در حالی که در طی ماههای پس از انتخابات ریاست جمهوری قریب به بیش از 20 نشریه توقیف یا تعطیل شده اند، دیروز روزنامه “اندیشه نو” نیز به محاق توقیف رفت و همزمان، محمدعلی رامین معاون مطبوعاتی و تبلیغاتی دولت دهم اظهار داشت: “آمده ایم که مطبوعات بمانند”.
روز گذشته در حاشیه مراسم نشست سراسری استانداران، هنگامی که خبرنگاران از محمدعلی رامین در خصوص روند توقیف مطبوعات در ماههای اخیر و خصوصا توقیف یک روزنامه جدید پرسیدند، پاسخ شنیدند:” البته باید نظر مرا در خصوص ثبات وضعیت مطبوعات بپرسید نه روند توقیف روزنامه‌ها”. او در خصوص توقیف روزنامه “اندیشه نو” مدعی شد که مسوولان آن روزنامه بر قانون‌شکنی “اصرار داشته اند” و بنابراین دستگاه وی با آن نشریه برخورد کرده تا به گفته وی: “هم ضریب نفوذ آنها را ارتقا دهد و هم اعتماد مردم به مطبوعات را تامین بکند [؟]”
توقیف “اندیشه نو”
اندیشه نو که در جریان انتخابات ریاست جمهوری به عنوان روزنامه ای نزدیک به میرحسین موسوی منتشر شد، روز دو شنبه از سوی توسط هیات نظارت بر مطبوعات به استناد تبصره ماده 12 قانون مطبوعات توقیف گردید.
براساس گزارش روابط عمومی معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد روزنامه اندیشه نو “به‌رغم تذکرات متعدد هیأت نظارت بر مطبوعات و اداره کل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی، بر ادامه تخلفات خود اصرار داشت و با زیر سئوال بردن سیاست‌های کلی نظام در حمایت از انسجام و اقتدار امت اسلامی و مستضعفان جهان و نیز تلاش مستمر برای تعمیق اختلافات در بین مردم پس از انتخابات دهم ریاست جمهوری ــ حتی پس از اعلام مواضع صریح مقامات و مراجع قانونی ــ از چارچوب رسالت مطبوعاتی خود خارج و از پایبندی به قوانین مطبوعات عدول کرده است.”
روزنامه “اندیشه نو” متعلق به حزب اسلامی کار و مدیر مسوولی “حسین کمالی” وزیر کار و امور اجتماعی در دولت سید محمد خاتمی بود. این اولین بار در طول سالهای اخیر است که روزنامه ای صبح زود توقیف می شود. در گذشته، روزنامه ها معمولا شب هنگام و زمانی که صفحه های روزنامه فردا بسته شده اند با حکم توقیف روبه رو شده اند. روزنامه اندیشه نو در حالی توسط هیات نظارت بر مطبوعات در ساعات آغازین صبح توقبف شد که هنوز هیچ جلسه ای در دبیرخانه این هیات برگزار نشده بود.
اعضای تحریریه و مسوولین روزنامه اندیشه نو اعلام کرده اند که هیچ اطلاعی از علت توقیف روزنامه شان ندارند. اما یک کارمند معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد بدون اینکه بخواهد اسمش را فاش کند می گوید:“از مقام های بالاتر به این معاونت دستور داده شد تمام روزنامه هایی که خبر راهپیمایی جمعه گذشته پس از نماز جمعه در محکومیت رهبران جنبش سبز در مورد غائله پاره کرده عکس آیت الله خمینی را منعکس نکرده و یا با واکنش منفی منتشر کرده اند هرچه سریعتر توقیف شوند”. لازم به ذکر است که روزنامه اندیشه نو خبر این راهپیمایی را منعکس نکرده بود.
برخورد با اعضای “فرهیختگان”
همزمان با توقیف اندیشه نو، شنیده می شود حدود بیست نفر از روزنامه نگاران و اعضای تحریریه روزنامه فرهیختگان با حکم مدیر مسوول این روزنامه اخراج شده اند. در توضیح شفاهی به این دسته گفته شده است این کار صرفا برای کاهش هزینه ها و تعدیل انجام می شود. اما این درحالی است که یک هفته قبل خبری از تعدیل در این روزنامه شنیده نمی شد.
