نقش اول فیلم “هشت و نیم” ساخته ۱۹۶۳ فدریکو فِلینی، بر پوستر ۶۷امین دوره جشنواره فیلم کن در جنوب فرانسه، نقش بسته است. یکی از رویدادهای برجسته سینمای جهان که امسال ایران در هیچ‌کدام از برنامه‌های اصلی آن حاضر نیست اما نام لیلا حاتمی در فهرست داورهای بخش اصلی جشنواره، نشان از این دارد که سینمای ایران، کنار گذاشته نشده است. عباس کیارستمی نیز داور بخش فیلم و سینمای کوتاه است.
جشنواره فیلم کن، به تنوع در میان کشورهای حاضر اهمیت می‌دهد. هیئت داوری امسال را هم بر همین مبنا انتخاب کرده‌اند. جِن کامپیون که با فیلم “پیانو” توانسته بود جایزه نخل طلای جشنواره کن را پیش از این برنده شود، رئیس هیئت داوران است و از کشورهای چین، کره، دانمارک، ایران، امریکا، فرانسه و مکزیک، دیگر اعضای این هیئت انتخاب شده‌اند. وزنه هم به نفع زنان سنگین است: پنج زن و چهار مرد در این هیئت حاضر هستند که حائز اهمیت است.
جشنواره رسماً ۱۴ می شروع می‌شود و تا ۲۵ همین ماه، ادامه خواهد داشت. جشنواره با فیلم “گریس از موناکو” ساخته اولیویر داهان افتتاح خواهد شد که در آن نیکول کیدمن و گریس کِلی بازی کرده‌اند. روز آخر جشنواره، برابر خواهد بود با روز انتخابات پارلمان اتحادیه اروپا، بر همین اساس، برنده‌های جوایز اصلی جشنواره را در روز ۲۴ می، اعلام خواهند کرد.
هجده فیلم، برای دریافت نخل طلای کن، رقابت خواهند کرد. فهرست این فیلم‌ها و دیگر فیلم‌های حاضر در دیگر بخش‌های جشنواره را اینجا می‌توانید ببینید.
سینما برای مخاطب حرفه‌ای
جشنواره کن، نمایی دوگانه دارد. از یک سو، هم‌زمان با جشنواره، چهره‌های مختلف دست‌اندرکار سینما، در سواحل جنوب فرانسه حاضر می‌شوند تا جایگاهی در جهان سینما بیابند و یا جایگاه پیشین خود را تقویت و تثبیت سازند، از آن سوی دیگر، سرمایه‌دارهای سینما حاضر می‌شوند تا بتوانند قرارهای جدید برای فعالیت‌های آینده خود را به سرانجام برسانند.
از آن سوی دیگر، فارغ از آنچه در آینده می‌خواهد انجام بشود، فیلم‌ها به نمایش گذاشته می‌شوند – محصولاتی که تولیدشان تمام شده است و وقت آن است به‌دست مخاطب خود برسند. تهیه بلیط برای مخاطب معمول سینما در کن، کار راحتی نیست: فیلم‌ها بر اساس دعوت‌نامه اکران می‌شوند و برای کسب بلیط، باید جایگاهی در سینما داشته باشید، منتقد و روزنامه‌نگار باشید یا دلیلی حرفه‌ای برای حضورتان در سینما داشته باشید.
در اینجا دیگر مسأله نمایش پرزرق و برق فیلم‌ها نیست تا بتوان به آمارهای فروش بهتری دست یافت – اکران افتتاحیه فیلم‌ها را برای همین گذاشته‌اند – اینجا موضوع، بحث‌های حرفه‌ای‌تر سینماست. برای همین جشنواره فیلم کن را تعطیلات اهالی سینما به‌شمار می‌آورند.
فیلم‌های بخش اصلی
“گریس از موناکو” را مدت‌هاست اهالی سینما، انتظار می‌کشند و جشنواره با همین فیلم شروع خواهد شد، هرچند در کنار آن، فیلم‌های مطرح دیگری در بخش اصلی، می‌خواهند خودی نشان بدهند. “ابرهای سیلز ماریا” با بازی جولیت بینوش (برنده اسکار بهترین نقش اول زن در سال جاری) باز هم روایتی غمگین از زندگی را با بازی او عرضه می‌کند: هنرپیشه‌ای موفق از صحنه کنار می‌رود، وقتی هنرپیشه‌ای جوان‌تر نقشی را برعهده می‌گیرد که او را مشهور ساخته بود.
