در شرایطی که مساله پذیرفتن بازرسی ونظارت بر مراکز نظامی در توافق هسته ای جمهوری اسلامی با گروه ۵+۱از سوی برخی از نمایندگان مجلس مطرح و از سوی اعضای تیم مذاکره کننده در دولت حسن روحانی تکذیب شده است، مقامات نظامی در نیروهای مسلح و وابستگان سپاه پاسداران در مجلس به این موضوع عنوان “خط قرمز نظام” و “ناموس مردم” داده و تاکید کرده اند که دستگاه سیاست خارجی حسن روحانی باید به طور کامل به “فرامین” آیت الله علی خامنه ای در این ارتباط پای بند باشد.
در همین ارتباط رییس ستادکل نیروهای مسلح طی بیانیه ای نوشت: “مرور مذاکرات هستهای طی ماههای گذشته حکایت از آن دارد که مواضع پنهان و آشکار دشمنان نظام جمهوری اسلامی ایران همواره بر نابودی تأسیسات هستهای صلحآمیز ایران استوار است و همچنان از ابراز توقعات زیادهخواهانه و غیرمنطقی خود نیز ابایی ندارند که از جمله ادعای غیر قابل تحقق بازرسی از مراکز حساس و نظامی، گفتگو با دانشمندان و محققان هستهای و سایر موارد قابل اشاره میباشند.”
حسن فیروزآبادی در بیانیه خود تاکید کرده: “در شرایطی که فرزندان دستگاه دیپلماسی کشور در مصاف با دشمن لجباز در جبهه انرژی صلحآمیز هستهای قرار دارند، توجه تام و تمام به تدابیر و فرامین و خطوط تعیین شده رهبری معظم انقلاب اسلامی و در عین حال هوشیاری سایر دستگاهها و انجام کمکهای مؤثر به تیم مذاکرهکننده و تعیین سیاستها و مقررات اجرایی، بیش از پیش ضرورت مییابد.”
وی همچنین افزوده: “آحاد نیروهای مسلح کشور با افتخار تحت فرماندهی حضرت امام خامنهای عزیز، براساس دستورالعملهای ابلاغی، ضمن ارتقای سطح هوشیاری، وظیفه دارند بر مراقبتهای کمی و کیفی خود بیش از گذشته بیفزایند و اجازه هرگونه تحرکی را از هر دشمن شرور سلب نمایند.”
این بیانیه رییس ستاد کل نیروهای مسلح در حالی است که وی ۱۳ اردیبهشت ماه هم طی بیانیه مفصلی خطوط قرمزی را که آیت الله علی خامنه ای در سخنرانی های اخیر خود در ارتباط با مذاکرات هسته ای طرح کرده منتشرکرده بود؛خطوطی که در یکی از مهمترین بخش های آن، نسبت اجازه به کشورهای غربی برای بازرسی از مراکز نظامی هشدار داده بود.
از جمله وی تاکید کرده بود که “نظارتهای غیرمتعارف و تمکین در برابر فشار دشمن به منظور بازرسیهای «تحقیرآمیز» و متعارض با عرف نظام و حقوق بینالملل از یک سو و مغایر با شئون و مصالح امنیت ملی که موجب جریحهدار شدن غرور و عزت ملی شود باید طرد شده و از ورود و پذیرش آن در پروتکل الحاقی و توافقات پیشرو پرهیز کرد.”
همزمان با بیانیه اخیر رییس ستاد کل نیروهای مسلح، معاون فرهنگی و راهبردی فرمانده کل سپاه نیز طی اظهاراتی در واکنش به طرح موضوع بازرسی و نظارت از مراکز نظامی در توافق هسته ای، مدعی شده که مذاکرات با اخلال روبرو شده است.
محمدحسین صفارهرندی درجریان مراسمی با عنوان “مشق غیرت، بازرسی و بازجویی ممنوع” گفته:“ما در مسیر مذاکره با ۱+۵ و آمریکا همراهی و تنازل نشان دادیم ولی هر چه گذشت، امیدواری ما نسبت به حل مسئله هستهای در مقایسه با قبل کم شد و این نشان میدهد که خللی در کار مذاکرات وارد است.”
وی با گفتن اینکه “البته دستور این است که مذاکرات ادامه یابد و تصمیم به عقبگرد وجود نداشته باشد” تاکید کرده: “ما دائم از توافق خوب در حال دور شدن هستیم، امروز از رفع تحریمها هیچ خبر خوشی شنیده نمیشود.”
