یک روز پس از اعلام “حمایت انتقادی” اصولگرایان از احمدی‌نژاد، لایحه دوفوریتی دولت برای کاهش سن حق رای در انتخابات، با رای منفی بیش از دو سوم نمایندگان، کنار گذاشته شد. دیروز نه تنها حضور وزرای کشور و دادگستری اثری بر نظر اکثریت مجلس اصولگرا نداشت، بلکه توزیع سخنان حاکی از موافقت رهبر نیز نتوانست رای اکثریت مجلس را به سمت این لایحه انتخاباتی جلب کند، تا مشخص شود که جناح راست با وجود حمایت علنی، در خفا چه موضعی نسبت به احمدی‌نژاد دارد.
مجلس هشتم که اکثریت آن در اختیار محافظه‌کاران است، دیروز باز هم رفتاری غیرمنتظره از خود بروز داد و لایحه دولت احمدی‌نژاد برای کاهش سن حق رای از 18 سال به 15 سال را با تنها 57 موافق در برابر مخالفت سنگین 171 نماینده، بدرقه کرد تا یک ترفند تبلیغاتی دیگر حامیان احمدی‌نژاد را نیز نقش بر آب کرده باشد.
اکثریت مجلس اصولگرا، دو ماه پیش هم با حذف اعتبارات لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها از بودجه سال 88 مهمترین بازی تبلیغاتی دولت را بر هم زدند و واکنش تند احمدی‌نژاد را برانگیختند. حال باید دید این بار واکنش احمدی‌نژاد به رای منفی قاطع مجلس چه خواهد بود؛ خصوصا به این خاطر که این لایحه، یکی از جدیدترین وعده‌های احمدی‌نژاد بود که هفته پیش در سخنرانی اسلامشهر مطرح شد.
ناکامی طرح تبلیغاتی
احمدی‌نژاد هفته قبل در اسلامشهر گفت: “جوانان ما در 30 سال گذشته سخت‌ترین صحنه‌ها را در کشور اداره کرده‌اند. یک جوان 20 ساله پیچیده‌ترین عملیات رادر دوران جنگ اداره کرد و به موفقیت رساند. ما نباید بگوییم که در جنگ 18 ساله‌ها و 15 ساله‌ها وارد عرصه شوند و حالا که عرصه سیاست‌ورزی است بگوییم جوانان در رده‌های دوم وسوم قرار دارند، این یک ظلم بزرگ به ملت و کشور ایران است.“
به دنبال این سخنان، هیات دولت در جلسه صبح روز چهارشنبه گذشته “لایحه کاهش سن واجدان شرایط رای از 18 سال به 15 سال” را با قید دو فوریت به تصویب رساند و به سرعت برای مجلس فرستاد. اما هیات رئیسه مجلس به این علت که این لایحه را دیر دریافت کرده، از اعلام وصول و در دستور قرار دادن آن خودداری کرد تا بررسی دو فوریت لایحه به جلسه دیروز (یکشنبه) موکول شود.
در این بین، مطبوعات و منتقدان دولت فرصت یافتند تا به نقد این لایحه بپردازند و اهداف انتخاباتی احمدی‌نژاد از ارائه این لایحه ظاهرا را بازگو کنند. آن هم در حالیکه چرخش اکثریت اصولگرایان به سمت حمایت از احمدی‌نژاد و اظهارات محمدحسن ابوترابی نایب‌رئیس اول مجلس مبنی بر اینکه نظر مجلس هشتم با نظر مجلس هفتم متفاوت است و پیشنهاد دولت با اقبال بیشتری مواجه می‌شود، این احتمال را پررنگ کرده بود که فوریت لایحه کاهش سن حق رای در جلسه دیروز مجلس رای بیاورد.
با این حال اکثریت نمایندگان دیروز دست رد به سینه دولت نهم زدند و لایحه دوفوریتی مورد نظر احمدی‌نژاد را با چنان رای اندکی بدرقه کردند که هرگونه احتمال تصادفی یا پیش‌بینی نشده بودن این مخالفت را منتفی می‌کند.
