شاخص بورس اوراق بهادار تهران دیروز یکی از سخت ترین دوره‌های فعالیت خود طی دو دهه اخیر را تجربه کرد و با افت ۳۵۹۰ واحد به رقم ۶۱ هزار و ۵۳۲ واحد رسید.
افت بورس اوراق بهادار تهران درآخرین سه شنبه سال و در شرایطی که گزارش‌ها حاکی از قوت گرفتن احتمال توافق اتمی جمهوری اسلامی و گروه ۱+۵ است به “زلزله بور” یا “فاجعه در تالار شیشه‌ای” تعبیر شده؛این در حالی ست که پیش از این مقامات مسئول بورس را بهترین مکان برای سرمایه گذاری خوانده بودند.
در همین باره، سایت بورس نیوز با انتشار جزئیات تحولات بازار سرمایه در روز گذشته که منجر به این سقوط شد، نوشته است: “در پی بازگشایی سه نماد پالایشی بورسی شاخص کل در بی‌سابقه‌ترین ریزش روزانه خود بیش از ۳۵۹۰ واحد کاهش را تجربه کرد. پیغام ناظر بازار بورس در حالی خبر از بازگشایی نمادهای پالایشگاهی در روز جاری داد که سه نماد «شبندر»، «شپنا» و «شبریز» از این گروه با افت قیمت‌های قابل توجه خود بیشترین افت شاخص کل را در تاریخچه معاملات بورس رقم زدند. بدین ترتیب «شبندر» به عنوان اولین نماد این گروه در حالی به تابلوی معاملات بازگشت که با افت حدود ۵۰ درصدی قیمت سهم مواجه شد و به تنهایی شاخص را ۱۳۵۳ واحد به پایین کشید. پس از آن سرمایه گذاران شاهد بازگشت نماد «شبریز» به تابلوی بورس بودند تا درنتیجه افت قیمت این سهم نیز نماگر بازار ۲۷۹ واحد دیگر نیز کاهش یابد. اما «شپنا» که در ارایه گزارش‌های عملکردی سال مالی ۹۳ خود از سایر هم گروهی‌هایش عقب مانده بود، به عنوان سومین سهم پالایشی مورد معامله قرار گرفت و با کاهش ۶۶ درصدی قیمت خود و ریزش ۱۴۴۷ واحدی شاخص کل بیشترین تأثیر منفی را بر این ریزش اعمال کرد. گرچه این سهم پس از کشف قیمت هم اکنون شاهد صف خرید بیش از ۱۰ میلیون سهمی در قیمت ریال است. از نمادهای فرابورسی نیز «شتران» که دقایقی قبل از مجاز شدن برای انجام معامله دومین سناریوی پیش بینی درآمد هر سهم سال ۹۳ خود را روی سایت کدال منتشر کرد، با ۵۶ درصد نزول قیمتی همراه شد تا شاخص فرابورس نیز همراستا با بورس در سراشیبی نزول حرکت کند. «شراز» و «شاوان» نیز به دنبال «شتران» با نزول قیمت برای کاهش شاخص فرابورس دست به دست هم دادند. نکته جالب توجه در بازگشایی نمادهای پالایشی آن است که بخش سود هر سهم و نسبت پی بر ای نمادهای مذکور خالی بوده و هیچ رقمی ثبت نشده است و حتی مسئولین و متولیان بازار نیز نسبت به رقم سود هر سهم این شرکت ها با ابهام اساسی مواجه هستند”.
