روز جهانی زن در حالی پشت سر گذاشته شد که بیش از ۱۸ زندانی سیاسی زن در ایران این روز را پشت دیوارهای زندان سپری کردند و ۴ زندانی سیاسی زن روی تخت بیمارستان یا در مرخصی. زنانی که یا به خاطر عقیده سیاسی یا باورهای دینی خود و یا به دلیل انتقاد از وضع سیاسی و اجتماعی موجود و فعالیت های مدنی، محکومیت های چند ساله زندان دریافت کرده اند.
هرچند ممکن است تعداد زندانیان سیاسی زن بیش از اینها باشد و به دلیل عدم اطلاع رسانی شفاف از سوی دستگاه های قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی نمی توان با قاطعیت گفت چه تعداد زندانی سیاسی زن در ایران وجود دارد اما در حال حاضر بیش از ۲۱ زندانی سیاسی زن به طور رسمی در زندان های ایران زندانی هستند به جز زهرا رهنورد که در حصر به سر می برد بقیه این عده در دادگاه هایی محاکمه شده اند و قوه قضاییه و اداره زندان ها، حضور آن ها را در زندان تایید کرده اند.
در این گزارش به وضعیت این زندانیان سیاسی می پردازیم.
زهرا رهنورد، نویسنده و استاد دانشگاه که البته از رهبران جنبش سبز به حساب می آید از ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ در بازداشت خانگی به سر می برد. بازداشتی که تاکنون هیچ یک از دستگاه های امنیتی و قضایی مسولیت آن را برعهده نگرفته اند هرچند از تریبون های مختلف و از سوی شخصیت ها و چهره های حکومتی و نظامی تاکنون اتهامات متعددی متوجه او شده است. اتهاماتی که تاکنون در هیچ دادگاهی مورد بررسی قرار نگرفته، به اثبات نرسیده و در عین حال بیش از ۳ سال است زهرا رهنورد را به اتفاق میرحسین موسوی در خانه مسکونی انها در کوچه اختر زندانی کرده است. او از همه حقوق قانونی و شهروندی و حقوقی که براساس قانون، زندانیان سیاسی از آن بهره مند هستند محروم است.
کمی آن سو تر و در زندان اوین اما در حال حاضر ۱۷ زندانی سیاسی زن، زندانی هستند. مهوش شهریاری، فریبا کمال آبادی، فاران حسامی، ژینوس رحیمی، لوا خانجانی و نوشین خادم ۶ زندانی بهائی هستند که از میان آنها تاکنون تنها لوا خانجانی یکبار به مرخصی آمده و بقیه از مرخصی محروم بوده اند.
لوا خانجانی متولد سال ۶۵ و به دو سال حبس محکوم شده است. او، نوه جمال الدین خانجانی از اعضای گروه یاران ایران و از ۷ نفر مدیران جامعه بهاییان ایران است. لوا خانجانی در عاشورای سال ۸۸ به همراه برادرش فواد خانجانی، همسرش بابک مبشر و همچنین ژینوس سبحانی در منزل مسکونی شان بازداشت شد. تمامی این افراد غیر از لوا و فواد تبرئه شدند اما فواد به ۴ سال و لوا به دو سال زندان محکوم شدند. گفته میشود تنها دلیل محکومیت سنگین آنها این است که نام خانوادگی خانجانی را دارند و نوه جمال الدین خانجانی هستند. اکنون سه نفر از خانواده خانجانی در زندان هستند.