انتخاب یک نفر از بین یک نفر
همزمان با رای مخالف مجلس به لایحه دولت، اظهارنظرهایی نیز در رسانه‌ها مطرح شد که نشان می‌دهد اصولگرایان برغم حمایت علنی از احمدی‌نژاد، از هر فرصتی برای اعلام مخالفت با وی استفاده می‌کنند.
اظهارات یک عضو شورای مرکزی جبهه پیروان امام و رهبری در همین جهت بود. با آنکه دبیرکل این جبهه دیروز حمایت از احمدی‌نژاد را علنی کرد، ابوالقاسم رئوفیان در مصاحبه با “فرارو” تصریح کرد که: “تشکل‌های اصولگرا در مواجه با وضعیت تک گزینه ای که شخص دیگری نبوده است، اعلام کردند که از احمدی‌نژاد حمایت می‌کنند.“
این تنها موضع این عضو شورای مرکزی نبود، که دبیرکل جبهه محافظه‌کاران نیز دیروز در یک نشست خبری توجیهات احمدی‌نژاد درباره خالی شدن ذخیره ارزی را به تمسخر گرفت و گفت: “آقای احمدی‌نژاد! توضیحات شما درباره چگونگی مصرف کردن دویست و چهل پنجاه میلیارد دلار پول نفت اصلاً قانع کننده نیست، بگو ببینم در صندوق باز بود یا ته صندوق سوراخ، که همه دلارهای نفتی پرید؟”
این سخنان عجیب، متعلق به همان سیاستمدار پیر محافظه‌کار است که دقیقا 24 ساعت قبل، حمایت اصولگرایان از احمدی‌نژاد را به رسانه‌ها اعلام کرده بود.
در همین نشست، باهنر هم خبرهای منتشر شده درباره دعوای اخیر خود با احمدی‌نژاد را تایید کرد و موضوع این دعوا را نیز “بی‌ثبات کردن مدیریت کشور، بی‌توجهی به برنامه‌های اقتصادی، عدم اطمینان مدیران به اینکه آیا تا یکی دو ماه آینده به سر کار هستند و مسائلی از این دست” اعلام کرد تا نشان دهد که اعلام حمایت او از احمدی‌نژاد چگونه است.
در واقع نمایندگان اصولگرا قبل از دیگر همکاران خود به اعلام مخالفت با لایحه انتخاباتی دولت پرداختند. اوایل صبح دیروز، الهام و محصولی، دو وزیر نزدیک به احمدی‌نژاد، در عملی غیرمتعارف به جلسه فراکسیون اصولگرایان مجلس رفتند تا نمایندگان همسو با دولت را برای رای دادن به لایحه دوفوریتی توجیه کنند.
اما این لایحه در فراکسیون هم رای نیاورد و آنطور که در سایت خبری فراکسیون اقلیت مجلس تصریح شده، توجیه نمایندگان اصولگرا نیز این بوده که طرح شعار جمع کردن گشت ارشاد از سوی برخی نامزدهای ریاست‌جمهوری می‌تواند باعث جلب رای نوجوانان به نفع نامزدهای رقیب احمدی‌نژاد شود.
با این حال الهام در صحن علنی هم حمایت قاطع خود از لایحه دولت را ادامه داد، با این امید که نظر نمایندگان عضو شود.
فریادهای مخالفت در مجلس همسو با دولت
اما هنوز لحظاتی از آغاز سخنان سخنگوی دولت در دفاع از لایحه دوفوریتی نگذشته بود که فریادهای “دو، دو” نمایندگان از چهارگوشه صحن بلند شد تا سخنان الهام را قطع کند.دکمه “دو” در دستگاه رای‌گیری الکترونیکی مجلس، نشانگر “مخالفت” یک نماینده است؛ آنچنان که دکمه “چهار” نشانگر موافقت است.
الهام نیز در واکنش به اعلام مخالفت نمایندگان، با لحنی تمسخرآمیز گفت: “قبل از نوبت دو دو می‌گویند، “سه” می‌شود!” لاریجانی هم بارها به نمایندگان تذکر داد و خواستار اعمال نظر نمایندگان از طریق رای شد. به این ترتیب سخنگوی دولت به سخنان خود ادامه داد ولی نمایندگان از ابراز مخالفت دست برنداشتند؛ تا آنکه در نهایت بیش از دو سوم نمایندگان به دوفوریت لایحه تبلیغاتی دولت احمدی‌نژاد رای منفی دادند.
