مذاکرات هسته ای در حالی از فردا در سوئیس برگزار خواهد شد که کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی اصولگرایان موانع سختی برای تیم مذاکره کننده ایرانی تعیین کرده، روزنامه کیهان ظریف و یارانش در دستگاه دیپلماسی را به “باج دادن ” به غرب و تاثیر پذیری از “فتنه گران” متهم کرده و رجانیوز نیز به رویکرد هسته ای وزیر خارجه واکنش نشان داده است. در حالی که حسن روحانی در یک گفتگوی تلفنی با همتای روسی خود بر بازی برد-ـ برد در این مذاکرات تاکید کرده، سایت دیپلماسی ایرانی از قول سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس پیش بینی کرده این دور از مذاکرات نیز به نتیجه نخواهد رسید؛ مذاکراتی که رئیس جمهور فرانسه ۴ شرط برای موفقیت آن تعیین کرده است.
در حالی که قرار است دور جدید مذاکرات دولت روحانی با ۱+۵ از فردا در ژنو آغاز شود، خبرگزاری فارس دیروز خبر از نشست مشترک کمیسیون امنیت ملی با جواد ظریف – وزیر خارجه – و تعیین باید و نبایدها برای تیم مذاکره کننده خبر داده است. محمد حسن آصفری از اعضای این کمیسیون که به محمود احمدی نژاد نزدیک است در این ارتباط گفته است: “در این نشست همچنین بر رعایت خطوط قرمز نظام در مذاکرات روز چهارشنبه مجدداً تأکید و مقرر شد در صورتی که تحریمهای جدیدی در کنگره آمریکا علیه ایران به تصویب برسد، مذاکرات ادامه نمییابد چون معنا و مفهومی نخواهد داشت.”
گفته می شود کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی همچنین از رئیس دستگاه دیپلماسی کشور خواسته در مذاکرات جدید از خطوط قرمز هسته ای نظام عبور نشود. به غیر از عدم تعلیق غنی سازی اورانیوم، نمایندگان پارلمان از ظریف خواسته اند تا سایت فردو و سایت اراک تعطیل نشود و اورانیوم غنی شده در سطح ۲۰ درصد به خارج از کشور منتقل نشود. اعضای این کمیسیون همچنین به ظریف گفته اند که در مورد پذیرش پروتکل الحاقی که حق بازرسی سرزده را به بازرسان آژانس بین المللی اتمی می دهد مذاکره نکند، چرا که جزو اختیارات تیم مذاکره کننده ایرانی نیست.
شرایط فرانسه
با این حال بعید به نظر می رسد که ظریف بخواهد یا قادر باشد با این درخواست ها پای میز مذاکره با غرب بنشیند، چرا که ناظران معتقدند این خط قرمزها شکست مذاکرات را تضمین خواهد کرد. دیروز روزنامه هاآرتص در گزارشی ویژه به نقل از مقامات آمریکایی ادعا کرد که توافق هستهای با جمهوری اسلامی شامل توقف هرگونه پیشرفت در کارخانه آب سنگین اراک و همچنین فریز مقدار اورانیوم غنیشده – احتمالا در سطح ۲۰ درصد - خواهد بود. بر اساس این گزارش جمهوری اسلامی همچنین باید غنی سازی در سطح ۲۰ درصد را متوقف کند که عملا به معنای نیمه تعطیل شدن سایت زیرزمینی فردو خواهد بود که کارکرد اصلی اش غنی سازی اورانیوم در این سطح است.
همزمان فرانسوا اولاند که در یک هفته اخیر به خاطر”کارشکنی” در مذاکرات هفته پیش همزمان مورد انتقاد شدید کاربران داخلی و خارجی شبکه های اجتماعی، تیم دیپلماسی و چهره های سیاسی و رسانه های اصولگرایان قرار گرفته برای موافقت با حل و فصل بحران اتمی تهران ۴ شرط تعیین کرده است: “توقف غنی سازی ۲۰ درصد، در اختیار دادن تمام سایت های اتمی تحت نظارت بین المللی، کاهش ذخایر اورانیوم غنی شده و توقف ساخت راکتور آب سنگین در اراک.”
روحانی به پوتین : پیشرفت خوبی حاصل شده
در چنین فضایی دیروز حسن روحانی با ولادمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، به صورت تلفنی گفتگو کرد تا در مورد مذاکرات تازه رایزنی کنند. روحانی در این مکالمه خاطرنشان کرده “در مذاکرات اخیر پیشرفتهای خوبی حاصل شده بود ” اما در عین حال هشدار داده است: “باید همه به این نکته توجه داشته باشند که زیادهخواهیها، میتواند مسیر توافق برد- برد را با دشواریهایی روبهرو کند. به نظر ما نباید شرایطی ایجاد شود که در اراده طرفین برای حصول توافق و رسیدن به نتیجه مرضیالطرفین خللی پدید آید.”
