اعلام آمادگی حسن خمینی، نوه بنیان‌گذار جمهوری‌اسلامی، برای حضور در انتخابات مجلس خبرگان، واکنش‌های مختلفی را میان دو جناح عمده سیاسی برانگیخته. از تحسین و تشویق نوه آیت‌الله خمینی برای حضور بیشتر در عرصه تا “بازی” نامیدن آن برای استتار “جریان تجدید نظرطلب و نفاق جدید”.
چند روز پیش رسانه‌ها به نقل از علی خمینی - فرزند احمد خمینی - نوشتند که برادر او - حسن - تصمیم خود را گرفته و “برای انتخابات خبرگان ثبت نام خواهند کرد”. این خبر بیش از همه با استقبال اصلاح‌طلبان مواجه شد که در سال‌های اخیر رابطه نزدیکی به حسن خمینی داشته و او را نزدیک به خود محسوب می‌کنند.
در صورت حضور حسن خمینی در انتخابات مجلس خبرگان، این برای نخستین بار خواهد بود که او در معرض رای مردم قرار خواهد گرفت. این مساله همچنین برخلاف مشی پدر او - احمد خمینی - است که از حضور در سمت‌های حکومتی رسمی، خودداری می‌کرد.
نوه بنیان‌گذار جمهوری‌اسلامی رابطه نزدیکی با اکبر هاشمی‌رفسنجانی و همچنین محمد خاتمی دارد. او همچنین از جمله افرادی است که در مراسم تنفیذ و تحلیف محمود احمدی‌نژاد پس از انتخابات مناقشه‌آنگیز ریاست‌جمهوری سال ۸۸ شرکت نکرد. نزدیک به یک سال بعد و در مراسم سال‌گرد مرگ آیت‌الله خمینی، معترضان با سر دادن شعار - در حضور آیت‌الله خامنه‌ای و محمود احمدی‌نژاد - مانع سخن‌رانی حسن خمینی شدند. بهار گذشته نیز با توجه به تهدیدهایی که وجود داشت، سخن‌رانی حسن خمینی در شهر برجرود لغو شد.
پیش از این به نوشته خبر آن‌لاین - متعلق به حسین انتظامی، معاون وزارت ارشاد دولت حسن روحانی و نزدیک به علی لاریجانی - نوشته بود که هاشمی‌رفسنجانی قصد دارد حسن روحانی و حسن خمینی را برای ورود به انتخابات مجلس خبرگان راضی کند، تلاشی که اصلاح‌طلبان نیز آن را هم‌زمان انجام می‌دادند.
با این حال هنوز مشخص نیست که حسن خمینی قادر به عبور از سد شورای نگهبان در انتخابات خواهد بود یا خیر. این احتمال در سال‌های گذشته تاکنون چندین بار توسط رسانه‌های اصول‌گرا مطرح شده که حسن خمینی از نظر فقهی صلاحیت حضور در مجلس خبرگان را ندارد.
شاید به تا توجه به همین مسایل است که عصر ایران - نزدیک به محمدباقر قالیباف، شهردار تهران - در یادداشتی با عنوان “ده نکته درباره ورود سید حسن خمینی به انتخابات خبرگان” نوشت: “در حالی برخی در «اجتهاد» او تشکیک می‌کنند که از سال ۹۰ در مدرسه دارالشفای قم درس خارج اصول فقه تدریس می‌کند و برخی از مراجع مسلّم تقلید بر اجتهاد او مُهر تایید زده‌اند”.
هم‌زمان روزنامه کیهان - که مدیرمسئول آن توسط رهبر جمهوری‌اسلامی انتخاب می‌شود - تیتر نخست خود را به گزارشی درباره ورود حسن خمینی به انتخابات مجلس خبرگان اختصاص داد. این روزنامه در مطلب خود با عنوان “بازی با نام‌‌ها اسم رمز تخریب و تحریف امام”، نوشت: “بازی با نام سید حسن خمینی در آستانه ثبت‌نام از نامزدهای مجلس خبرگان، اقدامی برای استتار بازی اصلی جریان تجدید نظرطلب و نفاق جدید است که پنهان و آشکار با بیگانگان پیوند خورده و در آشوب نیابتی ۱۳۸۸ دچار شکست سهمگین شد”.