اما حضور محمد علی رامین معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد همه چیز را به هم ریخت. او هفته گذشته به روزنامه فرهیختگان رفت و با انتقاد شدید اعضای تحریریه آن مواجه شد تا جایی که عنان از کف داده و به مدیر مسوول روزنامه گفت:” شما عده ای دلقک را در اینجا جمع کرده اید”.
محمد علی رامین در هنگام عصبانیت به اعضای تحریریه گفت:” من آمده بودم ببینم که آیا می توانیم به توافقی با هم برسیم یا خیر”. اما اعضای تحریریه روزنامه فرهیختگان علت این توافق را جویا شدند که اصلا چرا باید توافقی صورت گیرد؟ مگر قرار است چه اتفاقی بیفتد؟
اگرچه پس از انتشار این خبر معاون وزیر ارشاد با روزنامه تماس گرفته و خواستار عدم انتشار خبر شد و محمد علی رامین نیز یک روز پس از آن مجددا به روزنامه فرهیختگان آمد و عذر خواست، اما اینها همه سبب نشد تا مدیریت روزنامه اقدام به اخراج همه آنانی کند که از رامین انتقاد کرده بودند. شایعاتی که در روزنامه جریان دارد حکایت از آن است که اخراج این نیروها خارج از اراده مسوولین روزنامه بوده است.
تذکر به ایلنا
همزمان با توقیف اندیشه نو، خبرگزاری کارگران ایران، ایلنا، از سوی وزارت ارشاد دولت دهم به علت “پوشش اخبار جنبش سبز” تذکر کتبی دریافت کرد.
براساس خبر سایت پارلمان نیوز این تذکر در پی انتشار چندین خبر در خصوص “آسیب شناسی جنبش سبز” و همچنین “توجه این خبرگزاری به اخبار مربوط به این جنبش” بوده است.
این وزارتخانه هفته گذشته در تذکری به ایلنا از این خبرگزاری خواسته بود تا “در راستای جلوگیری از تفرقه و مواردی از این دست از تولید و پوشش اخباری که مشخصا مربوط به جنبش سبز است خودداری کند”.
هیات نظارت بر مطبوعات در آخرین جلسه خود که روز گذشته برگزار شد همچنین به نشریات پنجره، تهران امروز، آیین و بهار زندگی تذکر داد.
براساس این گزارش این نشریات به دلیل “استفاده ابزاری از تصاویر یا تخلفات دیگر شکلی یا محتوایی” از این هیات تذکر دریافت کردند و جزئیات دیگری در خصوص مواردی که منجر به دریافت این تذکر شده است منتشر نشده است.
گفتنی است پس از انتخابات ریاست جمهوری امسال تعداد نشریات توقیفی توسط دولت به بیش از 20 نشریه رسیده است.
نامه محرمانه به مدیران مسئول
براساس خبری که سایت جرس منتشر کرده است، معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد در نامه ای با مهر محرمانه از مدیران مسئول نشریات و روزنامه ها خواسته تا پیش از برنامه ریزی هر گونه سفر مطبوعاتی به خارج از کشور از سوی روزنامه نگاران مراتب را با این معاونت هماهنگ کنند.
در این نامه آمده است:” به دلیل اعلام مراجع ذی صلاح امنیتی و با توجه به احتمال بروز پاره ای آفات و آسیب های امنیتی حضور در نشست ها و جلسات رسانه ای خارج از کشور ضرورت دارد جهت پیشگیری از هر نوع عارضه ناخواسته پیش از برنامه ریزی هر گونه سفر مطبوعاتی به خارج از کشور از سوی روزنامه نگاران، عکاسان، خبرنگاران و مدیران روزنامه ها، هماهنگی های لازم با معاونت مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت ارشاد انجام شود.”
با توجه به صدور چنین دستورالعملی، به نظر می رسد روزنامه نگاران نه تنها مجبورند در هنگام نگاشتن و قلم زدن رعایت موازین و چارچوب هایی که وزارت ارشاد گاه و بی گاه برای آنان ترسیم می کند را بکنند، که باید برای سفرهای خود نیز از دولت اجازه بگیرند.
