مسئول پرونده روزنامه نگاران
به نمایندگان مجلس چه گفت

فرشته قاضی
فرشته قاضی

» عضو کمیسیون امنیت ملی در مصاحبه با روز:

یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در مصاحبه با “روز” گفت که مسول امور فرهنگی وزارت اطلاعات روز سه شنبه با حضور کمیسیون امنیت ملی مجلس به سوالات اعضای این کمیسیون درباره روزنامه نگارانی که از سه هفته پیش در بازداشت به سر می برند پاسخ گفته است.

براساس توضیحات این نماینده مجلس، آنچه مسول امور فرهنگی وزارت اطلاعات در کمیسیون امنیت ملی مجلس عنوان کرده تکرار اتهاماتی است که در دو اطلاعیه وزارت اطلاعات و همچنین در رسانه های امنیتی و حکومتی به این روزنامه نگاران نسبت داده شده است.

احمد بخشایش، نماینده اردستان و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در عین حال تاکید کرد دادگاه می تواند درباره اتهاماتی که درباره روزنامه نگاران بازداشت شده عنوان می شود قضاوت کند.

روز گذشته فاطمه ساغرچی (ادیتور سایت جماران) یکی از روزنامه نگاران بازداشت شده اخیر با قرار وثیقه ۱۲۰ میلیون تومانی آزاد شد. او سومین روزنامه نگارآزاد شده از ۱۷ روزنامه نگاریست که از سه هفته پیش در بازداشت به سر می برند. پیش از او مطهره شفیعی (دبیر سیاسی روزنامه آرمان) و علی دهقان (دبیر اقتصادی روزنامه بهار) آزاد شده بودند اما سلیمان محمدی، میلاد فدایی اصل، جواد دلیری، نسرین تخیری، ساسان آقایی، اکبر منتجبی، پوریا عالمی، پژمان موسوی، امیلی امرایی، نرگس جودکی، صبا آذرپیک، کیوان مهرگان، حسین یاغچی و ریحانه طباطبایی همچنان در بند ۲۴۰ زندان اوین در بازداشت به سر می برند.

این روزنامه نگاران به وکیل دسترسی ندارند و تاکنون از حق ملاقات با خانواده های خود نیز محروم بوده اند. تنها ارتباط آنها با خارج از سلول های انفرادی و اتاق های باجویی، تماس کوتاه تلفنی با خانواده هایشان بوده که تنها اجازه احوالپرسی با خانواده هایشان را یافته اند و درباره وضعیت نگهداری، اتهامات و نوع رفتارهایی که با آنها صورت می گیرد امکان سخن گفتن نداشته اند. دستگاه قضایی نیز تاکنون از اظهار نظر رسمی درباره اتهامات منتسب به این روزنامه نگاران، علت بازداشت و محل و چگونگی نگهداری آن‌ها سکوت اختیار کرده اما رسانه های حکومتی و امنیتی تاکنون اتهامات متعددی را به این روزنامه نگاران منتسب کرده اند. اتهاماتی که ابتدا در این رسانه ها از جمله روزنامه کیهان منتشر و سپس در دو اطلاعیه ای که از سوی وزارت اطلاعات صادر شده تکرار شده است.

پیش از این منصور حقیقت پور، احمد کریمی و احمد بخشایش، سه عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در مصاحبه هایی با “روز” از پی گیری وضعیت این روزنامه نگاران در کمیسیون امنیت ملی مجلس خبر داده بودند و اکنون آقای بخشایش می گوید که مسول امور فرهنگی وزارت اطلاعات با حضور در این کمیسیون توضیحاتی ارائه داده.

 

آقای بخشایش ممکن است بفرمایید مسول امور فرهنگی وزارت اطلاعات در پاسخ به پی گیری های شما چه پاسخی در کمیسیون امنیت ملی ارائه داده؟

توضیحاتی که در کمیسیون ارائه دادند بر این مبنا بود که این بازداشت ها برای پیشگیری صورت گرفته و شبکه تورمانندی در خارج و داخل کشور را مطرح کردند که این شبکه اهدافی را دنبال میکرده و در استانه انتخابات برای پیشگیری، اقدام به برخورد و بازداشت شده است. معاون امور فرهنگی وزارت توضیح داد که خود این روزنامه نگاران هم حاضر هستند بیایند و توضیح دهند که اشتباه کرده اند.