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین گفته: “هدف دشمن از مصاحبه و بازرسی کشف ندانستهها نیست، بلکه آنها میخواهند به ملت «تحقیر» را در کنار تحریم اضافه کنند.بسیاری از سوژههایی که دشمنان میخواهند از آنها بازجویی کنند، همان دانشمندانی هستند که بارها سعی کردند که آنها را ترور کنند. طرف مقابل میخواهد این دانشمندان را به جای ترور فیزیکی، ترور شخصیتی و روحی کند و با توجه به جایگاه ایران در منطقه تحقیر کردن ملت ایران سودی کلان برای آمریکا خواهد داشت. ضمن اینکه هیچ یک از مردم ایران تحقیر را نخواهند پذیرفت.”
حجت الاسلام علی سعیدی نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه نیز ۲ روز پیش گفته های اخیر آیت الله خامنه ای درباره مذاکرات هسته ای را “خطوط قرمز” دانسته و مدعی شده است که “در طی دو دهه گذشته نیز هر وقت مردم و مسئولین پیرو ولایت فقیه بوده اند توانسته اند به قله های موفقیت دست یابند.”
به گفته او “موضوع مذاکرات هسته ای ایران و۱+۵ تنها در مسایل هسته ای است و لاغیر، البته آمریکایی ها درصدد هستند تا این مذاکرات را به حوزه های دیگری نیز تسری دهند که تیم مذاکره کننده هسته ای باید به شدت هوشیار و مراقب ترفندهای دشمن باشد. امید داریم هم دولت و هم مجلس در این خصوص به وظایف اصلیشان عمل کنند.”
علی سعیدی اجازه بازرسی از مراکز نظامی در توافق احتمالی هسته ای را به تلویح مقدمه حمله به ایران دانسته و گفته: “در زمان حمله آمریکا به عراق و افغانستان این سوال از مقامات آمریکایی پرسیده شده بود که چرا شما به ایران حمله نکردید آنها گفته بودند به خاطر اینکه ما نمی دانستیم ایران چه توانایی هایی دارد و عکس العمل سپاه و بسیج نسبت به این حمله چه طور خواهد بود.”
همزمان سرتیپ پاسدار منصورحقیقت پور، از اعضای کنونی کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی در مجلس نیز در اظهاراتی مدعی شد: “اطلاعات نظامی ناموس مردم محسوب میشود؛ کسی حق ندارد به ناموس مردم دست اندازی کند برای چه باید دست برتر خود را برای دشمن باز کنیم؟ “
وی همچنین گفته: “آژانس در گذشته اطلاعات دانشمندان ما را در اختیار رژیم صهیونیستی و سایر کشورها قرار داد و آنها بهترین جوانان دانشمند ما را که سرمایه ملی محسوب میشدند ترور کردند. قطعا از این بعد اجازه چنین کاری را نمیدهیم؛ چون با سازمانی به نام آژانس روبرو هستیم که همواره به نیابت از جهان استکبار با ما برخورد کرده است.”
عضو سابق نیروی قدس سپاه پاسداران تاکید کرده: “بیانات اخیر مقام معظم رهبری خطوط جدیدی را پیش پای مذاکره کنندگان قرار داده است، اگر در مذاکرات لوزان این موارد مورد توجه قرار نگرفته است باید در ادامه مذاکرات آن را لحاظ کرد. بیانات رهبری خطوط جدید قرمزی را به نقشه قبلی مذاکرات اضافه میکند. طبیعتا اگر تیم مذاکره کننده به این مسائل بیاعتنا باشد مجلس مجبور به برخورد خواهد بود.”
اشاره این مقامات سپاه پاسداران به گفته های اخیر رهبر جمهوری اسلامی است که ۳۰ اردیبهشت در دانشکده امام حسین سپاه پاسداران بار دیگر با اجازه بازرسی از مراکز نظامی در توافق احتمالی هسته ای از سوی دولت مخالف کرد.
آیت الله خامنه ای گفته بود: “حالا در همین مذاکرات باز حرفهای تازهای میزنند. بازرسیها، گفتیم که اجازه نمیدهیم از هیچیک از مراکز نظامی هیچ بازرسی از سوی بیگانگان صورت بگیرد. میگویند بایستی ما بیاییم با دانشمندان شما مصاحبه کنیم یعنی در واقع بازجویی کنیم. ما اجازه نمیدهیم به حریم دانشمندان هستهای ما و دانشمندان در هر رشتهی حسّاس و مهمّی، اندکاهانتی بشود. «من اجازه نمیدهم» بیگانگان بیایند با دانشمندان ما، با فرزندان برجسته و عزیز ملّت ایران که این دانش گسترده را به اینجا رساندهاند، بخواهند بنشینند حرف بزنند.”
