دختر 22 ساله ایرانی در زیر نور مهتاب و در روی پشت بام هتل، بر روی نیمکتی نشسته بود و از توتون نعنایی آماده شده بر روی قلیان لذت می برد. استفاده از قلیان های سنتی اخیراً از سوی پلیس امنیت اخلاقی شهر یزد در کویر مرکزی ایران ممنوع شده است. پسری که همسر این زن نبود، موهایش را نوازش می کرد و این تحت قوانین ایران، خود جرم دیگری محسوب می شود. دختر با دلخوری می گفت: “موهای من زیباتر از آن است که در زیر روسری پنهان شود.”
مقامات ایران پس از آنکه مدتی توان خود را بر روی مخالفت های سیاسی به پا شده در فضای متعاقب انتخابات بحث انگیز سال 2009 متمرکز کرده بودند، اکنون امور معمول خود یعنی دخالت در زندگی خصوصی مردم ومحدودسازی آزادی های اجتماعی را از سر گرفته اند. تلاش های از سرگرفته شده مسؤولان، ایرانیانی را هدف گرفته که زیر 30 سال سن دارند، پس از انقلاب سال 1979 به دنیا آمده اند و بالغ بر نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می دهند. محدودیت های اجتماعی در حال ایجاد موجی از نارضایتی و سرخوردگی در سراسر کشور است.
پلیس امنیت اجتماعی در شهر اصفهان، سومین شهر بزرگ ایران، جلوی زوج هایی را که ازدواج نکرده بودند می گرفت، مانع از پخش موسیقی از ماشین ها می شد و مانع از سوار شدن دختران بر روی دوچرخه می شد. نظیر همین محدودیت ها در تهران نیز اعمال می شود. یک نوجوان از مناطق شمالی شهر گفت پلیس اخلاقی اخیراً در ورودی منزلی را شکسته که وی و دوستانش در آن به مهمانی و نوشیدن الکل مشغول بودند. در حالیکه مردان پلیس به انتقال دختران و پسران دستگیر شده در این مهمانی به درون یک سواری ون بودند، یک زن پلیس چادر به سر فریاد می زد: “فاحشه ها! فاحشه ها!”
معمولاً رشوه های 50 دلاری جان متهمان را می خرد. اما این روزها کار دشوارتر شده است. اتفاق معمول در این روزها ، سپری کردن یک شب در پشت میله های بازداشتگاه، حضور در دادگاه و مجازات شلاق و یا جریمه چند صد دلاری است.
قبل از آغاز ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد در سال 2005، پلیس اخلاقی جلال و شکوه خود را از دست داده بود. فعالیت اصلی آنها نیز به سختگیری درباره حجاب اسلامی و پنهان شدن موی زن ها در زیر روسری شان محدود بود. یک زن تهرانی می گوید: “از زمان انتخاب احمدی نژاد، یک کابوس پایان ناپذیر در جریان است.” پلیس اخلاقی حتی به او تذکر داده است که ناخن هایش را لاک نزند.
مشاهده تناقض میان آنچه در خانه دیده می شود و نوع زندگی که در اینترنت و 1000 شبکه ماهواره ای خارجی مشاهده می شود، خصوصاً برای جوانان زیر 30 سال دردآور است. شمار جوانان ایرانی که برای تفریح به کشورهایی نظیر سنگاپور، چین و دوبی مسافرت می کنند، رو به افزایش است. جالب این است که این کشورها خود نمونه های مناسبی از آزادی نیستند، مگر آنکه با ایران مقایسه شوند.
یک مهندس 28 ساله نرم افزار رایانه ای، یکی از 6 هزار جوان ایرانی که فقط امسال برای مهاجرت به کانادا اقدام کرده اند، می گوید، چندین سال است که نتوانسته برای خود شغلی پیدا کند. او می گوید علیرغم مشکل شغل، این محدودیت های اجتماعی هستند که دلیل اصلی وی برای ترک کشور است.
منبع: اکونومیست- 9 دسامبر