 

از روز نخست بازداشت این روزنامه نگاران اتهامات مختلفی از سوی برخی رسانه ها و همچنین دستگاه امنیتی به آنها نسبت داده شد در حالیکه آنها دسترسی به وکیل هم ندارند، دادگاهی تشکیل نشده و هیچ یک از این اتهامات به اثبات نرسیده.

آنطور که مسولین از سوی وزارت اطلاعات عنوان میکردند پرونده این روزنامه نگاران هنوز تکمیل نشده است و وزارت اطلاعات برای اینکه بتواند کل قضیه را جمع کند هنوز اتهامات هر کدام از آنها را مشخص نکرده که بیایند دادگاه و رسیدگی شود.

 

شما اتهامات انتسابی به این روزنامه نگاران را در کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز شنیده اید اما آیا با خود این روزنامه نگاران هم دیدار خواهید کرد تا بدانید در چه شرایطی نگهداری می شوند و حرف های آنها را هم بشنوید؟

 فعلا این تقاضا را نداشته ایم برای اینکه میخواستیم موضوع را متوجه شویم سوال کردیم و مسول فرهنگی وزارت اطلاعات هم روز سه شنبه به کمیسیون آمد و از سخنان او متوجه شدیم تورهایی پهن بود که سرمنشا بخش هایی از آن رد خارج از کشور و بخش های دیگر در داخل کشور است و بخش هایی هنوز دستگیر نشده اند. اینها توضیحات ایشان بود اعضای کمیسیون هم از توضیحات ایشان قانع شدند.

 

یعنی همه اعضای کمیسیون قانع شده اند اتهاماتی که دستگاه امنیتی و برخی رسانه ها عنوان می کنند در مورد این روزنامه نگاران صادق است؟ آقای بخشایش پرونده این روزنامه نگاران هنوز در هیچ دادگاهی مورد رسیدگی قرار نگرفته.

اعضای کمیسیون امنیت ملی قانع شده اند. به هر حال کمیسیون وقتی در این راه قدم گذاشت توضیح خواست و آنها هم توضیحات قانع کننده ای در کمیسیون ارائه دادند هرچند که توضیحاتشان عمق نداشت و شاید تصور میکردند که ممکن است من به عنوان یک نماینده مصاحبه کنم و در مصاحبه بیان کنم به نوعی به دست زندانیان برسد و مستحکم تر شوند. ولی آقای علی مطهری قانع نشده البته ایشان عضو کمیسیون امنیت ملی نیستند اما قضیه را پی گیری میکنند. در عین حال من فکر میکنم به زودی خیلی از این روزنامه نگاران ازاد شوند و برخوردها با آنها بیشتر پیشگیری از جنگ روانی درباره انتخاباتی آتی بوده. آنها به گفته مسول فرهنگی وزارت اطلاعات دانسته یا ندانسته در توری افتاده بودند و افرادی به آنها می گفتند که با چه کسی مصاحبه کنند چه سوالاتی بپرسند و چه بنویسند تا شکاف بیشتری در حاکمیت و مردم ایجاد کنند. در کمیسیون هم گفتند که برخی از این روزنامه نگاران متوجه اشتباه شان شده اند و برخی حاضر شده اند صحبت کنند و مسائل را بیان کنند اکثرا آزاد می شوند و اما کسانی که سرنخ هستند در بازداشت می مانند.

 

منظورتان از اینکه برخی حاضر شده اند صحبت کنند چیست؟ در کمیسیون بیایند صحبت کنند یا اینکه مقابل دوربین و..

آنطور که من متوجه شدم منظورشان مصاحبه تلوزیونی است که برخی حاضر شده اند انجام دهند. البته ما موافق نیستیم با این قضیه. من شخصا با مصاحبه های تلوزیونی به این شکل و شمایل که در دهه های گذشته بوده و انجام می گرفته موافق نیستم چون به هر حال بعدا افراد آزاد می شوند و مطالب مطرح شده در آن مصاحبه ها را انکار میکنند. حالا شاید تحت فشار زندان و بازجویی مصاحبه ای انجام دهند بعدا منکر می شوند.

 

این بدین معنی است که مصاحبه تلویزیونی قرار است از بازداشت شدگان پخش کنند؟

در حال حاضر فکر نمیکنم پخش کنند مگر اینکه پمپاژهای تلویزیونی و تبلیغاتی از آن سوی آب اینقدر زیاد شود که تصمیم بگیرند یکی دو مورد را پخش کنند.