سایت مشرق نیوز با تاکید بر اینکه “سقوط شاخص بورس خبر خوبی برای سهامداران نبود” نوشته است: “در حالی که بازار سرمایه در یک سال اخیر روند نزولی شدید طی کرده بود، در هفته‌های اخیر اندکی رو به صعود گذاشته بود و مایه امیدواری سهامداران شده بود، اما کاهش شدید شاخص در روزهای پایانی سال خبر خوبی برای سهامداران نبود. بر اساس آمارهای موجود از شاخص بورس از سال ۱۳۷۶ تاکنون، کاهش ۵.۵ درصدی شاخص در روز جاری شدید‌ترین سقوط بورس محسوب می‌شود و به نوعی می‌توان گفت امروز رکورد سقوط بورس زده شد. پیش از این رکورد سقوط بورس به ۵ آبان‌ماه سال ۱۳۸۷ برمی‌گشت که در آن روز شاخص بورس با نزول ۳.۵ درصدی مواجه شد”. مشرق افزوده است:“علت اصلی سقوط بورس در روز سه‌شنبه باز شدن نماد شرکت‌های پالایشی بود که بیش از یک سال از بسته شدن نمادهای آنها می‌گذشت. به علت اختلافات میان شرکت‌های پالایشی و وزارت نفت درباره تامین مالی خوراک این شرکت‌ها که تاثیر مستقیم در سودآوری آنها می‌گذاشت، شرکت‌های مذکور از یک سال پیش نسبت به ارائه اطلاعات مالی خود به بازار سرمایه پرهیز کردند که این مسئله سبب بسته شدن نماد آنها شد”.
این سایت همچنین با بازخوانی سوال حمید رسایی از علی طیب نیا در جلسه بهمن ماه سال جاری، به دریافت دومین کارت زرد وزیر اقتصاد به دلیل قانع نشدن رسایی از دلیل بازنشدن نماد پالایشگاه ها اشاره کرده است.
این اشاره در حالیست که علی طیب نیا در شماره دیروز روزنامه آفتاب یزد، کارت زرد های مجلس را “من در آوردی” دانسته و گفته: “سوال حق نمایندگان محترم مجلس است و پاسخگویی هم وظیفه ماست. مسئله کارت زرد و امثالهم موضوعیت ندارد و چیزی که به عنوان کارت زرد مرسوم شده در آیین‌نامه داخلی مجلس جایگاهی ندارد و تعبیر من درآوردی است”.
او در این گفت و گو افزوده: “ارزیابی که من از فعالان بازار سرمایه داشتم نشان می دهد که صحبت های من درباره بورس کاملا مثبت بود. برای خیلی‌ها این سوال وجود داشت که نگاه وزیر به بازار سرمایه چگونه است و این فرصتی شد تا به بخش زیادی از سوالاتشان پاسخ داده شود. به نظر من تاثیر مثبتی هم در بازار سرمایه داشت. اگر هم گله ای داشته باشم این است که بعضی از سوالات در حوزه وظایف و مسئولیت‌های بنده نیست و اگر مربوط به وظایف من باشد طبیعی است که سوال مطرح شود. قانون اساسی صراحت دارد که می‌توان از وزیر مسئول درباره یکی از وظایف آن سوال کرد و وزیر باید پاسخگو باشد”.
برخی از سهامداران بازار بورس دولت حسن روحانی را عامل بروز این افت دانسته و به سایت “بورس نیوز” گفته اند: “ارزش بازار سرمایه همین امروز صبح قبل از بازگشایی نماد های پالایشی، دویست و هشتاد و سه هزار میلیارد تومن بود، بعد از بازگشایی به دویست و هفتاد و چهار هزار میلیارد رسید، یعنی نه هزار میلیارد کاهش ارزش بازار بورس. ۹۰۰۰ میلیارد تومان. اما هنوز برخی اندر خم اختلاس ۳۰۰۰ میلیاردی هستند”.
یکی دیگر از سهامداران هم گفته است: “سه روز بازار و صعودی کردن ما معاملات بلوکی و صف‌های خرید آنچنانی و… تا هم افت امروز باعث نشه شاخص به زیر ۶۰۰۰۰ بره هم صندوق ها و حقوقی ها بتونن بالا بفروشند ، ضمن اینکه با زرنگی هرچه تمام تر در ساعت پایانی بازار نمادها باز شد تا زیاد افت نکنه. فردا هم که بیش از ۴ نمی‌تونه ریزش کنه و تا ۵ فروردین هم بالاخره نتیجه مذاکرات و…… تا حدی روشن می‌شه و از هیجان بازار خبری نخواهد بود. این هم عیدی تالار شیشه‌ای و مسئولین به سهامداران خرد که سال ۹۳ را هرگز از خاطر نبرند. حالا هی مسئولین محترم بیان بگن باید سهامداری کرد!”