فاران حسامی از اساتید دانشگاه آنلاین بهائی و محکوم به ۴ سال زندان است. او به همراه همسرش کامران رحیمیان و گروهی از اعضای هیات علمی دانشگاه آنلاین بهایی ها بازداشت و بعد از دو ماه با قرار وثیقه آزادشد. او و همسرش به ۴ سال زندان محکوم شدند. فاران حسامی در مرداد سال ۹۱ در حالی که هنوز حکم دادگاه تجدید نظر به او ابلاغ نشده بود و برای پیگیری کار همسرش به اجرای احکام دادسرای اوین رفته بود؛ توسط نصیری پور، قاضی اجرای احکام به صورت ناگهانی بازداشت و برای تحمل حبس به بند زنان منتقل شد. فاران حسامی دارای فرزند ۴ ساله به نام آرتین است که اکنون نزد مادربزرگش بزرگ میشود. همچنین برادر کامران، کیوان نیز که از فرزند خود و فرزند فاران و کامران نگه داری میکرد به ۵ سال زندان محکوم شده و اکنون در زندان رجایی شهر است. همسر کیوان دو سال پیش درگذشت. و اکنون تنها مادر کیوان و کامران مجبور به نگه داری از فرزندان آنهاست. فاران و کامران هر دو تحصیلکرده کانادا هستند و در ایران به مشاوره و روانشناسی مشغول بودند. آنها متهم شدند که از طریق مشاوره قصد ترویج بهاییت را داشتند.
نوشین خادم: متولد سال ۴۲ و از اعضای هیات علمی دانشگاه انلاین بهایی است. او به ۴ سال زندان محکوم شده و تا کنون به مرخصی نیامده است. نوشین خادم یک پدر بسیار مسن دارد که توانایی ملاقات ندارد و او تاکنون موفق به دیدار پدرش نشده است. همچنین اعضای خانواده درجه یک او در شهرهای دیگر هستند و بنابراین بسیاری از اوقات او ملاقاتی ندارد.
ژینوس رحیمی به اتهام تبلیغ بهائیت به یک سال حبس تعزیری محکوم شده است.
فریبا کمال آبادی و مهوش شهریاری (ثابت) اما از اعضای شورای مرکزی بهائی در ایران (گروه یاران) هستند که هر کدام به ۲۰ سال زندان محکوم شده اند و بیش از ۶ سال است بدون مرخصی در زندان به سر می برند. مهوش شهریاری و فریبا کمال ابادی سنگین ترین حکم را در میان زندانیان سیاسی زندان اوین دارند و از قدیمی ترین زندانیان سیاسی به حساب می آیند. آنها مسن ترین زندانیان سیاسی زن هم هستند و از درد کمر و مشکلات مفاصل، دندان، لگن و پوکی استخوان رنج می برند اما تاکنون برای درمان هم امکان استفاده از مرخصی را نیافته اند.
مریم اکبری منفرد، مطهره بهرامی، صدیقه مرادی، ریحانه حاج ابراهیم و بهناز ذاکر، ۵ زندانی سیاسی زن منتسب به سازمان مجاهدین خلق هستند که در زندان اوین به سر می برند.
بهناز ذاکر در حال حاضر در بیمارستان روانی روزبه بستری است. او متهم به ارتباط با سران سازمان مجادین خلق و محکوم به ۱۰ سال حبس تعزیری است. بهناز نزدیک به ۲۵ سال در خارج از کشور و در اروپا زندگی کرده و به گفته خود به دلایل خانوادگی مجبور به بازگشت به ایران شده که منجر به بازداشت او هم شده است. ااو در خرداد سال۹۱ توسط سپاه و در فرودگاه بازداشت و اواخر پاییز همان سال به بند عمومی منتقل میشود. او در دادگاه به ده سال زندان محکوم میشود و این حکم در دادگاه تجدید نظر تایید میشود. او دچار بیماری اعصاب است و در حال حاضر از زندان اوین به بیمارستان روانی منتقل شده است.
مریم اکبری منفرد به ۱۵ سال زندان محکوم شده. اتهام او محا ربه و هواداری از سازمان مجاهدین خلق است و از بازداشت شدگان عاشورای ۸۸ است که تاکنون به مرخصی نیامده. مادر مریم اکبری منفرد از زندانیان دهه ۶۰ بوده و خواهر و برادرش از اعدام شدگان دهه ۶۰ هستند.
صدیقه مرادی از دیگر زندانیان سیاسی زندان اوین هم از زندانیان دهه ۶۰ بوده. او به اتهام هواداری از سازمان مجاهدین خلق به ۱۰ سال حبس تعزیری محکوم شده. او نیز تاکنون از مرخصی محروم بوده است.
