عراق در اواسط دهه شصت نیز نازل‌تر و کمترین میزان تولید نفت ایران در سه دهه گذشته است.