باوجود آنکه مقامات دولت اقتصادی دولت حسن روحانی از جمله ولی الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی و محمدباقر نوبخت معاون برنامه ریزی او، مخالف کاهش قیمت دلار در بازار هستند و هنوز هم توضیحی درباره مخالفت خود ارائه نکرده اند، اقدامات دیپلماتیک دولت در سفر به نیویویرک که در آخرین گام، با تماس تلفنی حسن روحانی و باراک اوباما همراه بود، بار دیگر به سقوط قیمت دلار در بازار داخلی برای چند ساعت همراه بود و از ظهر دیروز باز به بالای ۳۰۰۰ تومان بازگشت. نوسانی که بسیاری از تحلیل گران، علت آن را واکنش های تند اصولگرایان به تماس اوباما و روحانی می دانند.
خبر تماس تلفنی روسای دولت های ایران آمریکا که در واپسین ساعات شامگاه جمعه منتشر شده، روز گذشته نه تنها به عنوان مهمترین خبر در صدر اخبار رسانه های بین المللی قرار گرفت، بلکه در بازار ارز و طلا نیز با واکنش های زیادی همراه بود.
اما با انتشار خبر پرتاب لنگه کفشی به سوی اتومبیل حامل روحانی در فرودگاه تهران، دلار که صبحش با افت قیمت همراه شده بود بعد از ظهر بار دیگر روند صعودی در پیش گرفت و به بالای ۳۰۰۰ تومان رسید. این تحلیل که اول بار توسط یکی از کارشناسان پولی در یک رسانه ماهواره ای اعلام شد هنوز توسط مقامات رسمی تایید نشده است.
در اینباره، سایت فرارو می نویسد: “قیمت ارز که صبح امروز (شنبه) در نخستین واکنش به تحولات سیاسی در حاشیه اجلاس سالانه سازمان ملل متحد در آمریکا، با ریزش قیمت ها هفته را آغاز کرده بود، از ظهر دوباره افزایش یافت. قیمت دلار که روز پنجشنبه ۳۰۵۵ تومان بود، صبح شنبه در بازار تا ۲۹۶۵ تومان کاهش یافت اما از ظهر بنا به دلایلی، با افزایش مواجه شده و به بیش از ۳۰۰۰ تومان رسیده است.فعالان بازار ارز، افزایش قیمت ارز در بازار را بیارتباط با اظهارات اخیر رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه قیمت ارز در بازار به کف رسیده، نمیدانند.آنان همچنین از احتمال کاهش قابل توجه عرضه ارز به بازار توسط بانک مرکزی برای جلوگیری از نوسانات شدید قیمتها در این بازار خبر میدهند”.
فرارو می افزاید: “در حال حاضر نرخ فروش هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید در بازار ۹۵۵ هزار تومان، طرح قدیم ۹۵۰ هزار تومان، نیم سکه ۵۰۰ هزار تومان، ربع سکه ۳۱۰ هزار تومان و گرمی ۲۰۰ هزار تومان اعلام شد.همچنین نرخ هر گرم طلای زرد ۱۸ عیار در بازار داخلی ۹۷ هزار و ۳۰۰ تومان و نرخ هر اونس طلا در بازارهای جهانی ۱۳۳۷ دلار است.در همین حال، صرافان بازار ارز نرخ هر دلار آزاد را برای فروش ۳۰۲۰ تومان، هر یورو ۴۰۵۰ تومان، هر پوند را ۴۸۲۰ تومان و هر درهم امارات را ۸۲۰ تومان اعلام کردند”.
هم اکنون بسیاری از کارشناسان و رسانه ها، عامل بالا ماندن قیمت ارز را اظهارات هفته گذشته ولی الله سیف می دانند. در همین باری، سایت اقتصاد آنلاین با توجه به بازگشت قیمت ها به بالای ۳۰۰۰ تومان از ظهر دیروز می نویسد: “کارشناسان اقتصادی، اظهارات رئیس کل بانک مرکزی را غیرکارشناسانه و نسنجدیده دانسته و آن را موجب افزایش قیمتها در بازار ارز و سکه دانستهاند. حال باید دید باز هم رئیس کل بانک مرکزی درباره قیمت ارز در بازار موضعگیری خواهد کرد یا این بار با موضع سکوت خود، خواهد گذاشت بازار به روند عادی خود ادامه دهد”.