این روزنامه در گزارش خود ضمن اشاره ضمنی به عدم صلاحیت فقهی حسن خمینی، به رابطه نزدیک او با اصلاح‌طلبان و عکس‌ها و خبرهایی که در این سال‌ها از دیدار آن‌ها با وی منتشر شده پرداخته و گرچه تلاش کرده رابطه حسن خمینی با آیت‌الله خامنه‌ای را خوب توصیف کند، اما به طور ضمنی امکان ردصلاحیت نوه بنیان‌گذار جمهوری‌اسلامی را نیز منتفی ندانسته است.
مساله حضور حسن خمینی در انتخباات مجلس خبرگان چند روز پس از آن منتشر می‌شود که احمد خاتمی، عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان گفته بود که عده‌ای مشغول تلاش برای “بر هم زدن ترکیب فعلی مجلس” و تشکیل “یک اقلیت قوی” در آن هستند. به گفته خاتمی “در برخی محافل گفته‌اند ما نمی‌توانیم اکثریت خبرگان را بدست بیاوریم ولی اگر اقلیتی قوی را هم شکل دهیم، موفقیت است”.
پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان هفتم اسفندماه سال جاری و هم‌زمان با انتخابات مجلس شورای اسلامی برگزار می‌شود.
تاکنون چند تن از اعضای مجلس خبرگان - نظیر دری نجف‌آبادی و موحدی کرمانی - به صراحت گفته‌اند که این مجلس باید به فکر رهبر بعدی باشد. مساله‌ای که حتی مورد اشاره احمد خاتمی هم قرار گرفته بود: “بعضی‌ها در این دوره یک حساسیت بیشتری دارند و با این انگیزه می‌آیند که این دوره شانس انتخاب رهبر بیشتر است. چون می‌گویند آقا الان ۷۴ ساله است و تا ۸ سال ۸۲ ساله می‌شود و خیلی‌ها یک خیالاتی به سرشان آمده که چه بسا خبرگان پنجم مسوولیت انتخاب رهبر را داشته باشد”.
رهبر جمهوری‌اسلامی متولد سال ۱۳۱۸ است و در حال حاضر ۷۵ سال سن دارد. در پایان دورهٔ پنجم مجلس خبرگان او در صورت حیات حدود ۸۴ سال سن خواهد داشت. علاوه بر آن بستری شدن آیت‌الله خامنه‌ای دربیمارستان به دلیل بیماری نیز باعث شد به این بحث‌ها دامن زده شود.
احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، پیش از این در جمع اعضای ناظران شورای نگهبان در مشهد، گفته بود که انتخابات مجلس خبرگان “بسیار مهم” است، زیرا “عده‌ای از هم‌اکنون در حال برنامه‌ریزی برای تصرف” آن هستند، به همین دلیل اعضای شورای نگهبان “نیازمند یک بیداری و بصیرت” هستند تا مسوولیت این شورا را “به خوبی” اجرا کنند.
دبیر شورای نگهبان اضافه کرده بود: “تنها نهادی که در باره رهبری می‌تواند تصمیم بگیرد خبرگان است و در طول تاریخ اگر رهبر شرایط خود را از دست بدهد این مجلس خبرگان است که می‌تواند رهبر را عزل و قدرت وی را محدود کند. بنابراین در حال حاضر که عده‌ای می‌خواهند با نفوذ به مجلس خبرگان این سنگر را فتح کنند وظیفه شورای نگهبان سنگین تر می‌شود”.
مجلس خبرگان رهبری ۸۶ عضو دارد و انتخابات آن هر هشت سال یک بار برگزار می‌شود. طبق اصل ۱۰۷ قانون اساسی این مجلس وظیفه تعیین رهبر جمهوری اسلامی را بر عهده دارد و طبق اصل ۱۱۱ می تواند در صورت عدم انجام وظایف قانونی رهبر یا پی بردن به فقدان شرایط رهبری در وی، او را از سمت خود برکنار کند.
نظارت بر نهادهای زیرمجموعه رهبر جمهوری‌اسلامی نیز از جمله وظایف این مجلس است. ماجرایی که البته بخشی از آن پیش‌تر با مخالفت آیت‌الله خامنه‌ای روبه‌رو شده بود.
