دولت ایران روز دوشنبه اعلام کرد که میمونی را به فضا فرستاده و توانسته آن را سالم به زمین بازگرداند: به گفته وزارت دفاع، این “یک گام بزرگ” در برنامه فضایی است. تصاویر ابتدایی این عملیات که تاریخ آنها مشخص نیست، چند ساعت پس از اعلام خبر در رسانه های ایرانی منتشر شد. این درحالی است که خبر دستاورد علمی ارسال میمون به فضا در سایت توئیتر کم و بیش به سخره گرفته شده.
در این تصاویر، میمون کوچکی را می توان دید که به یک صندلی فلزی بسته شده و قادر به حرکت دادن سرش نیست. گفته می شود که این میمون در موشکی به نام “کاوشگر” به فضا فرستاده شده. وزیر دفاع که مسؤول این عملیات بوده، محل دقیق پرتاب و فرود و همچنین نوع کپسول حامل میمون را ذکر نکرد.
ایران قبلاً نیز در سال ۲۰۱۱ تلاش کرد میمونی را در یک پرواز زیرمداری قرار دهد، ولی خبر این پرواز اعلام نشد. دولت تهران سپس به صورت تلویحی شکست عملیات را تأیید کرد و چنین نتیجه گیری شد که میمون زنده نمانده است.
این بار، به گفته سازمان صنایع هوا-فضای وزارت دفاع، سوژه مورد آزمایش توانسته است در کپسول زیستی خود تحت عنوان “پیشگام” تا ارتفاع ۱۲۰ کیلومتری بالا رود و “بدون هیچ آسیبی” به زمین بازگردد. با این حال، تأیید این اخبار ازسوی یک منبع مستقل امکان پذیر نبود.
این آزمایش جدید در ماه ژانویه بدون تاریخ دقیق آن اعلام شد: این عملیات درواقع پرواز بالستیکی زیرمداری یک کپسول ۲۸۵ کیلویی به مدت حدود ۲۰ دقیقه است که با موشک “کاوشگر ۵” به فضا پرتاب شده. این پرواز به عنوان آزمایشی برای دورنمای اعزام انسان به فضا تا سال ۲۰۲۰ انجام شده است. ایران از سال ۲۰۰۹ سه ماهواره به فضا ارسال کرده و همچنین در سال ۲۰۱۰ کپسولی حاوی یک موش، چند لاک پشت و تعدادی حشره به فضا پرتاب شد.
این نوع پرتاب که صرفاً بالستیکی است قدرت و پیچیدگی های بسیار کمتری نسبت به پرواز در مدار زمین می طلبد. در حالت پرواز در مدار زمین، ماهواره یا کپسول در مسیری ثابت دور زمین می گردند. کریستوف بونال، کارشناس پرتاب موشک در “مرکز ملی تحقیقات فضایی فرانسه” دراین خصوص می گوید: “بین موشکی که در یک مسیر زیرمداری قرار گرفته و پرتابگری که شئیی را در مدار زمین قرار می دهد اختلاف بسیاری به لحاظ قدرت وجود دارد؛ درست به مانند اختلاف قدرت بین یک ژیان و یک قطار سریع السیر، یا بین یک دوچرخه و یک ماشین فراری. انرژی لازم برای قرار دادن یک شیء یک کیلوگرمی در مدار زمین، ۲۵ بار بیشتر از پرتاب موشکی است که به صورت عمودی تا ارتفاع ۱۲۰ کیلومتری بالا می رود. به علاوه برای رسیدن به مدار زمین به موشکی نیاز است که چندین طبقه دارد و باید بتوان آن را رهبری و کنترل کرد. این عمل بسیار مشکل تر از فرستادن محموله ای، حتی زنده، به صورت عمودی است که تا حد ممکن بالا رود.”
ازنظر تکنولوژیکی، پرتاب یک ماهواره کوچک ازسوی ایران به مدار زمین که در سال ۲۰۰۹ انجام شد، دستاوردی به مراتب چشمگیرتر محسوب می شود. درواقع این نوع پرتاب هاست که نشان از وجود توان فضایی واقعی دارد. برای نشان دادن سختی این نوع پرتاب ها، قابل ذکر است که کره جنوبی که کشوری پیشرفته به شمار می رود، سه بار به صورت ناموفق اقدام به پرتاب ماهواره به مدار زمین کرده.
برنامه فضایی ایران از نزدیک توسط جامعه بین المللی، که نگران انحراف نظامی آن است، دنبال می شود. کشورهای غربی جمهوری اسلامی را مظنون به آن می دانند که قصد توسعه موشک های بالستیکی دوربرد را دارد. این موشک ها قادرند کلاهک های اتمی یا غیراتمی حمل کنند.
منبع: لوموند، ۲۸ ژانویه
