ماه آینده سالگرد توافق اولیه بر سر برنامه هستهای ایران است. توافق ژنو در ازای تعلیق بخشی از فعالیتهای هستهای ایران، مقداری از تحریمها را کاهش داد. دولت اوباما به کنگره این کشور اطمینان داده که کاهش تحریمها محدود خواهد بود و در صورت شکست مذاکرات لغو خواهد شد. به گفته جان کری وزیر خارجه آمریکا: “ایران آماده گشودن درها نیست.”
بسیاری از تجار طور دیگری فکر میکنند. در گردهمایی که در چند روز آینده در لندن برگزار میشود، مشاغل مختلف از جمله شرکتهای حقوقی جهانی، مشاوران، شرکتهای بازاریابی، حراجیها و ارائهدهندگان خدمات مخابراتی و بسیاری دیگر، فرصتهای پس از تحریمها در ایران را از نظر خواهند گذراند.
جک استراو، وزیر خارجه سابق بریتانیا و هوبر ودرین، وزیر خارجه سابق فرانسه در این گردهمایی شرکت میکنند و در بروشور آن پیامی از جانب رئیس دفتر حسن روحانی، محمد نهاوندیان چاپ شده است: “امیدوارم این گردهمایی اطلاعات و فرصتها را برای سرمایهگذاران فعال بینالمللی ارائه کند و سرمایهگذاری رقابتی در بخشهای مختلف اقتصاد ایران را تسهیل بخشد.”
در این بروشور ذکر شده که گردهمایی مطابق مقررات دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانه داری OFAC برگزار میشود و در این کنفرانس هیچگونه توافق بازرگانی و مذاکراتی انجام نخواهد شد.
حداقل یکی از شرکتهایی که در این گردهمایی از طرف ایران شرکت کرده است، یعنی بانک خاورمیانه، در فهرست OFAC قرار دارد. دیگران ارتباط نزدیکی با نهادهای مشخصشده در این فهرست دارند، هرچند که خود در فهرست حضور ندارند. به عنوان مثال بانک سرمایهگذاری کاردان، خود در این فهرست وجود ندارد اما سه سهامدار عمدهاش یعنی، بانک تجارت، بانک سامان و بانک خاورمیانه طبق اسناد وزارت خزانهداری آمریکا در این فهرست قرار دارند.
یک شرکتکننده دیگر محمدرضا انصاری رئیس شرکت مهندسی و ساختمانی کیسون است که در آسیای مرکزی، بلاروس و ونزوئلا پروژههایی در دست اجرا دارد. سال گذشته پس از آنکه طهماسب مظاهری رئیس سابق بانک مرکزی ایران در فرودگاه دوسلدورف بخاطر آنکه اعلام نکرده بود یک فقره چک ۷۰ میلیون دلاری کیسون را همراه دارد بازداشت شد، نام این شرکت در صدر اخبار بینالمللی قرار گرفت. بعدها دفتر ونزوئلای کیسون به نیویورک تایمز گفت آقای مظاهری به عنوان یک لطف چک کیسون را حمل میکرده است.
حامی اصلی این گردهمایی شرکت سرمایهگذاری آورایا است. این شرکت مصمم است که سرمایهگذاری خارجی را به اقتصاد رو به احتضار ایران تزریق کند.
امیرعلی امیری شریک ایرانی- سوئیسی این شرکت است. این دانشآموخته هاروارد در مصاحبه تلفنی میگوید دلش میخواهد این گردهمایی تلقی موجود درباره ارزشها و خطرات سرمایهگذاری در ایران را تغییر دهد. وی میگوید: “همکاران عزیز من در دولت خوب انگلیسی حرف نمیزنند. وقتی به گفتگوی حرفهای میرسد کمبود دارند. اینجاست که طبیعتا بخش خصوصی جلو میآید.”
او میگوید احساس خوشبینی دارد. به یاد میآورد که پس از توافق اولیه یک قایق پر از هیئتهای فرانسوی به ایران آمدند. “خیلی بامزه بود. نمایندگان رنو و پژو با فهرست OFAC دور تهران میچرخیدند و سعی میکردند بفهمند چه کار میتوانند انجام بدهند.”
مت بیکر، وابسته بنیاد دفاع از دموکراسی مستقر در واشنگتن میگوید: “این تلاش بیش از پیش اهرمهای غرب را در مقابل ایران در زمان حساس مذاکرات هستهای تضعیف میکند.” سخنگوی وزارت خزانهداری آمریکا در بیانیه کتبی در مورد این گردهمایی گفته است: “ما از برگزاری آن آگاهی داریم اما شرکت نمیکنیم. مطمئن باشید که از مذاکرات بازرگانان با ایرانیها خبر داریم. وقتی این مذاکرات به توافق بینجامد با سرعت و قدرت اقدام خواهیم کرد. هرکس تحریمهای ما را نقض کرده باشد به سختی جریمه خواهد شد.”
با این حال تحریمها برای آقای امیری چیز جدیدی نیست: “من در سال ۱۹۹۲ کارم را در ایران شروع کردم. بنابراین من همیشه فقط تحت تحریمها کار کردهام.” با اینکه آقای امیری و شرکت آورایا در فهرست OFAC حضور ندارند، اما وب سایت این شرکت میگوید در بانکهای کارآفرین و خاورمیانه سرمایهگذاری کردهاند که هر دو در این فهرست هستند.
منبع: وال استریت ژورنال - 12 اکتبر