در جلسه اخیرمجمع تشخیص مصلحت نظام و در ادامه تصویب سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه کشور در ابعاد اجتماعی و اقتصادی، اعضا تصویب کردند که اصلاح نظام یارانه‌ها باید براساس سیاست‌های کلی نظام و مصوبات مجلس شورای اسلامی باشد.
روزنامه فرهنگ آشتی خبر داده این در حالی است که طرح تحول اقتصادی دولت این روزها نقل هر محفل اقتصادی و سیاسی است و اخیرا فرم‌های مربوط به ارزیابی اقتصادی خانوارها جهت دریافت نقدی یارانه‌ها نیز منتشر و توزیع شده است. دولت در حالی اقدامات اجرایی را با توزیع فرم‌های مذکور کلید زده است که حداقل در خصوص شیوه اجرایی این طرح سوالات، ابهامات و نگرانی‌هایی وجود دارد.
پیش از این مجید انصاری و مرتضی نبوی دو تن از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام طرح تحول اقتصادی را مخالف سند چشم‌انداز 20 ساله کشور خوانده بودند. حال مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز تصویب کرده است که اصلاح نظام یارانه‌ها باید براساس سیاست‌های کلی نظام و مصوبات مجلس باشد.
در واکنشی دیگر، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در دیدار با جمعی ازدانشجویان از نظارت بیشتر مجمع دراجرای سیاست‌های کلی برنامه‌های توسعه توسط تمام قوا خبر داده و با اشاره به این که نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی تاکنون چندان مطلوب نبوده گفته بود بنا داریم نظارت مجمع را در اجرای سیاست‌های کلی توسط تمام قوا گسترش دهیم تا زمینه‌هِای مساعد برای رسیدن به اهداف چشم‌انداز 20 ساله فراهم شود.
وظیفه نمایندگان
در حالی که بعد از تشکیل مجلس هشتم، هیات رئیسه و اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس بارها خواهان بسته تحول اقتصادی دولت جهت بررسی و احیانا تصویب آن شده بودند، روز گذشته در نشست ماهانه جامعه اسلامی مهندسین، نسخه ای از این طرح توسط مشاور اقتصادی احمدی نژاد به رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس داده شد.
پیشتر، رییس مرکز پژوهش های مجلس در اولین مصاحبه اش بعد از انتخاب دوباره به این سمت گفته بود دولت با وجود درخواست کمیسیون ویژه مجلس طرح را ارائه نداده البته این بدان معنا نیست که نمایندگان از وظیفه خود دست بر می دارند بلکه از جای دیگر به آن دسترسی خواهند یافت.
در جلسه دیروز جامعه اسلامی مهندسین، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس بعد از دریافت نسخه طرح تحول اقتصادی بلافاصله تاکید کرد که چنانچه دولت مجلس را در مورد زوایای مختلف این طرح توجیه نکند، مجلس این حق را دارد که حتی با یک طرح دو فوریتی جلوی اجرای آن را بگیرد. این مساله در حالی از سوی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس عنوان شد که قبل از آن مشاور اقتصادی رئیس جمهور بارها در توضیح چگونگی اجرائی کردن این طرح گفته بود که طرح تحول اقتصادی یک طرح و یا لایحه نیست که دولت بخواهد آن را برای تصویب به مجلس بفرستد، بلکه اجرای کامل آن از اختیارات دولت است و قوانین لازم نیز وجود دارد.
روز گذشته غلامرضا مصباحی مقدم، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس بعد از دریافت نسخه ای از این طرح و تاکید بر اینکه هر کجا و هرزمان که از سوی دولت در مورد همه جوانب این طرح توجیه نشویم حق داریم و می توانیم به راحتی مانع از اجرای آن شویم، هر گونه نگاه بدبینانه به طرح تحول اقتصادی دولت را رد کرد.
رئیس کمیسیون اقصادی دولت همچنین از تشکیل یک کمیسیون ویژه برای کمک به مجلس در بررسی این طرح خبر داد و اعلام کرد که با تشکیل این کمیسیون ممکن است این طرح به آرامی انجام شود چرا که بنا نیست بدون اینکه ما به عنوان نماینده مردم توجیه شویم این طرح اجرا شود.
بنا به گزارش خبرگزاری فارس، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ضمن هشدار به دولت در خصوص تشریح همه جوانب این طرح، با بیان اینکه طرح تحول اقتصادی دولت تورم جدیدی به دنبال خواهد داشت به مردم نیز هشدار می دهد و می گوید: مردم خود را برای روزهای سخت آماده کنند. اگر از انتظارات تورمی غافل باشیم رو دست خواهیم خورد.
براساس همین گزارش رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خواستار تجدید نظر دولت در مساله تورم شد و گفت: با ادعای نداشتن تورم، نمی توان جلوی این طرح را گرفت. این از مسائلی است که دولت باید در آن تجدید نظر کند. دولت باید با تکمیل طرح تحول اقتصادی بسیاری از مسائل را پیش بینی کند و مهار تورم باید یکی از اجزای این بسته باشد. اقتصاد فعلی ما مریض است و می خواهیم جراحی کنیم ولی باید مطمئن شویم که این طرح منجر به بهبود مریض خواهد شد یا مرگ آن.
در این جلسه بعد از سخنرانی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، مرتضی تمدن مشاور اقتصادی احمدی نژاد در دفاع از سیاست های اقتصادی دولت و همچنین طرح تحول اقتصادی، در پاسخ به رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس به صراحت اعلام کرد دولت حتی یک لایحه هم برای تحول اقتصادی به مجلس نخواهد داد و از تمام ظرفیت های قانونی خود برای اجرای این طرح استفاده خواهد کرد.