این تاکید و مخالفت صریح رهبر جمهوری اسلامی در شرایطی بود که وی پیشتر در ۲۰ فروردین ماه نیز در اولین سخنرانی خود پس از توافق اولیه دولت جمهوری اسلامی با گروه ۱+۵ در لوزان سوییس با اعلام اینکه به مسئولان (دولت) تذکر داده است، تاکید کرده بود: “بههیچوجه اجازه داده نشود که به بهانهی نظارت، اینها به حریم امنیّتی و دفاعی کشور نفوذ کنند؛ مطلقاً. مسئولین نظامی کشور بههیچوجه مأذون نیستند که به بهانهی نظارت و به بهانهی بازرسی و مانند این حرفها، بیگانگان را به حریم و حصار امنیّتی و دفاعی کشور راه بدهند، یا توسعهی دفاعی کشور را متوقّف کنند؛ توسعهی دفاعی کشور، توانایی دفاعی کشور، مشت محکم ملّت در عرصهی نظامی، این بایستی همچنان محکم بماند و محکمتر بشود؛ یا حمایت ما از برادران مقاوممان در نقاط مختلف؛ اینها مطلقاً نبایستی در مذاکرات مورد خدشه قرار بگیرد.”
واکنش های نظامیان و تاکیدات رهبر جمهوری اسلامی در حالی است که در هفته های اخیر و با نزدیک تر شدن به زمان توافق احتمالی و نهایی با گروه ۵+۱ برخی از مخالفان مذاکرات به نقل از فکت شیتی که ایالات متحده از توافق لوزان منتشرکرده بود ادعا کرده اند که دستگاه سیاست خارجی روحانی اجازه بازرسی از مراکز نظامی و مصاحبه با دانشمندان هسته ای را تحت پذیرش پروتکل الحاقی پذیرفته است.
واکنش ها اما از جلسه غیرعلنی دو روز پیش وزیرامور خارجه در دولت روحانی در مجلس و نقل قول چند تن از وابستگان سپاه پاسداران از عباس عراقچی و ادعای اینکه او گفته بازرسی از مراکز نظامی و مصاحبه با دست اندرکاران برنامه های هسته ای پذیرفته شده، افزایش بیشتری یافته است.
این عضو تیم مذاکره کننده گفته های این اعضای مجلس را تکذیب کرده است با این حال اما منتقدان مذاکرات همچون حمیدرسایی متنی از گفته های او در مجلس در این ارتباط را منتشر کرده اند.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه نیز پس از افزایش واکنش ها به این موضوع تاکید کرده است که “ بهطور حتم رویکرد همه ارکان نظام پیروی از دستورات رهبر معظم انقلاب است. البته موضوع مصاحبه با دانشمندان هستهای، ارتباطی به اصل مذاکرات هستهای ایران با گروه ۱+۵ ندارد و این یک مسئله کناری و فرعی بوده و حدود ۱۰ سال است که کشور برای حل این ادعاها و بهانهها اقداماتی کرده است.”
وی در گفت و گو با خبرگزاری مجلس همچنین گفته است که “در این رابطه روشهایی برای رفع ابهامات صورت گرفت و حتی در دولت سابق مصاحبههایی با دانشمندان هسته ای کشورمان از سوی مأموران آژانس انجام شد. در آن دوران با افراد مختلف در ایران مصاحبه شد و حتی آنها از مراکز و اماکن مربوطه بازدید کردند، اما هیچ ابهامی پیدا نشد که این موضوع نشاندهنده بهانهجویی غربیها است.”
محمدجواد ظریف بر پیروی از گفته های اخیر آیت الله علی خامنه ای در این ارتباط تاکید کرده و افزوده که”قطعا تیم مذاکرهکننده نظر رهبر معظم انقلاب در تمام موارد مذاکرات هستهای را عینا اطاعت میکند.”
۱ خردادماه نیز خبرگزاری مجلس به نقل از وزیر امورخارجه در دولت روحانی موضوع بازرسی از مراکز نظامی را رد کرده و نوشته بود که “بارها من و اعضای تیم مذاکرهکننده هستهای تأکید کردهایم که قطعا اجازه زیادهخواهی به طرفهای غربی در بحث مذاکرات هستهای نمیدهیم.بطور حتم تیم مذاکرهکننده خود را مقید به حفظ خطوط قرمز نظام در تمام مباحث مذاکرات هستهای از جمله فردو میداند.”
موضوع نظارت بر مراکز نظامی در میان فرماندهان سپاه به ویژه در ارتباط با بازرسی از سایت نظامی پارچین و همچنین مرکز هسته ای فردو قم از حساسیت های زیادی برخورداراست و مقامات این نهاد نظامی در ماه های گذشته اظهارات مختلفی در این باره مطرح و مخالفت خود با این موضوع را اعلام کرده اند.