ریحانه حاج ابراهیم دباغ، متولد ۶۱ و متهم به محاربه است. او به همراه مطهره بهرامی و محسن و احمد دانشپور که از بستگان او بودند روز عاشورای ۸۸ بازداشت شد. ریحانه حاج ابراهیم در دادگاه بدوی به اعدام و سپس به ۱۵ سال زندان محکوم شد. او در سال ۸۹ در زندان با احمد دانشپور که محکوم به اعدام است ازدواج کرد. او از درد معده رنج می برد و تاکنون از مرخصی محروم بوده است.
مطهره (سیمین) بهرامی به اتهام محاربه و هواداری از سازمان مجاهدین خلق ابتدا به اعدام و سپس به ۱۰ سال حبس تعزیری محکوم شده است. او از بازداشت شدگان عاشورای ۸۸ است و در حال حاضر در مرخصی به سر می برد و در بیمارستان بستری است. همسر مطهره بهرامی از زندانیان دهه ۶۰ بوده که اکنون با حکم اعدام در زندان به سر می برد.
حکیمه شکری، بهاره هدایت و مریم شفیع پور، سه زندانی سیاسی دیگر زندان اوین هستند. حکیمه شکری از حامیان مادران عزادار است که به ۳ سال حبس محکوم شده، بهاره هدایت، فعال دانشجویی و عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت به ۱۰ سال و نیم زندان محکوم شده. او از سال ۸۸ در زندان به سر می برد. مریم شفیع پور، دانشجوی محروم از تحصیل که اولین دانشجوی زندانی پس از روی کار امدن دولت حسن روحانی است، اخیرا از سوی دادگاه انقلاب به ۷ سال حبس تعزیری محکوم شده است. هنوز حکم مریم شفیع پور قطعی نشده.
مریم نقاش زرگر، نوکیش مسیحی و از دیگر زندانیان سیاسی زندان اوین است که به ۴ سال زندان محکوم شده است.
الهام برمکی دیگر زندانی سیاسی زن زندان اوین، شهروند قبرس و متهم به جاسوسی برای دولت انگلستان است. با اینکه تاکنون چند جلسه از دادگاه او برگزار شده اما هنوز حکمی برای این زندانی سیاسی صادر نشده است.
از میان زندانیان سیاسی زندان اوین، شیوا نظراهاری که به ۴ سال حبس تعزیری محکوم شده در حال حاضر در مرخصی به سر می برد.
امین احمدیان، همسر بهاره هدایت در مصاحبه با “روز” درباره وضعیت زندانیان سیاسی زن در زندان اوین می گوید: از زندانیان سیاسی زن با پایان محکومیت شان آزاد شدند و در حال حاضر نسبت به سالهای قبل، تعداد زندانیان سیاسی زن در اوین کمتر شده. اما وضعیت زندانیان همچنان مثل سابق است. همچنان محروم از تلفن هستند. زیر نظر سازمان زندان ها نیستند و زیر نظر دادستانی هستند و ملاقات و مرخصی و هر چیز دیگری برای آنها باید با اجازه دادستان صورت بگیرد.
او می افزاید: مشخصا ۶ زندانی به خاطر عقیده شان و بهائی بودن زندان هستند هرچند دارد عادی می شود اما هیچ توجیهی ندارد که انسان ها صرفا به خاطر عقیده شان زندان باشند. سه نفر زندانیان معترض ۸۸ هستند دولت هم عوض شد و اعضای آن دولت دارند محاکمه می شوند و همه دارند از آنها تبری می جویند اما کسانی که چند سال زودتر مسائل را دیدند و انتقاد کردند همچنان زندان هستند. سپاه می گوید احمدی نژاد مال ما نبود و اختلاس های میلیاردی و رقم های نجومی دارد رو می شود معاونین و استانداران دولت قبلی به دادگاه احضار می شوند و محاکمه و… اما کسانی که به دولت وقت آن زمان انتقاد کردند در ارتباط با بی لیاقتی و فساد دولت قبل، همچنان زندان هستند.
