طرح بستن گاز ایران به روی اروپائیان کجاست؟

نویسنده
مهشید برومند

» شکایت جمهوری اسلامی از اتحادیه اروپا و قبول تاثیر تحریم ها

مدتی پس از خط و نشان کشیدن های مقامات مختلف کشور برای اتحادیه اروپا پس از تشدید تحریم ها از جمله تحریم گازی ایران و ادعای اینکه “جمهوری اسلامی هیچ گونه گازی به اتحادیه اروپا صادر نمی کند” و تهدید به “تحریم پیشدستانه اروپا” با سخت تر شدن شرایط اقتصادی کشور شرکت مایع سازی گاز طبیعی ایران از اتحادیه اروپا به دلیل تحریم شکایت کرد.

خبرگزاری مهر وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی طی گزارشی خبرداد که با گذشت چند ماه از اعمال تحریم یک جانبه اتحادیه اروپا، شرکت مایع سازی گاز طبیعی ایران از اتحادیه اروپا به دنبال قرار دادن نام این شرکت گازی در لیست تحریم‌ها به یک دادگاه بین‌المللی شکایت کرده است.

این شرکت وابسته به وزارت نفت جمهوری اسلامی اعلام کرده که “به دنبال تصمیم اتحادیه اروپا برای قرار دادن نام این شرکت در لیست تحریم، چندین مشاور و یک شرکت حقوقی بین‌المللی برای ارائه اسناد و مدارک معتبر استخدام شده و در نخستین جلسه این دادگاه بین‌المللی تمامی مدارک و اسناد معتبر مبنی بر فعالیت‌های شرکت مایع سازی گاز طبیعی به این دادگاه بین المللی ارائه شده است.”

اعضای اتحادیه اروپا 24 مهرماه سال گذشته (اکتبر 2012) طی  نشست لوکزامبورگ با تاکید بر نتیجه بخش نبودن مذاکرات بر سر برنامه هسته ای، تشدید تحریم ها علیه جمهوری اسلامی را تصویب کردند.

 تحریم های تصویب شده جدید که پس ازتصویب و اجرای تحریم نفتی از ۱۱ تیرماه سال 91، سخت‌ترین تحریم‌های وضع شده بود، مراودات مالی بانک‌های اروپا با سیستم بانکی و مالی، تحریم گازی، تحریم صنایع، کشتیرانی و بخش‌های مخابراتی و همچنین تحریم برخی افراد و شرکت‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را شامل می‌شد.

پس از اعلام رسمی تحریم های جدید از سوی اتحادیه اروپا بویژه تحریم خرید و انجام معاملات گازی با جمهوری اسلامی بسیاری از مقامات جمهوری اسلامی و همچنین اعضای مجلس این تحریم ها را به سخره گرفته و مدعی شدند که جمهوری اسلامی هیچگونه مراوده و معامله گازی با اتحادیه اروپا نداشته واین تحریم ها تنها جنبه روانی داشته و آن را یک “مانور تبلیغاتی” خواندند.

در این رابطه علیرضا نیکزاد رهبر از مقامات ارشد سابق قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه پاسداران که با حکم رستم قاسمی به عنوان سخنگوی وزارت نفت منصوب شده است در موضع گیری علیه این تحریم های جدید اتحادیه اروپا گفته بود: “این تهدید جدید اتحادیه اروپا تنها یک مانور تبلیغاتی است و هرگز انجام نخواهد شد زیرا از نظر سیاسی هرگز نمی‌توانند خود را وابسته به کشورهای دیگر کنند.”

او همچنین  با این ادعا که “هم اکنون هیچ یک از اعضای اتحادیه اروپا از ایران گاز تحویل نمی‌گیرند” گفته بود: “ضرر تحریم گاز ایران بیشتر متوجه مردم کشورهای اتحادیه اروپاست؛ چرا که با محروم کردن خود از دسترسی به منابع سرشار گاز ایران، وابستگی خود به سایر منابع را افزایش می دهند که این موضوع قدرت چانه زنی آنها را کاهش می دهد.”