سایت جهان نیوز، از سایت های منتد دولت هم “رکود” در بازار را بهانه ای برای اعتراض به حوادث نیویورک کرده و می نویسد: “دلار صبح شنبه با سقوط آزاد در تابلوی صرافیها بازهم خبرساز شد و نگاهها را بهسمت بازار فردوسی و نوسانات این بخش متمرکز کرد. البته نوسانات ارزی از هفته گذشته تشدید شده بود ولی پیشبینی این بود که بعد از گفتوگوی تلفنی حسن روحانی و اوباما بازهم قیمتها در بازار نزولی شود که اتفاقاً همین هم شد. صبح شنبه نرخ خرید دلار در صرافیها ۲۹۰۰ تومان و نرخ فروش این ارز ۲۹۵۰ تومان بود اما دقایقی قبل نرخ این ارز به مدار ۳۰۰۰ تومان بازگشت و در تابلوی صرافیها نرخ خرید دلار ۲۹۵۰ تومان و نرخ فروش آن ۳۰۰۰ تومان درج شد. یورو نیز با افزایش قیمت هماکنون در صرافیها با قیمت ۴۰۰۰ تومان فروخته و با قیمت ۳۹۶۰ تومان خریداری میشود.صرافهای فردوسی سکه تمامبهار آزادی طرح جدید را ۹۲۰ هزار تومان از مردم میخرند و ۹۶۰ هزار تومان به متقاضیان میفروشند؛ نیمسکه نیز ۴۶۰ هزار تومان خریداری و ۵۰۰ هزار تومان فروخته میشود؛ همچنین ربعسکه با نرخ ۲۸۰ هزار تومان خریداری و ۳۲۰ هزار تومان فروخته میشود؛ سکه یکگرمی نیز با نرخ ۱۸۰ هزار تومان خریداری و ۲۰۰ هزار تومان به فروش میرسد.فعالان حاضر در بازار میگویند: از صبح مردم فقط درباره قیمت دلار سؤال کردهاند و کمتر کسی دلار خریده یا فروخته است. عملاً امروز بازار ارز فقط شاهد رکوردزنی دلار بوده و بهخلاف روزهای قبل معامله چندانی در آن انجام نشده است”.
بر اساس این گزارش، انتقاد ها به سخنان هفته گذشته دبیرکل بانک مرکزی که قیمت ۳۰۰۰ تومان را “کف” بازار دانسته بود، همچنان ادامه دارد و بسیاری معتقدند که در صورت عدم دخالت او در بازار، هم اکنون قیمت دلار به ۲۰۰۰ تومان نزدیک شده بود.
در همین باره، احمد توکلی، نماینده راستگرا اما میانه روی مجلس در نامه ای که خطاب به وی نوشته و سایت الف آن را منتشر کرده، آورده است: “شگفت آور نیست که رئیس کل بانک مرکزی در قبال جبران بخشی از کاهش ارزش تکاندهنده پول ملی در طول دو سال گذشته نگران شود و بر خلاف وظائف قانونی خویش چنان موضعگیری کند که روند تقویت کننده پول ملی عکس شده و پول ملی مجددا راه بی ارزش تر شدن را پیش بگیرد؟ همت اولیه دولت تدبیر و امید در درجه اول باید بازگرداندن اعتماد و اطمینان به بازار بوده باشد تا با تغییر انتظارات و امید به این که فردا بهتر از امروز است، این تقاضا ها از بازار خارج شوند. به ویژه بازار در برابر حمله دلالان و سفته بازان مصونیت یابد. حال که با تحقق حماسه سیاسی با تدبیر رهبری و همت ملت و پیروزی دولت تدبیر و امید و به ویژه پس از طرح اصطلاح نرمش قهرمانانه در بیان رهبر معظم انقلاب و توجه دادن به این حقیقت که جمهوری اسلامی در دبپلماسی خارجی در موضع قهرمانی قرار دارد، انتظارات مثبت شده و با آغاز خروج تقاضاهای مخرب سیر نزولی پدیدار گشته و بازار ارز به سمت تعادل سیر میکرد، چرا رئیس کل بانک مرکزی باید با آن موضعگیری روند تغییرات را معکوس سازد؟”.
توکلی افزوده است: “کدام وجه اقتصاد کلان اقتضاء دارد که ما نگران جبران قدرت پول ملی شویم؟ در رکود شدید حاکم کاهش نرخ حبابی ارز بیشتر به رشد تولید می انجامد و سرمایه گذاری منکوب شده را جان میبخشد و تورم کمرشکن را کاهش میدهد یا کف قرار دادن برای نرخ ارز و مانع شدن از تأثیر انتظارات مثبت؟ البته تثبیت نرخ ارز اولین گام بانک مرکزی و تیم اقتصادی دولت است که حداقل باید دو سال با نرخ یکسان ادامه داشته باشد. ولی در یک بسته سیاستی و با سیاست های حمایتی مناسب.به عنوان برادری دلسوز و عضوی از شورای پول و اعتبار از جنابعالی که از مدیران با سابقه و خوشنام جمهوری اسلامی هستید میخواهم که در مسیر قانون و با مشورت و تصویب شورای مزبور(حسب مورد) تصمیم بگیرید و مانند مرحوم دکتر نوربخش کم مصاحبه کنید و کمتر سخنرانی بفرمایید”.
گفتنی است رسانه های حامی دولت از جمله “بهار نیور” و “اعتدال” که ماجرای سفر روحانی به نیویورک را با آب و تاب بسیار روایت می کنند، درباره سیاست های غیر مشخص دولت در حوزه ارزی سکوت کرده اند و روز گذشته تنها آن بخش از اخبار که حاکی از کاهش قیمت ها تا ظهر روز شنبه بود را پوشش خبری داده اند.