زندانیان سیاسی زن در زندان های دیگر
اما بسمه الجبوری، شهروند کشور عراق، دیگر زندانی سیاسی زن در ایران است که اخیرا از زندان اوین به زندان قرچک ورامین منتقل شده است. او متهم به جاسوسی و فساد اقتصادی و به ۵ سال حبس محکوم شده. بسمه الجبوری تاکنون موفق به دیدار با سفیر یا کارکنان سفارت عراق در ایران نشده و به دلیل اینکه خانواده اش در ایران نیستند ملاقاتی ندارد. او ماهی یکبار امکان صحبت تلفنی با فرزندانش در عراق را دارد. این تبعه عراق در سال ۹۰ پس از ازدواج موقت با یک دیپلمات ایرانی به ایران سفر کرده بود که بازداشت و به جاسوسی متهم و محکوم شد.
در زندان کرمانشاه اما زینب جلالیان، زندانی سیاسی کرد، دارای سنگین ترین حکم محکومیت میان زندانیان سیاسی زن، زندانی است. او از سال ۸۶ در زندان به سر می برد و سال ۸۸ به اتهام خروج غیر قانونی از کشور به یک سال حبس تعزیری و به اتهام محاربه از طریق عضویت در پژاک به اعدام محکوم شده بود؛ حکمی که با یک درجه تخفیف و به گفته وکیل اش، با عفو رهبری نقض و تبدیل به حبس ابد شد. زینب جلالیان تاکنون از مرخصی محروم بوده و به گفته وکیل اش مرخصی او را مشروط به مصاحبه تلوزیونی کرده اند که از سوی او پذیرفته نشده. او بیش از ۳ سال است که به دلیل دوری محل سکونت خانواده اش با زندان کرمانشاه ملاقاتی ندارد و تاکنون درخواست های او و خانواده اش برای انتقال به زندانی نزدیک محل سکونت خانواده اش نتیجه ای نداشته است.
فاطمه رهنما دیگر زندانی سیاسی زن که در زندان پسیدار اهواز به سر می برد اکنون در مرخصی به سر می برد. او که از زندانیان دهه ۶۰ بوده قربانی سناریوی دستگاه های امنیتی برای میرحسین موسوی شد. فاطمه رهنما به اتفاق شاپور کاظمی، برادر زهرا رهنورد بعد از انتخابات سال ۸۸ بازداشت شد و رسانه های حکومتی مدعی شدند که “او در حال آتش زدن ۷ دستگاه موتور سیکلت در میدان ونک به همراه معشوقه‌اش خانم فاطمه رهنما که یک منافق با سابقهٔ محکومیت ۸ سال زندان بخاطر اقدامات تروریستی در گروهک منافقین است دستگیر شده و از خانهٔ تیمی مشترک و مجلل این دو نفر در شمال تهران مشروبات الکلی و ابزار لهو و لعب کشف گردید”.
این رسانه ها تا بدانجا پیش رفتند که نوشتند: “این دو نفر در اعترافات خود اعلام نموده اند که به منزل آقای میرحسین موسوی تردد داشته اند و با توجه به جهت نسبت خانوادگی خیلی نزدیک مراوده‌ای فعال داشته است در تحریک میرحسین موسوی به دست زدن به اقدامات افراطی پس از انتخابات موثر بوده اند”.
همزمان مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آقای کاظمی را به ارتباط با نهاد های اطلاعاتی امریکا و بدهی میلیاردی به نظام بانکی کشور متهم کرد.با تمام این ادعاها، آقای کاظمی ۵ آذر ۸۸ با قرار وثیقه آزاد و سپس از اتهام ارتباط با منافقین تبرئه و از سوی دادگاه بدوی به اتهام حضور در تجمعات غیر قانونی به یکسال حبس تعزیری محکوم شد. اما خانم رهنما همچنان در زندان ماند و به اتهام ارتباط با سازمان مجاهدین خلق به دهسال حبس در تبعید در زندان ایذه محکوم شد. او در حال حاضر یک ماه و نیم است که در مرخصی به سر می برد.
