نیروهای عراقی در روزهای اخیر دهکده‌ها و روستاهای متعددی را در جنوب شرق رمادی از داعش پس گرفته‌اند. اما پرچم‌های زرد و سبزی که بر فراز بام‌ها و اطراف جاده‌های ایمن شده برافراشته است، شکی در مورد رهبری نبرد باقی نمی‌گذارد: کتائب حزب‌الله، یک گروه شبه‌نظامی شیعه که در فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا قرار دارد.
در سال‌های گذشته، ایران و آمریکا، دو متحد اصلی عراق، در نبرد برای بازپس گیری شهرها‌ی این کشور از داعش با یکدیگر رقابت کرده‌اند. ارتش عراق و واحدهای ضد تروریسم تحت حمایت آمریکا، با عملیات هوایی این کشور، در خط مقدم استان انبار حضور داشتند و شبه نظامیان شیعه وابسته به ایران نبرد در مناطق دیگری را رهبری کرده‌اند.
اما با سقوط رمادی، مرکز این استان، نیروهای شبه نظامی نزدیک به ایران دست بالا را در اختیار گرفته‌اند. یکی از این گروه‌ها کتائب حزب‌الله است که پس از سال ۲۰۰۳ مسئول هزاران حمله علیه سربازان آمریکایی بوده است.
تا همین اواخر، دولت عراق از فراخوانی واحدهای بسیج مردمی که ترکیبی از شبه نظامیان و داوطلبان شیعه هستند، به انبار خودداری می‌کرد. مقامات نگران این بودند که حضور آن‌ها در این استانِ اکثرا سنی‌نشین موجب بالا گرفتن تنش‌های فرقه‌ای شود. اما با شکست ارتش عراق در رمادی و درخواست کمک سیاستمداران محلی از این واحد‌ها، حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق آن‌ها را به این استان گسیل داشت.
حالا شبه‌نظامیان شیعه از جمله سازمان بدر، از شمال‌شرق به این شهر فشار می‌آورند. در همین حال، جبهه جنوب‌شرقی به سمت رمادی در دست کتائب حزب‌الله است.
سرلشکر قاسم المحمدی، رئیس فرماندهی عملیات انبار، از پایگاه ارتش در حبانیه در ۳۲ کیلومتری رمادی می‌گوید، ارتش عراق و شبه‌نظامیان “شانه‌به‌شانه” یکدیگر می‌جنگند. بیرون دفتر او در فاصله چند متری پرچم کتائب حزب‌الله برافراشته است.
با این‌که فرماندهان ارتش انبار می‌گویند هنوز رهبری نبرد را در دست دارند، اما شبه‌نظامیان چیز دیگری را نشان می‌دهند. نیروهای قبایل منطقه نیز مسلح شده‌اند. هفته گذشته ۸۰۰ مبارز در مراسم نام‌نویسی در حبانیه شرکت کردند، اما گلایه‌ها حاکی از آن است که این روند کند پیش می‌رود.
زید السودانی، از مبارزان کتائب حزب‌الله از بصره، که هفته گذشته در یک خط دفاعی نزدیک روستای انکور در جنوب رمادی حضور داشته است، می‌گوید: “ما این منطقه را پنج روز پیش آزاد کردیم و حالا ارتش برای حفظ آن به ما کمک می‌کند. کاش ارتش می‌توانست در همان سطح [واحدهای بسیج مردمی] باشد. اما در واقعیت بسیار ضعیف‌تر است.”
ابومصطفی از اعضای کتائب حزب‌الله می‌گوید: “ما سال‌هاست راکت‌های گراد و کاتیوشا داریم. اما ارتش تازه در حال در اختیار گرفتن این سلاح‌هاست.”
کنت پولاک، کارشناس خاورمیانه موسسه بروکینگز در مقاله اخیرش اشاره کرده است که آمریکا به مدد حملات هوایی ائتلاف، پس از بازپس‌گیری تکریت از داعش اعتبار یافت. اما سقوط رمادی اعتماد عراقی‌ها به آمریکا را خدشه‌دار کرده است. اگر شیعیان در بازپس‌گیری رمادی ایفای نقش کنند “این می‌تواند نفوذ تهران را به خرج واشنگتن در بغداد افزایش دهد.”
در حبانیه سرخوردگی از آمریکا مشهود است. فالح العیساوی، معاون شورای ولایتی انبار، روز پنجشنبه منتظر ملاقات با رئیس ارتش بود. او هنوز از سقوط شهر خشمگین است و می‌گوید: “من اولین متحد آمریکا در انبار بودم؛ اما دروغ گفتند که رمادی سقوط نمی‌کند.”
وی می‌گوید، انبار دو انتخاب داشت: آمریکا یا ایران شیعه، که دومی در این استان سنی‌نشین متحدی طبیعی محسوب نمی‌شود. العیساوی می‌گوید: “ما آمریکا را انتخاب کردیم، ما یک کشور قوی را انتخاب کردیم، اما در اشتباه بودیم.”
آمریکا برای ارتش عراق ۲۵ میلیارد دلار خرج کرده و با تغییر مسیر قدرت به سمت ایران، تلاش دارد نفوذ خود در ارتش را باز یابد.
پس از سقوط رمادی، دولت آمریکا ۲۰۰۰ موشک ضدتانک قابل حمل به نیروهای عراقی داد تا بتوانند برای نابودی خودروهای بمب گذاری شده داعش از آن استفاده کنند.
هفته گذشته در پایگاه نظامی عراق در بسمایه، در ۸۰ کیلومتری جنوب شرقی بغداد، گروهی از سربازان ارتش عراق نتیجه 9 هفته آموزش نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا را به نمایش گذاشتند.
گروهی از مهندسان یک دیوار بتنی را منفجر و در حالیکه یک هلیکوپتر بالای سرشان پرواز می‌کرد راه را برای عبور سربازان باز کردند. این افراد بخشی از گردان های پانزدهم و شانزدهم ارتش عراق هستند که قرار است جایگزین واحدهایی شوند که تابستان گذشته بر اثر حمله داعش به شمال‌شرق کشور نابود شدند. گروه‌های جدید ترکیبی از سربازان و تازه‌سربازانی است که در حمله سال گذشته فراری شده بودند.
محمدی از فرماندهی عملیات انبار می‌گوید، از ماه نوامبر هشدار داده بود که رمادی سقوط می‌کند، مگر آن‌که حملات هوایی آمریکا افزایش یابد یا شبه‌نظامیان شیعه به کار گرفته شوند.
حالا انبار ممکن است هر دو را بدست آورد. دولت آمریکا پیش از این تمایلی به همکاری با شبه‌نظامیان نداشته است، اما حالا مقامات پنتاگون می‌گویند، تحت کنترل دولت عراق، برای تمام نیروهای رمادی حریم امن هوایی فراهم می‌کند.
منبع: واشنگتن پست - 30 مه 2015