بجنگید و تسلیم نشوید
در این فضا آیت الله جوادی آملی، از مراجع تقلید محافظه کار در قم هم بر اساس خبری که سایت رجانیوز دیروز تیتر دوم کرد از تیم مذاکره کننده خواسته است تا “ مادامی که آنها پیمانها تعهدات انپیتی را امضا میکنند برای شما و دیگران یکسان محترم میشمارند، مادامی که حق شما را رعایت میکنند شما رعایت کنید حقوق شما را محترم میشمرند شما هم محترم بشمرید.”
با این حال وی همه توصیه هایش میانه رویانه نیست، او همچنین متذکر شده است: “اگر قطعنامهها را رعایت نکردند، حقوق شما را رعایت نکردند شما بجنگید و تسلیم نشوید، خدا با شماست.”
کیهان : به غرب باج دادید
کیهان نیز سر مقاله دیروز خود را به موضوع مذاکرات اختصاص داد. حسین شریعتمداری مدیرمسئول این نشریه که رهبری رسانه ای مخالفت با توافق با غرب را در دو ماه پیش را عهده دار شده است در یادداشتی با تیتر “قرار بر این نبود که…” تیم دیپلماسی هسته ای دولت روحانی را صراحتا به “باج دادن” متهم کرده و نوشته است: “امتیازاتی که اخیرا با توقف بخش قابل توجهی از فعالیت هستهای کشورمان به حریف دادهایم و در گزارش آمانو به آن تصریح شده است، فقط با واژه «باج دادن» قابل توضیح است و این نگرانی جدی را دامن میزند که تیم محترم مذاکرهکننده کشورمان بیآنکه بخواهند یا متوجه باشنددر این اقدام خسارت آفرین و غیر قابل توجیه از وسوسه های شیطانی اصحاب فتنه آمریکایی ـ اسراییلی ۸۸ که در پوشش مشاوره به آنان ارائه شده است، تاثیر پذیرفته باشند.”
اشاره کیهان به چهره های اصلاح طلب و بدنه جنبش سبزاست که در سه ماه گذشته بارها در نشریات و شبکه های اجتماعی از دولت یازدهم خواسته اند به توافقی پایدار با غرب دست یابد تا کشور از انزوای اقتصادی و دیپلماتیک خارج شود.
کیهان در توصیف و نقد این افراد می نویسد: “جماعت فتنهگر یک بار در فتنه ۸۸ با دست زدن به وطنفروشی و خیانت آشکار در پی تسلیم میهن اسلامی به بیگانگان بودند که از ملت بزرگوار ایران تودهنی سختی خوردند، از این روی هرگز دور از انتظار نیست که با نفوذ در نقاط پیرامونی دولت محترم اندیشه خیانت دیگری را در سر داشته باشند.”
انتقاد رجانیوز از ظریف
در همین حال رجانیوز نیز در یادداشتی به انتقاد از مواضع ظریف در مصاحبه اخیرش با خبرگزاری دانشجویان – ایسنا – پرداخته؛جایی که وزیر خارجه روحانی گفته است: “ایران نیازی ندارد که حق غنیسازیاش بهرسمیت شناخته شود چون این حق را بر اساس ان.پی.تی دارد و توقع ایران در مذاکرات فقط احترام به این حق غنیسازی است.”
نویسنده، علی نادری، از اعضای بسیج با نقد این رویکرد نوشته: “تلاش برای جابجایی» خط قرمز» ایران در مذاکرات هستهای که در مصاحبه اخیر وزیر امور خارجه به صورت واضح بر روی آن تاکید شده، ظاهرا به عنوان مهمترین راهکار تیم مذاکره کننده هستهای درنظر گرفته شده است تا بجای حل مسئله «به رسمیت شناختن حق هستهای ایران» صورت این مسئله پاک شده و این صورت مسئله به عبارت مبهم «احترام به حق هستهای ایران» مبدل شود.”
نقوی: مذاکرات به نتیجه نمی رسد
روز دوشنبه سایت دیپلماسی ایرانی نیز مصاحبه ای با سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اسلامی منتشر کرد که در آن حسین نقوی گفته “فاصله میان ایران و ۱+۵ زیاد است.” وی گفته است: “فکر می کنم این دوره از مذاکرات هم به نتیجه نرسد.”
او دلیلش را چنین توضیح داده است: “فاصله میان پیشنهادهای دو طرف زیاد است. آنها درخواست هایی دارند که با اهداف ما فاصله زیادی دارد و ما هم درخواست هایی داریم که با خواسته های آنها فاصله زیادی دارد. بنابراین نزدیک شدن این فاصله ها، به مذاکرات بیشتری نیاز دارد.”
آخرین دور مذاکرات اواخر دو هفته پیش آغاز شد و تا شنبه گذشته ادامه پیدا کرد اما وزرای خارجه ای که در ساختمان هتل اینترکنتیننتال ژنو گرد هم آمده بودند علی رغم خوش بینی ها در دو روز اول مذاکرات، نتوانستند روز سوم را به روزی تاریخی بدل کنند. حالا انتظارها و امید ها این است که مذاکرات این هفته بتواند به بیش از یک دهه تنش اتمی میان نظام و غرب پایان بخشد.