در یک اقدام نظامی دیگر در مناطق کردنشین، دو بمب صوتی در دو نقطه متفاوت در ایلام منفجر شد؛ فرمانده نیروی انتظامی ایلام ادعا کرده علت انفجار نخست “اختلافات خانوادگی” بوده و علت دومین انفجار نیز در دست بررسی است. همزمان با این رویداد یک عضو دیگر گروه “سلفی‌ها”ی سنندج از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شد.
حادثه انفجار بمب صوتی، تلفات جانی به دنبال نداشته، اما آنگونه که رسانه های حکومتی اعلام کرده اند در نتیجه انفجار نخست، شیشه های خودرو پارک شده در حیاط این منزل و شیشه اتاقها شکسته اند.
این حادثه ششمین اقدام نظامی در طول یک ماه گذشته در مناطق کردنشین است. در یک مورد پژاک، حزب حیات آزاد کردستان طی بیانیه ای، مسئولیت حادثه را به عهده گرفت. در دو مورد دیگر هم جمهوری اسلامی انگشت اتهام را به سوی گروه افراطی “سلفی ها” نشانه رفته است. عامل این ناامنی ها در مناطق کرد نشین چه کسانی هستند و مسئولیت اصلی این حوادث به عهده چه فرد یا گروهی است؟
انفجار و اختلاف خانوادگی
به گزارش دوشنبه شب خبرگزاری دانشجو، انفجار یک بمب صوتی در بلوار امام علی شهر ایلام، ساکنان این منطقه را دچار وحشت کرد.
این خبرگزاری نوشته است: “صدای مهیب، مربوط به انفجار یک نارنجک صوتی بوده است که به گفته یکی از شاهدان، توسط سرنشینان یک سواری پراید سفید رنگ به داخل حیاط منزلی مسکونی در این منطقه پرتاب شد.”
بر اثر این انفجار، شیشه های خودرو پارک شده در حیاط این منزل و شیشه اتاق ها شکسته شد.
برخی دیگر از خبرگزاری های حکومتی روز سه شنبه بدون ذکر جزئیات از انفجار یک بمب دیگر در یکی از محلات شهر ایلام خبر دادند.
در واکنش رسمی به این حادثه فرمانده نیروی انتظامی ایلام، اعلام کرد که “اختلاف خانوادگی” عامل یکی از انفجارهای شب گذشته ایلام است.
حیدر عباس‌زاده روز سه شنبه، 30 فروردین ماه، به خبرگزاری فارس، وابسته به نیروهای امنیتی نظامی گفت: “شب گذشته و بامداد امروز دو مورد صدای انفجار در شهر ایلام شنیده شد که سبب شکسته شدن چند جام شیشه و خسارت به چند خودرو شد.”
عباس زاده اضافه کرده است: “انفجار نخست مربوط به اختلافات خانوادگی بوده و عامل این انفجار شناسایی شده‌است و تلاش برای دستگیری وی ادامه دارد.”
او در تشریح انفجار دوم نیز به این توضیح کوتاه بسنده کرده است که “انفجار نارنجک دست‌ساز دیگر نیز در یکی از محلات شهر ایلام سبب وارد شدن خسارت به شیشه دو باب مغازه و یک‌دستگاه خودرو شد.”
به گفته این مقام نیروی انتظامی ایلام، تلاش برای یافتن انگیزه این انفجار و شناسایی عاملان آن از سوی ماموران پلیس نیروی انتظامی ادامه دارد.
این انفجارها هیچ‌گونه تلفات جانی در بر نداشته، اما به گفته خبرگزاری های حکومتی در نتیجه آن پنج جام شیشه شکسته و به سه خودرو آسیب جزئی وارد شده است.
سه روز پیش از حادثه، در اقدامی مشابه در سنندج دو بمب صوتی در میدان آزادی این شهر منفجر شد. بنا به گفته مسئولان فرماندهی انتظامی کردستان کسی در این حادثه آسیب ندیده است.
