در حالی که در دو هفته اخیر گزارش های تایید نشده ای مبنی بر احتمال مذاکره تهران و واشنگتن پس از انتخابات ایالات متحده مطرح شده است، رئیس پارلمان جمهوری اسلامی با انتقاد شدید از آمریکا خواستار تعیین تکلیف با این کشور شده و همزمان خواسته است “اقتصاد مقاومتی” ادامه یابد. این در حالی است که یک روزنامه اسرائیلی فاش کرده سه سال پیش هم دو مقام ارشد جمهوری اسلامی و ایالات متحده به صورت دوجانبه در سوئیس مذاکره کرده اند.
“باید در همین جا تعیین تکلیف کنیم”. مقصود رئیس مجلس جمهوری اسلامی تعیین تکلیف با ایالات متحده است. علی لاریجانی در سفر اخیر به اردبیل با هشدار نسبت به “سخت تر” شدن اوضاع گفته است: “مرحله بسیار حساسی قرار داریم و اگر آمریکایی ها با توجه به اهداف و سیاست هایشان یک مقدار جلو بروند کار سخت می شود.ما باید در همین جا با آنها تعیین تکلیف کنیم.”
رئیس پارلمان اصولگرایان از توضیح بیشتر در خصوص مختصات این “تعیین تکلیف” و منظورش از “همین جا” خودداری کرده است.
در شرایطی که شکاف عمیقی میان طیف گوناگون قدرت بر سر راهبرد کلان دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایجاد شده، علی لاریجانی نیز با تایید تلویحی این شکاف گفته است: “ما باید یک انسجام داخلی را ابتدا در داخل ایجاد کنیم تا بعد ببینیم باید با اینها چگونه رفتار کنیم.”
جمهوری اسلامی نزدیک به یک دهه است که بر سر برنامه اتمی خود درگیر چالشی عمیق با قدرت های جهانی است. از پاییز سال گذشته ایالات متحده و کشورهیا عضو اتحادیه اروپا برای بازداشتن تهران از جاه طلبی های اتمی اش، بخش انرژی و مالی جمهوری اسلامی را تحریم کرده اند؛ تحریمی که در ماه های اخیروضعیت اقتصادی کشور را با بحرانی جدی روبروکرده است.
علی لاریجانی اما این سیاست های واشنگتن را “قلدارانه” می خواند و می گوید: “خیلی از کارهایی که آمریکایی ها انجام می دهند این گونه وانمود می کنند که ما قلدر و دزد سر گردنه هستیم و می توانیم هر کاری را انجام دهیم.”
علی لاریجانی که این روزها نامش به عنوان یکی از کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری در سال ۹۲ مطرح است برای توصیف دشواری شرایط جمهوری اسلامی در مواجهه با غرب خاطرنشان کرده است: “اگر آمریکایی ها مقداری پیش بروند آن وقت نطاق کشورهای ضعیف را خیلی سخت می گیرند.”
“نطاق” به معنای کمربند است.
این اظهارات در حالی مطرح می شود که هفته گذشته نشریه نیویورک تایمز از توافق اصولی تهران و واشنگتن برای برگزاری دیدارهای دو جانبه پس از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده خبر داده بود. حتی گفته شد علی اکبر ولایتی ـ مشاور آیت الله خامنه ای ـ نیز سفری به آمریکا داشته است تا در این خصوص با مقامات آمریکایی مذاکره کند. هم ولایتی و هم کاخ سفید این اخبار را تکذیب کرده اند.
لاریجانی که خود زمانی به عنوان دبیر شورای امنیت ملی در مذاکرات اتمی با گروه ۱+۵شرکت می کرد، حالا می گوید: “جمهوری اسلامی ایران باید در زمانی که آمریکایی ها می خواهند نقش پلیس اقتصادی در دنیا را ایفا کنند با استراتژی و سیاست خاصی جلو برود.”
او توضیحی درباره جزئیات این استراتژی نداده اما گفته است حاکمیت باید “اقتصاد مقاومتی” را پیش بگیرد. ناظران می گویند این به معنا است که جمهوری اسلامی قصد عقب نشینی در برنامه اتمی خود را ندارد، از همین روست که لاریجانی که به عواقب این امر وقوف دارد تصریح می کند: “اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی کلید رستگاری است و اقتصاد مقاومتی می تواند تهدیدها را به فرصت تبدیل کند.”
اظهارات لاریجانی در حالی مطرح می شود که روزنامه معاریو ـ چاپ اسرائیل ـ با انتشار گزارشی به نقل از منابع دیپلماتیک بلندپایه در غرب و اسرائیل ادعا کرده است که اکتبر سال ۲۰۰۹، ویلیام برنز – معاون وزیر خارجه امریکا و سعید جلیلی ـ– نماینده ولی فقیه در مذاکرات اتمی –ـ در شهر ژنو به مدت یک ساعت ملاقات دو نفره داشته اند.
این گزارش خاطرنشان می کند اوباما در نظر داشته روابط دولت خود با تهران را تا سطح تاسیس سفارتخانه بهبود بخشد اما آیت الله خامنه ای با برقراری هرگونه روابط دیپلماتیک با واشنگتن مخالفت کرده است. مقامات ناشناسی که با این روزنامه صحبت کرده اند گفته اند که حاکمیت جمهوری اسلامی این هراس را داشته که برقراری رابطه با ایالات متحده به تضعیف حکومت و همچنین تاثیر گذاری آمریکا در جامعه ایران منجر شود.
همزمان حشمت الله فلاحت پیش عضو سابق کمیسیون سیاست خارجی مجلس اصولگرایان در مصاحبه با فارس در مقایسه باراک اوباما و میت رامنی –ـ نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری امریکا ـ– گفته است: “ بدترین نوع تحریم‌ها در زمان اوباما علیه جمهوری اسلامی شکل گرفت، به اعمال تحریم‌های یکجانبه و همچنین تحریم‌های چند جانبه در قالب شورای امنیت اشاره کرد و یادآور شد: در مقابل میت رامنی خود را ریگان دوم می‌نامد و معتقد است که باید روش ریگان را در قبال ایران به کار گرفت.”
به باور وی “اگر ما فکر کنیم که ماندن یا رفتن اوباما تأثیر راهبردی بر سیاست خارجی آمریکا دارد، دچار اشتباه شده‌ایم. چون راهبرد آمریکا در قبال ایران در طول ۳۵ سال گذشته فراتر از دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان شکل گرفته است.”
