“برخی گمان نکنند که در دولت جدید همه مسائل را میتوانند تغییر دهند.” این تذکر آیتالله مکارم شیرازی است که در دیدار با اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی عنوان شده. از نظر این “مرجع تقلید” مواردی مانند حذف ممیزی در کتاب، مخالفت با تعطیلی روزنامه بهار و اصرار به رفع فیلتر فیسبوک، مایه “نگرانی” است.
ارشاد اسلامی به ارشاد غیراسلامی تبدیل نشود
اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی برای دیدار با مراجع تقلید و ارائه گزارش، به قم رفتهاند. نصرالله پژمانفر، عضو این کمیسیون، گفته که نزدیک شدن به زمان ارایه لایحه بودجه از سوی دولت، ضرورت دیدار با مراجع را بیش از پیش کرده است.
در دیدار با آیتالله ناصر مکارم شیرازی، نمایندگان مجلس در جریان “نگرانی”های این مرجع تقلید در مسایل فرهنگی قرار گرفتند. او با بیان اینکه “ هنوز هم گاهی اوقات برخی اندیشههای روشنفکرمآبانه یا غربزده جلوی بعضی دستورات اسلامی را میگیرند” به نمایندگان توصیه کرد: “نمایندگان مجلس باید با تبعیت از امام راحل و رهبر معظم انقلاب این عقیده را داشته باشند که مسائل شرعی و دینی از جوسازیهای محیطی تاثیر نمیپذیرند و در این بین با تدبیر عمل کنند.”
همچنین روشن شد که “برخی سخنانی که از وزارت ارشاد شنیده میشود” برای مکارم شیرازی نگرانیهای به دنبال داشته است: “نمیدانم اگر بحث عفاف و حجاب به دست ارشاد سپرده شود کاری صورت میگیرد یا تعطیل میشود. چرا گفته میشود ممیزی در کتاب نباشد یا اینکه روزنامه توهینکننده به حضرت علی(ع) تعطیل نشود یا اینکه اصرار به رفع فیلتر فیسبوک چه معنایی دارد؟”
به نظر او “ اینگونه حرف زدن” باعث میشود ارشاد اسلامی به ارشاد غیراسلامی تبدیل شود. او از تعطیلی روزنامه بهار هم دفاع کرده است: “در مقاله روزنامه بهار آمده بود که علمای اسلام جاهل هستند که بر مسئله غدیر تاکید میکنند و سئوال اینجاست که چرا گفته میشود این روزنامه را تعطیل نکنید.”
اعتراض به جلسه دولت برای رفع فیلتر
ابراز نگرانی این مرجع تقلید از رفع فیلتر فیسبوک، اشاره به اظهارات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دارد که گفته بود عضو فیسبوک است و این شبکه اجتماعی را “جزو مصادیق مجرمانه” نمیداند. علی جنتی پیش تر هم گفته بود که “امروز انتقال آزاد اطلاعات به راحتی صورت میگیرد و ماهم چاره ای جز تسهیل این انتقال نداریم. با فیلترینگ نمی توان جلو دسترسی آزاد به اطلاعات را گرفت.”
همچنین روز شنبه، خبرگزاری فارس از جلسه محمدرضا صادق، مشاور رئیسجمهور با نمایندگان ۶ وزیر عضو شورای عالی فضای مجازی (وزرای علوم، تحقیقات و فناوری؛ فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ اطلاعات؛ دادگستری؛ ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ آموزش و پرورش) برای رفع فیلتر فیسبوک خبر داد.
فاطمه رهبر، عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس از نخستین معترضان به این جلسه بود و پرسید: “آیا اصلاً مشکل اساسی فضای مجازی و فرهنگی کشور، رفع فیلتر شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک و توئیتر و از این قبیل سایتهاست؟”
او همچنین به سخنی از رهبر جمهوری اسلامی استناد کرد که گفته “آنها (دشمنان) در این خیال خام و احمقانه بودند که شبکههای اجتماعی توئیتر و فیسبوک میتواند نظام اسلامی را براندازد، به همین علت تمام امکانات خود را به خط کردند” و در نتیجه پیشنهاد کرده: “به جای آنکه نسخههای غربی و شبکههای اینچنینی را ترویج کنیم، فضای مجازی داخلی را برای خودمان باز کنیم که جایگزین این دست شبکههای اجتماعی شوند.”
