در پی اظهارات فرمانده نیروهای نظامی آمریکا درخاورمیانه وآسیای مرکزی مبنی براینکه محمود احمدی نژاد و متحدانش بهترین ماموران آمریکا در منطقه هستند، کارشناسان در گفت وگو با روز به تشریح نقش برنامه هسته ای، سیاست های منطقه ای و حوادث بعد از انتخابات بر تغییر جایگاه ایران در خاورمیانه پرداختند.
روز یکشنبه فرمانده نیروهای نظامی آمریکا در خاورمیانه و آسیای مرکزی، ژنرال دیوید پتروآس، گفت که محمود احمدی نژاد و دیگر رهبران ایران بهترین مأموران آمریکا در کل منطقه هستند. فرماندۀ نیروهای آمریکایی در خاورمیانه و آسیای مرکزی در توضیح این سخن افزود که رهبران ایران با نگرانی هایی که در نزد کشورهای همسایه شان برمی انگیزند بهترین مأموران استخدام فرماندهی کل نیروهای نظامی آمریکا شده اند که در حال حاضر سرگرم توسعۀ همکاری ها و ایجاد ائتلاف های جدید در کل منطقه هستند. یک روز بعد از این اظهارات، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل هم تاکید کرد که حکومت جمهوری اسلامی حمایت مردمی را از دست داده است و این عدم مشروعیت در داخل و خارج از ایران به نفع اسراییل تمام شده است. نتانیاهو که در جمع اعضای کمیسیون دفاعی پارلمان این کشور سخن می‌گفت، با اشاره به رویدادهای پس از انتخابات ریاست جمهوری در ایران اظهار داشت: “در سال گذشته ایران به نحو فزاینده ای مشروعیت خود را در جامعه جهانی از دست داده که این نفع آشکاری برای اسراییل در بر دارد.”
در همین ارتباط، دکتر داوود هرمیداس باوند استاد دانشگاه در گفت وگو با “روز” با اشاره به انزوای روزافزون تهران در سطح منطقه تاکید کرد: “آمریکایی ها سیاست اتحاد با اعراب را چه در رابطه با برنامه هسته ای ایران وچه دررابطه با مساپل مربوط به عراق در پیش گرفته بودند. اخیرا هم اقدامات جمهوری اسلامی چنین سیاستی را تشدید کرده است. یعنی بسیج اعراب چه از سوی آمریکا و چه از سوی کشورهای اروپایی صورت گرفته است. مساپل اخیرهسته ای ایران به تشدید این موضوع انجامیده است.”
هادی قائمی هماهنگ کننده کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران نیز با اشاره به سیاست های حکومت ایران پس از انتخابات به روز گفت: “سیاست خارجی ایران به هیچ وجه تلاش نکرده تنش زدای به کشورهای غربی را در پیش بگیرد و یاحداقل تنش ها را کم کند. بر عکس در دولت محموداحمدی نژاد به تنش ها دامن زده است. مخصوصا با نشان دادن هیچ نوع انعطافی در برنامه هسته ای باعث نگرانی های زیادی درمنطقه شده و باعث شده که بسیاری ازکشورها در منطقه علیه ایران موضع بگیرند. جالب اینجاست که دولت مالزی اخیرا سفیرش را از آژانس بین المللی انرژی اتمی بازخواست کرده چرا که به وی دستور داده بودند که به قطعنامه علیه ایران رای موافق بدهد اما چون رای مخالف داده مواخذه شده است. توجه کنید که مالزی کشوری است که از نظر اقتصادی به ایران خیلی نزدیک است. وقتی مالزی به این نحو عمل کند شما می بینید نگرانی کشورهای عربی بیش از آن به خواهد بود.”
باوند درخصوص تاثیرات چنین موضع گیری هایی از توسط دولت ایران خاطرنشان کرد: “سیاست بسیج اعراب در قبال مساله فن آوری هسته ای و در خصوص موضوعات خاورمیانه مانند سوریه وعراق ولبنان نزدیکی بین کشورهای منطقه وآمریکا به وجود آمده بوده بود. سومین موضوع حوادث داخلی که آن انسجام واعتبار نظام را مخدوش کرده بود سپس جدایش کشورهای منطقه شده است. یعنی این نزدیکی از سه زاویه فوق این نزدیکی با آمریکا صورت گرفته است.”
وی در خصوص احتمال نزدیکی بیشتر امارات متحده عربی به آمریکا و ایجاد محدودیت هایی برای ایران در زمینه مراودات بازرگانی اظهار داشت: “اگر تحریم های شورای امنیت گسترده باشد که تعاملات تجاری و بازرگانی را محدود کند موجب انزوای بیشتر ایران خواهد شد. اما اگر فقط آمریکا برای اعمال محدودیت ها فشاربیاورد، با توجه به بحرانی که دوبی الان با آن مواجه شده ونیز با توجه به سرمایه گذاری های گسترده ایران فکر نمی کنم که به صورت یک جانبه فشار آمریکا بتوانداین مراودات را دستخوش تغییر جدی کند. مگر اینکه قطعنامه شورای امنیت گستردگی وعمق بیشتری داشته باشد.”
این استاد دانشگاه افزود: “اگر تصمیم گیری های اخیر هم نبود این وضعیت نزدیکی کشورهای عربی به آمریکا و به صورت کلی غرب اتفاق افتاده بود. اما حالا فقط این تصمیمات تشدید کرده است.”
ازسوی دیگر قائمی با اشاره به تاثیرات حوادث بعد از انتخابات و تاثیراتی که خشونت های به کار گرفته شده در زمینه مخدوش شدن چهره دولت ایران وفاصله گرفتن از تهران از سوی کشورهای منطقه داشته یادآور شد: “ این موضوع نشان می دهد دولت ایران که علیه مردم خودش این همه خشونت به خرج می دهد مشروعیتش را درداخل کشور از دست می دهد آنها هم از دولتی نمی خواهند حمایت کنند که در چنین بحرانی به سر می برد. نه تنها نقض حقوق بشر بلکه زیرسوال بردن مشروعیت دولت از طرف علمای مذهبی و همین طور سیاستمدارانی که درون حکومت بودند وهنوز هم هستند باعث شده که این دولت در سطح جهانی زیر سوال باشد.”
قائمی با اشاره به تبعات چنین سخنانی از سوی مقامات آمریکایی افزود: “تبعاتش این است که بیشتر و بیشتر اجماع جهانی برضد دولت ایران خواهیم دید. این را درچند نمونه دیدیم که آخرینش قطعنامه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی بود. نمونه دیگرش رای فراگیری بود که به نقض فراگیر حقوق بشر در ایران درقالب قطعنامه ای داده شد. این اجماع همچنین ادامه خواهد شد. این موضوعی است که حتی هاشمی رفسنجانی هم در مورد آن ابراز نگرانی کرده بود.”