سینمای ترکیه با “خواب زمستانی” به کن آمده است. صاحب یک هتل و هنرپیشه سابق، با نزدیک‌تر شدن زمستان، می‌خواهد همسر جوان و پسرش را ترک گوید. “نقشه‌ای به ستاره‌ها” نگاهی دارد به زندگی یک خانواده در هالیوود و جنبه‌هایی از سینمای وحشت را هم دارد، روح مادری که به‌دنبال آزار آنهاست.
“دو روز، یک شب” متمرکز است بر تلاش‌های یک زن برای حفظ شغل خودش، برای این کار، باید همکارهای خودش را متقاعد سازد تا از برخی از امتیازهای شغلی خود، دست بشورند. خاویر دولان با فیلم “مامی” به کن آمده است، این فیلمساز جوان که در فیلم‌هایش زندگی را به چالش سوال‌ها می‌کشد، در جدیدترین اثرش، سراغ مادری بیوه می‌رود که بایستی با پسر نوجوان خودش سر کند.
“مردانِ خانه” سراغ زندگی معدنی در چندین دهه پیش می‌رود. ریان گوسلینگ، “رودخانه گمشدهگ را به کن آورده است. داستان مادری تنها که به جهانی از تیرگی غرقه می‌شود، درهمین‌حال پسر نوجوان‌اش راهی پنهانی می‌یابد که او به شهری پنهان در زیر آب می‌کشاند. “عیار” داستان مبارزه با گروه جنایتکار در استرالیا را دنبال می‌کند. “جست‌وجو” در چچن، داستان یک سازمان غیرانتفاعی را عرضه می‌کند، به‌دنبال این است پسربچه‌ای را به خانواده‌اش برساند.
“اتاق آبی” داستانی است در موضوع آمیزش و تنهایی: مردی زن‌باز و رابطه‌ای با روسپی‌ای که مرتب به دیدارش می‌رود. “شکارچی روباه” فیلمی است ورزشی در موضوع قهرمان کشتی در المپیک. “لِویتان (نهنگ)” داستانی است برگرفته از کتاب مقدس و فیلمی مذهبی در چهارچوبی مدرن و امروزی.
“عشقِ فائو” داستانی است از عشق، بین نویسنده‌ای و عشق‌اش در آلمان قرن نوزدهم. “رستگاری” هم داستانی است قرن نوزدهم از زندگی یک قاتل در امریکا. “نفس” هم داستان دو نوجوان است و دوستی‌شان که سرانجامی شوم می‌یابد.
در حواشی جشنواره
افتتاحیه جشنواره پر از حاشیه است: “گریس از موناکو” چندین مرتبه برای اکران برنامه‌ریزی شده است و هرمرتبه فیلم را از برنامه اکران بیرون کشیده‌اند. مهم‌ترین موضوع هم نارضایتی کارگردان از روند تدوین فیلم و اختلاف‌های دیگر بر سر ساخت فیلم بوده است. برای همین خیلی‌ها منتظر هستند تا نتیجه کار را ببینند.
رابرت پاتینسون در فیلم جشنواره، بازی کرده است و دو مرتبه برای حضورش بر فرش قرمز کن، عکس‌برداری می‌شود. او هم در “عیار” حاضر است و هم در “نقشه‌ای به ستاره‌ها”.
در کنار آن، تمامی چشم‌ها منتظر حضور ستاره‌هاست در کن. تا از لباس‌ها و جواهر و کفش، تا حرف‌ها را بررسی کنند و همچنین نگاه‌ها خیره است به داخل سالن‌های سینما، جایی که فیلم‌های مطرح و منتخب امسال، اکثراً برای نخستین مرتبه، خود را نشان می‌دهند و نظر مخاطب خود را می‌سنجد. برخی از این فیلم‌ها راه شهرتی بیشتر را خواهند پیمود، مخصوصاً فیلمی که برنده “نخل طلا” بشود، جایزه‌ای که نام دریافت کننده خود را در تاریخ سینما، ثبت خواهد کرد.