مشاور اقتصادی دولت نهم در ادامه سخنان خود درجلسه جامعه اسلامی مهندسین مدعی شد که طرح تحول اقتصادی مربوط به کل نظام است نه تنها از سوی یک دولت خاص. وی همچنین اشاره کرد که احمدی نژاد اجرائی کردن این طرح را در آبان یا آذر “استارت” خواهد زد. این نماینده مجلس هفتم که بعد از ناموفق ماندن در ورود به مجلس به معاونت رییس جمهور منصوب شد با اشاره به این که در قانون اصل 44 قانون اصلاح مالیات‌ها وجود دارد و نیازی به قانونگذاری جدید نیست، ادامه داد: لایحه قوانین اصلاح نظام گمرکی و قانون تجارت هم در مجلس مطرح است، بنا براین در این موارد نیازی به قانون جدید نداریم. در برنامه چهارم هدفمند کردن یارانه‌هِا در قالب ماده 95 وجود داشته که دولت آن را کنار گذاشته است. حال اگردولت بخواهد همان ماده 95 را اجرا کنید نیازی به مصوبه مجلس ندارد.
پاسخ تمدن را یک نماینده فعلی مجلس داده، جمشید انصاری که عضو کمیسیون ویژه ای که دولت بدان اعتنائی ندارد گفته احتمالا خود آقای تمدن هم از جزئیات طرح تحول اقتصادی بی‌خبر است.
این عضو کمیسیون ویژه مجلس برای بررسی طرح تحول اقتصادی افزود: تاکنون طرح مذکور به هیچ جایی ارائه نشده و تنها توضیحاتی شفاهی به ما در مجلس داده‌اند و یکسری توضیحات هم خود رئیس‌جمهور در تلویزیون گفته‌اند. اما اگردولت بخواهد یارانه‌ها را نقدی پرداخت کند باید منابع تامین آن را مشخص کند و از مجلس مجوز بگیرد.
دور برگردان
علی مزروعی نماینده مجلس ششم روز شنبه در سرمقاله روزنامه کارگزاران به عنوان برکات نزدیک شدن انتخابات اشاره کرده بود دولتی که با شعار بردن درآمد نفت به سر سفره‌های مردم و عدالت محوری و بهبود معیشت و اقتصاد اقشار محروم و متوسط بر سر کار آمد و با افزایش بودجه عمومی و تثبیت قیمت‌ها وضعیت کنونی را رقم زده حالا می خواهد با یک دوربرگردان به آزاد‌سازی قیمت حامل‌های انرژی و نقدی پرداخت کردن یارانه و اصلاح ساختار اقتصاد کشور بپردازد.
به نظر رییس انجمن صنفی روزنامه نگاران که کارشناس اقتصاد است دولت در عرصه سیاست خارجی نیز با یک دور برگردان از تنش‌زایی به تنش‌زدایی روی آورده و تلاش دارد تا با انجام برخی اقدامات فشارهای سیاسی و اقتصادی ناشی از سیاست خارجی تهاجمی همین دولت را مهار و به ویژه آثار مخرب و هزینه‌زای ناشی از تحریم‌های اقتصادی را از روی دوش اقتصاد کشور بردارد و راه‌های تنفسی بسته شده را باز نماید و به واقع از تغییر سیاست در عرصه سیاست خارجی برای تغییر در عرصه سیاست داخلی به نفع خود بهره‌برداری نماید.
این مضمون در روزنامه های دیگر منقد دولت هم تکرار شده بود. چنان که آفتاب یزد با اشاره به تعطیل موقت روزنامه همشهری عصر به بهانه لطمه زدن به اقتصاد کشور اشاره کرده بود که ده ها روزنامه و صدا و سیما همه به تبلیغ دولت مشغولند و معلوم نیست چطور هنوز دولت نگران است که مقاله یک روزنامه به روند اقتصادی صدمه بزند. آیا همان است که بسیاری از اقتصاددانان اصولگرا، از آن اظهار بی اطلاعی می‌کنند و نسبت به فقدان استراتژی در آن، نگران هستند؟ از سوی دیگر، رئیس جمهور و همکاران او با اعتماد به نفس مثال زدنی، از موفقیت‌های بزرگ اقتصادی دولت نهم سخن می‌گویند و ادعا می‌کنند که مردم در گوشه و کنار کشور شاهد دستاوردهای بزرگ اقتصادی این دولت هستند. پس چگونه خبررسانی‌های اقتصادی یک روزنامه – که تبلیغ کننده دیدگاههای یک رقیب بالقوه در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده است – می‌تواند پایه‌های اقتصادی را آنچنان بلرزاند.
سرانجام انکه سعید لیلاز کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به مصوبه مجمع تشخیص مصلحت در لزوم تصویب طرح اقتصادی در مجلس به روزنامه فرهنگ آشتی گفته است این مصوبه می‌تواند بازتاب دهنده نگرانی مجمع از شیوه اجرای طرح تحول اقتصادی و پرداخت نقدی یارانه‌ها باشد.
وی با تاکید بر اینکه کلیت طرح مذکور قابل دفاع است افزود: جزئیات این طرح همانگونه که برای دولت هم مشخص نیست برای مجمع تشخیص هم مبهم بوده و به خاطر تبعات آن، مجمع ورود پیدا کرده است.
لیلاز معتقد است با شناختی که از دولت وجود دارد به نظر نمی‌رسد، احمدی‌نژاد از طرح خود منصرف شود. طرحی که به نظر کارشناسان برای آن ساخته شده که احمدی نژاد را در چهار سال آینده هم در کاخ ریاست جمهوری نگاه دارد.