در این بین، چند تذکر نیز از سوی موافقان و مخالفان مطرح شد که خبر از درگیری‌های پشت پرده می‌داد. بخصوص تحرکات “مهدی کوچک‌زاده” چهره سرشناس وابسته به دولت، حساسیت منتقدان را برانگیخت و باعث شد چند تذکر علیه او مطرح شود و لاریجانی نیز این تذکرها را بپذیرد؛ این تذکرات و واکنش کوچک‌زاده برای لحظاتی جلسه مجلس را به هم ریخت.
موافقت رهبر و مخالفت نمایندگان
کوچک‌زاده همزمان با بحث‌ها درباره لایحه دوفوریتی کاهش سن حق رای، برگه‌هایی را بین نمایندگان توزیع کرد که نظر موافق رهبر نظام با لایحه دولت رانشان می‌داد. سخنان آقای خامنه‌ای که بین نمایندگان توزیع شد، مربوط به پیام وی پس از برگزاری انتخابات مجلس هشتم است که در آن آمده: “به ویژه باید از جوانان عزیز تشکر کنم که برابر آمار، سهم بزرگی از این مشارکت همگانی را بر دوش گرفتند و با اینکه حداقلِ سن انتخاب، سه سال ارتقاء یافت و چند میلیون نوجوان کمتر از هجده سال از شرکت در انتخابات “محروم” شدند، میلیونها جوان زیر 30 سال به سوی صندوقهای رأی شتافتند و با حضور شورانگیز خود نشان دادند که…“
اما توزیع این برگه ها، واکنش ونایی نماینده ملایر را در پی داشت که اقدام کوچک‌زاده را غیرقانونی می‌دانست. لاریجانی نیز تصریح کرد که اقدام این نماینده حامی دولت با هیات رئیسه هماهنگ نشده؛ اما کوچک‌زاده همچنان به کار خود ادامه داد تا بار دیگر اعتراض امیدوار رضایی، نماینده مسجدسلیمان را برانگیخت که تذکر می‌داد طبق آیین‌نامه این موضوع باید با هیات رئیسه هماهنگ شود، که لاریجانی این تذکر را هم پذیرفت.
اما این بار صدای کوچک‌زاده درآمد که به فریادهای مخالفت و “دو دو” گفتن‌های نمایندگان اعتراض می‌کرد. کوچک‌زاده به حدی با رفتارها و فریادهای خود مجلس را به هم ریخت که علی لاریجانی با لحنی غیرمتعارف از او خواست آرامش خود را حفظ کند.
جنجال‌آفرینی حامیان دولت در مجلس
هرچند توزیع نظر موافق رهبر هم تاثیری بر مخالفت نمایندگان نداشت، اما این تنها موضوعی نبود که در جلسه دیروز مجلس جنجال‌آفرین شد. بخشی از سخنان الهام در جمع نمایندگان نیز در جلسه علنی روز یکشنبه دردسرساز شد، آنجا که سن 15 سال را سن بلوغ توصیف کرد و از مجلس خواست به همین خاطر به لایحه دولت رای دهد.این سخنان سخنگوی دولت، واکنش تند نمایندگان را برانگیخت که می‌گفتند در این صورت باید سن حق رای دختران به 9 سال برسد، چون فقها این سخن را برای بلوغ دختران اعلام کرده‌اند! و جالب اینکه این واکنش از سوی نمایندگان اصولگرا همچون محمدحسین فرهنگی و کاظم جلالی ابراز شد.
در جلسه دیروز، سخنان حسن کامران، دیگر نماینده جناح راست و حامی دولت هم ابعاد سیاسی این لایحه دولت را فاش کرد؛ آنجا که او در دفاع از لایحه دوفوریتی، یادآوری کرد که مجلس هفتم و احمدی‌نژاد با رای همین 15 ساله‌ها انتخاب شده‌اند.
اما این یادآوری هم نتوانست نمایندگان را به رای دادن به لایحه انتخاباتی دولت راضی کند.