تا این لحظه هیچ فرد یا گروهی مسئولیت این حادثه را به عهده نگرفته است.
بازدشت یک سلفی در سنندج
انفجار بمب صوتی در شهر ایلام، ششمین عملیات نظامی در کردستان طی یک ماهه گذشته است. بر اساس اخبار و گزارش خبرگزاری های رسمی عملیات نظامی در مناطق کردنشین در طول ماه گذشته افزایش چشم گیری پیدا کرده است.
در آخرین مورد بر اثر حمله افراد مسلح به یک پاسگاه مرزی نیروی انتظامی در شهر مریوان در کردستان ایران، ۴ نفر کشته و دو نفر دیگر زخمی شدند.
این حمله در ساعت ۲ بامداد شنبه، ۱۳ فروردین ماه به یکی از پاسگاه های فرماندهی مرزبانی در استان کردستان صورت گرفت، اما خبرگزاری های رسمی خبر آن را با یک روز تاخیر منتشر کردند.
مسئولیت انجام این حمله را پژاک به عهده گرفت.پژاک یک حزب کرد مخالف جمهوری اسلامی است که در طول سالهای گذشته در نوار مرزی مناطق کردنشین درگیریهایی با نیروهای نظامی جمهوری اسلامی داشته است. این گروه هدف خود را “حمایت از حقوق ایرانیان کرد در چارچوب یک نظام دموکراتیک در کشور” اعلام کرده است.
از نگاه یک تحلیلگر کُرد
مختار زارعی، تحلیلگر مسائل سیاسی کردستان که اینک ساکن سنندج است در مورد حوادث اخیر مناطق کرد نشین به روز می گوید: “برای شناسایی عاملان این حوادث باید به سه نکته اساسی توجه داشت. اول سوابق موجود از رویدادهای مشابه، دوم اهدافی که در اینگونه اقدامات مورد نظر است و سوم اینکه بر اساس واکنش هایی که گروه های مرتبط با این رویدادها به یک حادثه مشخص نشان می دهند. با توجه به این سه نکته می توان سه احتمال را پیرامون رویداد های اخیر کردستان مطرح کرد. اول: گروه افراطی سلفی ها. دوم: پژاک، حزب حیات آزاد کردستان، سوم نیز: نیروهای درون حکومتی یا افرادی که به اسم نیروهای خودسر شناخته می شوند.”
او ابتدا به فرضیه گروه های بنیاد گرای دینی و سلفی ها می پردازد: “این احتمال وجود دارد که برخی از این اقدامات توسط گروه سلفی ها صورت گرفته باشد، چرا که به صورت مشخص سابقه عملیات انتحاری در شهر سنندج را دارند. سال 87 موتوسیکلت حامل دو نفر از آنها که به قصد انجام عملیات انتحاری به سمت میدان آزادی سنندج در حال حرکت بود، منفجر شد. برخی دیگر از اعضای آنها در این ارتباط بازداشت شدند و یکی از آنها نیز اعدام شد. با این حال با توجه به اینکه این گروه در کردستان سازماندهی مشخصی ندارند و از ابزارهای رسانه ای استفاده نمی کنند و معمولا نیز به علت بی برنامه بودن هیچ گاه مسئولیت حادثه ای را به صورت مشخص به عهده نمی گیرند، نمی توان به طور یقین گفت که این اقدام از سوی آنها صورت گرفته است.”
اجلال قوامی، سخنگوی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان نیز پیش از این در ارتباط با انفجار سنندج گفته بود: “این گمانه به صورت قوی مطرح است که گروه سلفی ها به تلافی درگیری های چند روز گذشته با نیروهای نظامی جمهوری اسلامی که دو نفر از آنها کشته شده اند، مبادرت به این اقدام کرده باشند.”
همزمان با حادثه انفجار بمب صوتی در سنندج و ایلام، بولتن نیوز، سایت نزدیک به نیروهای امنیتی حامی محمود احمدی نژاد از بازداشت یکی از اعضای گروه سلفی ها خبرداد.
