با تنگ تر شدن حلقه تحریم های نفتی علیه جمهوری اسلامی، شرکت ملی نفت کوشیده با ثبت شرکت در یک کشور آفریقایی تحریم های بیمه نفتی را دور بزند؛تلاشی که بی ثمر بوده است. در همین حال گزارش ها حکایت از آن دارد که صادرات نفت کشور نسبت به سال گذشت بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است.
شعبده تازه نفتکش های جمهوری اسلامی برای دور زدن تحریم های جامعه جهانی بار دیگر لو رفته است. این بار شرکت ملی نفت قصد داشته است با ثبت شرکت هایی در آفریقا راه دریایی نفت کش هایش در آب های آزاد جهان را باز کند. بر اساس گزارش ها جمهوری اسلامی با ثبت ۳۶ نفت کش در تانزانیا کوشش کرده است تا تحریم های شدیدی را که علیه تردد این نفت کش ها وجود دارد بی اثر کند.
تانزانیا کشوری در شرق قاره آفریقا و مرزهای شرقی اش تماما به اقیانوس آرام متصل است. بندر مشهور زنگبار محلی شلوغ برای تردد کشتی ها و نفت کش های بین المللی شناخته می شود.
طرح جمهوری اسلامی برای استفاده از موقعیت تانزانیا، سرو صدای مقامات دارالسلام را در آورده تا جایی که “جمهوری متحد تانزانیا” از ایالات متحده و اتحادیه اروپا خواسته است به تحقیقات برای شناسایی مبداء و ملیت نفتکش‌هایی که با پرچم این کشور حرکت می‌کنند کمک کنند.
گرچه یکی از مقامات ایالات متحده تانزانیا را همدست جمهوری اسلامی دانسته است. هوارد برمن، عضو دموکرات کمیته امور خارجی کنگره، تانزانیا را متهم به کمک به جمهوری اسلامی کرده است تا از این طریق، تحریم‌های بین‌المللی را دور بزند.
سابقه دور زدن
تلاش وزارت نفت برای ثبت شرکت های اقماری و صوری در کشورهای دیگر تلاشی برای فرار تحریم های بیمه نفتی اتحادیه اروپا است. بیمه در تجارت نفت کش ها امری حیاتی برای مشتریان محسوب می شود و از آنجا که عمده بیمه گران نفتی در آب های آزاد اروپایی ها هستند، حتی کشورهایی همچون هند، ژاپن، کره جنوبی و چین ( مشتریان اصلی نفت ایران) که از تحریم های اروپا و امریکا معاف شده اند، اشتیاق چندانی برای ادامه خرید نفت از وزارتخانه تحت هدایت سردار رستم قاسمی ندارند. حدود ۹۰درصد از نفتکش ها در آب های آزاد از پوشش بیمه ای ۱۳ شرکت بزرگ بیمه اروپایی استفاده می کنند.
اما ثبت شرکت در کشورهای دیگر به نفت کش ها اجازه می دهد تا کماکان از خدمات بیمه اتحادیه اروپا استفاده کنند.
گزارش ها حاکی است وزارت نفت می خواهد با آزمودن راه های مختلف و استفاده از امکانات گوناگون نفت را به مشتری های بزرگش مانند چین و هند صادر کند. یک امکانی که مقامات جمهوری اسلامی از آن سخن می گویند این است که کشتی ها را تحت عنوان “امن”- به شخص ثالث بفروشند و سپس آن را به صورت اجاره ای پس گیرند. راه دیگر انتقال مالکیت حقوق کشتی به شرکتی صوری در منطقه معافیت مالیات اروپایی “مالت” است. یک شرکت بزرگ در مالت به خاطر چنین همکاری هایی با تهران توسط ایالات متحده به صورت اقتصادی تنبیه شد.
به غیر از تحریم های بیمه نفتی که جمهوری اسلامی را به صرافت شعبده بازی های اینچنینی در آب های ازاد انداخته است، تحریم نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا و ایالات متحده و متحدان جهانی شان نیز روند صادرات نفت را روز به روز بدتر می کند.
۵۲ درصد کاهش در صادرات
در راستای گزارش هایی که از سقوط ماه به ماه صادرات نفت ایران صادر می شود سایت اوپک ـ – اتحادیه کشورهای صادر کننده نفت ـ– در تازه ترین گزارش خود اعلام کرده تولید نفت ایران در ماه ژوئیه به نسبت ماه ژوئن روزانه ۱۱۷ هزار بشکه کاهش یافته است. آمار ها می گویند حجم کاهش صادرات نفت از کاهش در میزان تولید نیز فراتر است. در حاضر تولید نفت ایران از سوی اوپک ۲.8 میلیون بشکه در روز اعلام شده است. حال آنکه مقامات نفتی جمهوری اسلامی این حجم را بالای ۳ میلیون اعلام کرده بودند.
کاهش در صادرات نفت اما از این هم بیشتر است. برخی رسانه ها از کاهش ۵۲ درصدی صادرات نسبت به متوسط صادرات نفت ایران در سال گذشته خبر داده اند. یعنی رسیدن از حدود ۲.2 میلیون بشکه در روز به ۱.1 میلیون بشکه در روز.
این سیر سقوط صادرات با قیمت کنونی نفت حدودا سالانه ۴۲ میلیارد دلار ضرر روی دست ایران می گذارد.
طلای سیاه، اولین منبع درآمد دولت ها در ایران است و احمدی نژاد با فروش آن پا بر جا مانده است. اخیرا محسن خجسته مهر - معاون برنامه‌ریزی وزارت نفت - در همایشی تحت عنوان “همایش تولید ملی و سرمایه ایرانی” اعلام کرد صنعت نفت ۶۵ درصد درآمد دولت را تشکیل می‌دهد. همچنین ۸۵ درصد درآمد ارزی نیز از فروش نفت به دست می آید؛ آماری که برخی معتقدند از این نیز بالاترست.
به گفته منتقدان با توجه به اینکه دولت جمهوری اسلامی در سه دهه اخیر به صورت پدرسالارانه نقش توزیع درآمد در کشور را داشته است، این کاهش درآمد می تواند به یک فاجعه اقتصادی و سونامی در تورم ختم شود. سونامی که البته از همین حالا قیمت دلار را به بالای ۲۰۰۰ تومان رسانده و قیمت اقلام اولیه در کشور را نیز چند برابر کرده است. کارشناسان می گویند در حالی که درآمد جمعیت عظیمی از کشور ثابت مانده، تورم باعث لطمات شدیدی به اقتصاد وارد کرده و وضعیت معیشت شهروندان را با دشواری ها دوچندانی مواجه کرده است.
عراق از ایران پیشی گرفت
اوضاع صادرات نفت به قدری برای دولت سخت شده است که اخیرا در بازار آسیایی آتش به مال خود زده و قیمت نفت را حدودا بین نیم دلار تا یک دلار در هر بشکه کاهش داده است تا مشتریان جهانی را به سوی خود جلب کند.
در همین حال رقبای نفتی ایران در حال افزایش تولید نفت خود هستند تا بازارهای جهانی با خلا نفتی ایران، با مشکل روبرو نشوند. در همین ارتباط دیروز معاون نخست وزیر عراق به خبرنگاران گفت: “میزان تولید نفت ما هم اکنون به بیش از ۳.2 میلیون بشکه در روز رسیده است که این رقم از تولید نفت کشورهایی مثل ایران، امارات و کویت بیشتر است.”
بر اساس آمار همین حالا همسایه غربی ایران روزانه بیشتر از ۴۰۰ هزار بشکه بیشتر از ایران تولید می کند.