عضو ناظر مجلس در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه هم برگزاری این جلسه را غیرقانونی و تصمیمات آن را غیرقابل قبول دانست. محمد علی اسفنانی گفته است: “ ممکن است جلساتی این چنینی برگزار شود اما موضوع قابل اهمیت این است که خروجی چنین جلساتی وجهه قانونی ندارد.”
همچنین صدیقه شاکری، عضو شورای مرکزی جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی هم در واکنش به این جلسه، از شورای عالی فضای مجازی خواست تا زیر بار رفع فیلتر فیسبوک نرود: “آنهایی که میخواهند از اینترنت استفاده بهینه کنند یقیناً از مسیر فیسبوک به این مهم دست نمییابند درنتیجه افرادی که هدفشان حضور در شبکههای اجتماعی است قاعدتاً به دنبال مقاصد علمی نیستند.”
معضل شنیدن رایگان صدای دختر و پسر
همزمان با ابراز نگرانی برخی اصولگرایان و چهرههای مذهبی از رفع فیلتر فیسبوک، رییس بسیج جامعه زنان به بیان مضرات شبکه ارتباطی “ویچت” پرداخت.
مینو اصلانی میگوید: “شبکههای اجتماعی جدید مانند «ویچت» و همچنین فیسبوک حیازدایی و ترویج اباحهگری را بهدنبال دارد، در واقع این شبکهها برای خانوادهها و جوانان مخرب هستند.”
به گفته رییس بسیج جامعه زنان، ویچت اصالت خانواده را متزلزل میکند و در پی عادیسازی “بازگو کردن موضوعات کاملاً خصوصی، جنسی، تننمایی و توهین به اعتقادات دیگران” است و “ اباحهگری جنسی و بیبندوباری” را فریاد میزند.
او صهیونیسم را حامی و پشت پرده این شبکه ارتباطی معرفی میکند و هشدار میدهد: “در «ویچت» بهراحتی و رایگان میتوان صدای طرف مقابل را شنید که این امر میان دختران و پسران نگران کننده است”
“حق مردم ایران”
فیلترینگ فیسبوک و دیگر شبکههای اجتماعی و ارتباطی، تصمیم “کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه” است که ۱۳ عضو دارد و ۶ تن از این اعضا، سهم دولت است؛ وزیر یا نماینده وزیر اطلاعات، وزیر یا نماینده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر یا نماینده وزیر دادگستری، وزیر یا نماینده وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر یا نماینده وزیر علوم تحقیقات و فناوری و وزیر یا نماینده وزیر آموزش و پرورش.
دو نماینده مجلس شورای اسلامی به همراه دادستان کل کشور(رئیس کارگروه)، فرمانده نیروی انتظامی، رییس سازمان تبلیغات اسلامی، رییس سازمان صدا و سیما، و نماینده دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی سایر اعضای این کارگروه هستند.
در مهر ماه گذشته، فرمانده نیروی انتظامی هم در موضعی هم سو با وزیر ارشاد عنوان کرده بود که “منع کلی” فیسبوک “نه ضروری است و نه شدنی”. او گفته بود که “باید از فرصتهای موجود در شبکههای اجتماعی استفاده کنیم و مضرات آن را تحت کنترل خود در آوریم”. به این ترتیب بر فرض هم نظر بودن ۶ عضو کابینه برای رفع فیلتر فیسبوک و سایر شبکههای اجتماعی، و اضافه شدن رای فرمانده ناجا، رفع فیلتر ممکن خواهد بود.
روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هم در تاریخ ۱۵ مهر ماه اعلام کرده است: “موضوع رفع فیلتر شبکه های اجتماعی در کارگروهی خارج از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حال بررسی است که به محض دریافت نتایج بررسیها و تصمیمات اتخاذ شده به طور رسمی به اطلاع عموم مردم خواهد رسید.”
علاوه بر فعالیت گسترده جواد ظریف در فیسبوک، حسن روحانی نیز در توییتر خود، دسترسی راحت به تمام اطلاعات جهانی را حق مردم ایران دانسته است.