به گزارش دیروز این وبسایت، فرد بازداشت شده “از حامیان و پشتیبانی کنندگان اصلی جــریان فرقه ضاله سلفیت می باشد تعداد حدود 390 جلد کتاب و همچنین 74 حلقه CD تبلیغی کشف و ضبط شده است.”
بمب صوتی یک اخطار است
آنگونه که کارشناسان مسائل کردستان می گویند، سلفی ها تنها فرضیه مطرح در ارتباط با عملیات نظامی اخیر کردستان نیستند. مختار زارعی پژاک، حزب حیات آزاد کردستان را نیز به عنوان یکی از گزینه ها مطرح می کند.
به گفته آقای زارعی: “پژاک را نیز به علت اعتقاد به مشی مسلحانه می توان به عنوان یکی از گزینه ها مطرح کرد. اما با توجه به اینکه این حزب بر خلاف جریان سلفی ها دارای تریبون و ارگان رسانه ای است و معمولا نیز حوادثی را که بانی آن است به عهده می گیرد نمی توان به عنوان عامل حوادث اخیر معرفی کرد. هر چند این حزب به صورت مشخص مسئولیت عملیات نظامی پاسگاه مریوان را در فروردین ماه به عهده گرفت.”
این دانش آموخته حقوق که از نزدیک، ناظر حوادث کردستان است، گروه های درون حکومتی جمهوری اسلامی را نیز به عنوان یک فرضیه دیگر در ارتباط با حوادث اخیر معرفی می کند.
او می گوید: “با توجه به اطلاع رسانی های مبهم در مورد یکی دو مورد از حوادث سال گذشته و فعالیت گروه های خودسر در درون دستگاه های امنیتی کردستان، بعید به نظر نمی رسد که آنها بانی برخی از حوادث یک ماه گذشته باشند.”
او به نحوه پوشش خبری برخی از رسانه های حکومتی در مورد انفجار سال گذشته مهاباد و درگیری مسلحانه میدان اقبال سنندج اشاره می کند: “هر چند بعدها برخی از نهادهای امنیتی مدعی شدند که عاملان انفجار مهاباد را در درون خاک کردستان عراق کشته و عاملان حادثه سنندج را نیز ساعاتی بعد در سنندج به هلاکت رسانند، اما در حقیقت به علت ابهام در ابراز هویت افراد کشته شده، این احتمال تقویت می شود که گروهای خودسر درون حاکمیت در تضاد با سیاستهای کلی دست به چنین اقداماتی زده باشند.”
آقای زارعی معتقد است که گروه های خودسر درون نهاد های حاکمیت تنها به کردستان خلاصه نمی شود. او با اشاره به سعید امامی و سعید عسکر در ماجرای قتلهای زنجیره ای و ترور سعید حجاریان، نظریه پرداز اصلاح طلبی در ایران می گوید: “پاسخ گو نبودن نهادهای امنیتی، عدم شفافیت و نفوذپذیر بودن این نهاد ها و اختلاف اساسی بین سپاه پاسداران و اداره اطلاعات در خصوص مسائل امنیتی در کردستان باعث شده است که در مواردی برخی از گروه های درون این نهاد به صورت خودسرانه دست به چنین اقداماتی بزنند.”
مختار زارعی، دانش آموخته حقوق و تحلیگر مسائل سیاسی کردستان در پایان می گوید: “با توجه به نکاتی که به اختصار به آن اشاره شد، نمی توان به طور قطع گفت که بانی اصلی این اتفاقات کدام یک از گروه های مورد اشاره است، اما نکته ای که در مورد انفجار بمب های صوتی می توان گفت این است که بمب صوتی ابزاری است که معمولا گروه های تروریستی برای ایجاد رعب و وحشت شهروندان از آن استفاده می کنند و در بسیاری از مواقع نیز به عنوان یک اخطار قبل از انجام عملیات انتحاری به کار گرفته می شود.”