 

شما خود اشاره کردید به فشار زندان و بازجویی. از سویی این روزنامه نگاران به وکیل هم دسترسی ندارند و در چنین شرایطی چگونه می توانید حرفهایی که خود آنها هم در اتاق های بازجویی علیه خود اگر بزنند قبول کنید؟

اگر به وکلا دسترسی داشتند معنایش این بود که این تیم به طور کامل شناسایی شده احتمالا هنوز جداسازی نشده و برای این است که سرنخ ها از دست نرود.

 

آقای بخشایش این روزنامه نگاران را متهم کردید بر اساس گفته های مسول فرهنگی وزارت اطلاعات که از افرادی خط می گرفتند برای جنگ روانی و ایجاد شکاف بین مردم و حاکمیت. من برمیگردم به اتفاق هفته گذشته مجلس و رفتار آقای احمدی نژاد که تا مدت ها سوژ و خوراک برای رسانه های خارجی فراهم کرد و هیچ روزنامه نگاری توان اینکه اینقدر علیه جمهوری سیاه نمایی کند را نداشت که او ظرف نیم ساعت انجام داد آیا با او نیز برخورد خواهد شد؟

این روزنامه نگاران آنطور که در کمیسیون عنوان شد دنبال خبرسازی برای آینده بودند. اینکه با چه کسی مصاحبه کنند چه چیزی بپرسند و چگونه پیش بروند تا برای انتخابات خبرسازی کنند. این فرق میکند با یک واقعه ای که در مجلس اتفاق افتاد و می تواند نماد دموکراسی هم باشد. رئیس مجلس و رئیس جمهور حرف شان را زدند و مردم هم قضاوت می کنند. حالا این وسط یک عده تحریک می شوند به رئیس مجلس با کفش و مهر حمله می کنند و این مسائلی که پیش آمد پروژه نیست ولی اهدافی که این روزنامه نگاران دنبال می کردند پروژه بود ابتدا و انتها داشت ولی مساله ای که در مجلس پیش آمد ابتدا و انتها ندارد حالا رسانه های خارج از کشور هم چون مطلبی ندارند می پردازند به اینکه سران نظام اشکال و اختلاف دارند خب این در هر کشور و سیستمی طبیعی است.

 

آقای مطهری در مصاحبه ای با روزنامه بهار گفته اند که “در بیانیه‌های وزارت اطلاعات دلیل موجهی برای بازداشت این روزنامه‌نگاران وجود ندارد و دلیل اصلی بازداشت ها این است که چون در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری هستیم بخشی از حکومت می‌خواهد انتخابات را کنترل کند”. با توجه به پی گیری هایی هم که کرده اید نظر شما چیست آقای بخشایش؟

افرادی که از سوی وزارت اطلاعات توضیح دادند همانطور که گفتم توضیح عمیقی ندادند ولی در هر صورت انتخابات محل شکاف است دو سری کاندیدا وجود دارد یه سری با ارزش های رهبری کاملا هماهنگ هستند و یک سری هم با این ارزش ها فاصله دارند حالا اینکه چگونه مردم به سمت دسته دوم متمایل شوند کار تبلیغاتی و رسانه ای است. هنوز دادگاهی تشکیل نشده و من نمی توانم قضاوت بکنم این روزنامه نگاران باید در دادگاه محاکمه شوند و اتهامات شان بررسی شود. فعلا فکر میکنم به زودی بخش اعظم آنها آزاد می شوند. برخی از آنها قبلا هم بازداشت شده بودند ولی احکام آنها به اجرا در نیامده بود.

 

کسانی که حکم دارند قاعدتا اگر برای تحمل محکومیت بازداشت می شوند باید به بند عمومی منتقل شوند و..

منظور من این است که به هر حال برخی از این روزنامه نگاران قبلا بازداشت شده اند حکم دارند و همین نشان میدهد که آگاهانه هدفی را دنبال میکرده اند. آگاه هستند که چه می کنند اما برخی دیگر خب به هر حال خبرنگار کارش جمع آوری خبر است برای آگاهی مردم و مخاطب و گاهی اوقات ندانسته در توری می افتند که با تذکر و پیشگیری می شود جلوی آن راگرفت. به هر حال درباره همه آنها دادگاه قضاوت و حکم خواهد داد.