طارق الهمایون
اکنون شاهد درگیری مستقیم جمهوری اسلامی در انقلاب سوریه هستیم، در حالیکه قبلا اقدامات ایران به حمایت مخفیانه از بشار اسد با ارسال تجهیزات و غیره محدود می شد. تهران امروز تصمیم گرفته است به نحو علنی و سیاسی وارد روند انقلاب سوریه شده و اعلام کرده است هرگونه مداخله خارجی دولت های منطقه در سوریه را نمی پذیرد و حتی درصورت چنین وضعیتی به دولت سوریه کمک خواهد کرد. چرا ایران چنین سیاستی در پیش گرفته است؟
دلیل آن واضح است: تهران می خواهد پیامی را به ترکیه و “دوستان سوریه” بفرستد و علیه اقدامات عملی آنها هشدار بدهد. ایران همچنین مایل است پیام تهدید آمیز خود را به کشورهای خلیج فارس، ازجمله عربستان سعودی و قطر برساند و از دخالت فیزیکی آنها در انقلاب سوریه جلوگیری کند. نکته دیگر آن است که تهران سعی دارد نشان دهد قدرت دارد که اسد را قانع کند که به اقدام دست بزند، ولی روشن نیست آیا این قدرت شامل درخواست از او برای رها کردن قدرت هم هست یا نه. ولی به نظر نمی آید تهران قانع شده باشد که دوران اسد پایان یافته و زمان آن است که به فکر کاهش ضایعات سقوط او باشد. برخی ممکن است که این رفتار تهران را دیوانگی بخوانند، ولی باید دید چرا ایران به طرح چنین اظهاراتی دست زده است؟
پاسخ این سئوال هم روشن است زیرا ایرانی ها از سر سختی انقلاب سوریه مطلع هستند و ضمنا مطمئن هستند که دولت اوباما در سوریه دخالت مستقیم نخواهد کرد. تهران معتقد است آمریکا در پشت ماموریت کوفی عنان مخفی شده است که این امر به این اعتقاد ایران انجامیده که این کشور هم فرصت دخالت در سوریه را دارد. واقعیت آن است که خود اسد نیز قبل از همه مساله پذیرش طرح عنان را زیر سئوال برد، چرا که هرچند در ابتدا گفت که این طرح را می پذیرد ولی بعدا گفت این طرح باید بیشتر مورد بحث قرار گیرد. آمریکا نیز نارضایتی خود را از این اظهارات اسد بیان کرد.
ایران با این اعتقاد که دولت اوباما در این مساله جدی نیست، سعی دارد به سمت تبدیل سوریه به الگویی مشابه لبنان پیش برود؛ به عبارت دیگر به سوی موقعیتی برود که لازم باشد قدرت های بزرگ منطقه در هر مرحله تعیین کننده ترکیب حکومت آینده سوریه باشند، مشابه آنچه در تعیین حکومت لبنان اتفاق می افتاد.
با این وجود این یک خطای بزرگ است و باز گذاشتن دست جمهوری اسلامی در این مسیر یک جنایت به شمار می آید نباید به آن اجازه داد به همان شیوه که در عراق نفوذ کرده است در سوریه نیز حضور پیدا کند. آنچه آمریکائیان باید متوجه آن باشند به خوبی توسط یکی از افسران متمرد ارتش سوریه بیان شده است: “به محض آنکه واشنگتن هواپیماهای آواکس و هواپیماهای بدون خلبان شناسایی خود را در فراز دمشق و سایر نقاط سوریه به پرواز درآورد، تمام دنیا از دیدن تعداد افسرانی که ارتش را ترک کرده اند شوکه خواهند شد….این امر باعث افزایش احتمال یک کودتای نظامی علیه اسد می شود.”
در نتیجه اوباما، اروپا، عربستان سعودی، قطر و ترکیه باید علنا اعلام کنند که اسد نمی تواند مشابه آنچه پس از قتل رفیق حریری اتفاق افتاد این بار هم بگریزد. در حال حاضر وقایع در سوریه سرعت خواهد گرفت، بخصوص با مسلح شدن مخالفان و انقلابیون این کشور. هر حرکت دیگری درست مانند این است که کشورهای عربی یکی پس از دیگری خود را به ایران تسلیم کنند.
منبع: العربیه – 1 آوریل 2012