همزمان اعضای مجلس شورای اسلامی نیز در یک پروژه تبلیغاتی طرح”تحریم پیشدستانه” را مطرح و اعلام کردند که جمهوری اسلامی پیشقدم شده و “شیرگاز را به روی اروپا می بندد.”

از جمله نایب رییس کمسیون انرژی مجلس نهم در واکنش به تصویب تحریم های جدید اتحادیه اروپا از جمله تحریم خرید گاز از جمهوری اسلامی مدعی شد: “طرح تحریم گاز ایران توسط اروپا نشان می دهد که پروژه تحریم نفت خام به طور کامل شکست خورده است.”

ناصر سودانی در این اظهارات از “تصویب پیش نویس طرحی در مجلس به منظور تحریم صادرات گاز به اروپا” نیز خبر داده و افزوده بود: “با تصویب نهایی این طرح پیشدستانه تحریم، قطعا شیرهای گاز ایران بر روی کشورهای تحریم کننده نفت و گاز ایران بسته خواهد شد.”

او همچنین از “تزریق گاز به مخازن نفت و تولید محصولات پتروشیمی” به عنوان “دو سناریوی روی میز ایران برای مقابله با تحریم جدید گازی اروپا” یاد کرده بود.

همزمان یکی دیگر از اعضای کمیسیون انرژی مجلس نهم نیز گفته بود: “این تصمیم اتحادیه اروپا صرفاً یک تصمیم تبلیغاتی و به منظور راه انداختن جنگ تبلیغاتی است.اروپاییان قصد دارند با اقداماتی از این دست در مردم تردید ایجاد کنند و اتحادیه اروپا از این طریق می‌خواهند شانتاژ تبلیغاتی و فشار سیاسی را بر ایران وارد کند تا از این طریق بتواند دلهره و تردید به دل مردم بیاندازد در حالی که این اتفاق نخواهد افتاد و حتی اگر چنین شود مشکلی برای فروش گاز ایران وجود ندارد.”

عبدالکریم جمیری با اعلام اینکه هم اکنون هیچ گازی به اتحادیه اروپا صادر نمی شود و درعین حال با تاکید بر تحریم پیشدستانه از سوی جمهوری اسلامی و قطع صادرات گاز به اتحادیه اروپا افزود: “همانطور که ایران به خوبی توانست تحریم‌های نفتی را پشت سر بگذارد تحریم گازی که بسیار سبک‌تر از آن خواهد بود را نیز دور خواهد زد.”

 

تبلیغات متضاد

این برای نخستین بار نیست که مقامات جمهوری اسلامی ابتدا در برابر تحریم های بین المللی موضع گیری و تهدید کرده اما در ادامه بر اثر گذار بودن و سخت بودن تاکید و برای رفع آن اقدام کرده اند.

محمود احمدی نژاد رییس دولت جمهوری اسلامی نیز بارها قطعنامه های بین المللی علیه جمهوری اسلامی را ورق پاره خوانده و همواره با لحنی تمسخر آمیز نسبت به تحریم های بین المللی سخن گفته بود.

از جمله او در تیرماه سال ۱۳۸۹همزمان با صدور چهارمین قطعنامه تحریمی شورای امنیت سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی (۱۹۲۹) درجریان سفر استانی خود به قزوین گفته بود: “آنقدر تحریم کنید که زیرپایتان علف سبز شود، روزی که ما بتوانیم نیازهای خودمان را رفع کنیم روز جشن ملت ایران است.”

احمدی نژاد که پیشتر قطعنامه های تحریمی را “ورق پاره” خوانده بود همچنین در آذرماه ۱۳۸۷ اعلام کرد که “اگر به جایی برسیم که اصلا از ما نفت نخرند ملت ایران می تواند خود را بدون نفت هم اداره کند.”

او در همین اظهارات خود در سفرش به خوزستان با ادعای اینکه “اگر حاصل تحریم این است که در سه سال گذشته معادل ۵۰ سال قبل در کشور رونق و شکوفایی داشته ایم پس این تحریم ها برای ما مفید بوده و ما از آن استقبال می کنیم.” او همچنین به عنوان رییس دولت جمهوری اسلامی گفته بود:” وقتی کشورهای غربی شاهد رشد و پیشرفت ایران بودند هر روز یک قطعنامه تهیه کردند و در شورای امنیت علیه ما صادر کردند. من امروز به آنها می گویم آنقدر قطعنامه بدهید تا قطعنامه دونتون پاره شود.”

این دست اظهارات محمود احمدی نژاد درشرایطی در رسانه های داخلی منتشر و سپس در خبرگزاری های بین المللی نیز به عنوان مواضع دولت جمهوری اسلامی  تلقی گشت که همزمان درماجرای مناقشه جامعه بین الملل با جمهوری اسلامی بر سر برنامه هسته‌ای از سال ۲۰۰۶ و با روی کار آمدن احمدی‌نژاد تا سال تابستان ۲۰۱۰ اعضای شورای امنیت سازمان ملل به ترتیب ۴ قطعنامه تحریمی (۱۷۳۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳ و ۱۹۲۹) علیه جمهوری اسلامی به تصویب رسانده و اجرای مفاد آن را آغاز کردند.

 در پی این قطعنامه‌های تحریمی در سه سال گذشته نیز ایالات متحده امریکا به صورت جداگانه تحریم نفتی و بانکی جمهوری اسلامی را نیز تصویب و آغاز کرد و همچنین از اول جولای ۲۰۱۲ (۱۱ تیرماه سال گذشته) اتحادیه اروپا هم تحریم نفت جمهوری اسلامی و همچنین ایجاد محدودیت بیمه برای تبادل نفتی با جمهوری اسلامی را در برنامه کار خود قرار داد و سپس در ادامه در پاییز سال گذشته نیز در نشست لوکزامبورگ به تشدید تحریم ها از جمله تحریم بانکی، تحریم گازی و تحریم صنایع ایران پرداخت.

در ادامه اما با سخت تر شدن شرایط اما محمود احمدی نژاد از ابتدای سال گذشته به تغییر در اظهارات خود پرداخته و “تحریم های ظالمانه” را دلیل اصلی مشکلات اقتصادی کشور خواند. او حتی در جریان در جریان نشست مقامات دولتی و اعضای مجلس نهم برای مقابله با مشکلات اقتصادی کشور اعلام کرد که”دولت شبانه روزی مشغول رصد تحولات مرتبط با فشارها و تحریم های دشمن است و در این ارتباط به صورت مستمر جلسات چهار تاپنج ساعته ای داشتیم که بالاخره باتری ما را هم «دی شارژ» کردند.”

آیت الله علی خامنه ای رهبرجمهوری اسلامی هم تابستان سال گذشته پس از آغاز اجرای تحریم های اتحادیه اروپا و تشدید تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی شرایط فعلی کشور را”میدانی شوق آفرین” اما در عین حال “همراه با زحمت” توصیف کرده و گفت: “عرصه امروز ایران اسلامی همچون میدان مسابقات ورزشی است که با وجود خستگی و دلهره اما حضور در آن میدان شوق آفرین است و ورزشکاران با انگیزه و شوق فراوان پا به عرصه آن می‌گذارند.”

آیت الله خامنه ای همچنین در دیداری با مقامات مختلف کشور تحت عنوان “کارگزاران نظام” با اشاره به گسترش تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی اعلام کرده بود که “آنها به صراحت می گویند باید با تشدید فشارها و تحریمها، مسئولان ایران را وادار کرد که در محاسبات خود تجدید نظر کنند اما ملاحظه واقعیات باعث می شود که ما نه تنها در محاسبات خود تجدید نظر نکنیم بلکه با اطمینان بیشتر به راه مورد نظر ملت ادامه دهیم.”

اما او هم امسال در پیام نوروزی خود در نخستین روز فروردین بر تاثیر گذاری تحریم ها تاکید و اعلام کرد که “البته من این را بگویم ــ این را یک بار دیگر هم چند ماه قبل از این گفتم ــ که آمریکائی‌ها اظهار خوشحالی کردند و گفتند که فلانی اعتراف کرد که تحریمها اثر گذاشته. بله، تحریمها بی‌اثر نبود؛ میخواهند خوشحالی کنند، بکنند. تحریمها بالاخره اثر گذاشت.”