همزمان با اعلام رسمی آغاز اجرای مرحله دوم طرح موسوم به “هدفمندی یارانه ها” از سوی حسن روحانی در هفته پیش رو، گزارش ها از ثبت نام بیش از ۷۰ میلیون تن از شهروندان برای دریافت یارانه های نقدی حکایت دارد؛ رقمی که دولت امیدوار بود به مراتب کمتر باشد تا به گفته محمدباقر نوبخت، دولت مازاد درآمد ناشی از انصراف دهندگان را صرف خدمات عمومی و بهبود اوضاع وخیم سلامت کند.
اما با وجود حجم انبوه تبلیغات دولتی و تلویزیونی، رقم انصراف دهندگان حتی به ۱۰ درصد نیز نمی رسد.
در همین حال، با انتقال اعضای شورای تعیین قیمت بنزین به داخل قرنطینه، شمارش معکوس برای نرخ جدید حامل های انرژی آغاز شده و تقارن این دو مسئله، ایران را در آستانه یکی از بزنگاه های مهم اقتصادی خود قرار داده است؛ بزنگاهی که مخالفان طرح هدفمندی و آزادسازی قیمت ها معتقدند منجر به افزایش نرخ تورم و شکاف طبقاتی سرسام آور می شود و طبقه متوسط جامعه ایرانی را نابود خواهد کرد.
دولت اما به اعتراض ها و انتقاد ها اعتنایی نشان نداده و آنطور که حسن روحانی گفته، از این هفته، مرحله دوم طرح هدفمندی را به اجرا خواهد گذاشت. محل اعلام این خبر نیز به اندازه کافی گویای حساسیت است: روحانی اجرای فاز دوم طرح هدفمندی را که با افزایش قیمت حامل های انرژی همراه است، در جمع یگان های ویژه ناجا اعلام کرده؛ نیروهایی که مدتی است با هدف جلوگیری از بروز اعتراضات اجتماعی ناشی از عواقب آزادسازی قیمت ها، در آماده باش به سر می برند.
همزمان با اعلام رسمی اجرای این طرح در هفته جاری، خبرگزاری مهر نیز از شکست برنامه “منصرف سازی” مردم از ثبت نام برای دریافت یارانه خبر داده و نوشته است: “تعداد متقاضیان دریافت یارانه نقدی در فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها از ۲۰ تا ۳۰ فروردین ماه جاری از مرز ۷۰ میلیون نفر گذشته است. تاکنون دولت با محوریت سازمان هدفمندی یارانه‌ها تعداد دقیق ثبت نام کنندگان یارانه نقدی را بنا به دلایل خود، اعلام نکرده است اما براساس اطلاعات رسیده به خبرنگار مهر، در ۱۰ روز نخست ثبت نام، تعداد متقاضیان دریافت یارانه از مرز ۷۰ میلیون نفر گذشته است، ضمن اینکه تعداد انصرافی ها هم همچنان کمتر از ۱۰ درصد هستند. به عبارت دیگر، از ۲۴ میلیون خانوار ایرانی که در فاز اول هدفمندی یارانه‌ها یارانه نقدی می‌گرفتند، تاکنون حدود ۲۲ میلیون خانوار خواستار تداوم پرداخت یارانه نقدی شده‌اند و قطعا این تعداد در روزهای شنبه و یکشنبه( فرصت مجدد برای جاماندگان) بیشتر هم خواهد شد. البته باید توجه داشت ممنوعیت ثبت نام ایرانیان مقیم خارج از کشور در سایت رفاهی (بستن سرور رفاهی به روی آنان) در آمار انصرافی‌ها تاکنون موثر بوده است. گفتنی است، براساس آخرین آمار، در فاز نخست هدفمندی یارانه‌ها ۷۷. ۵ میلیون ایرانی یارانه نقدی دریافت می کردند. به عبارت دیگر، دولت ماهانه ۳۵۰۰ میلیارد تومان برای پرداخت یارانه نقدی تامین اعتبار می‌کرد”.
انتشار این آمارها، واکنش مقامات دولتی را در پی داشته، و از جمله اسحاق جهانگیری در جمع خبرنگاران گفته است: “به مرحله اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه ها نزدیک می شویم و دولت مصمم است تا با شیب ملایم، اجرای این بخش از قانون را عملیاتی کند. چنانچه افرادی که می خواهند متقاضی دریافت یارانه نقدی باشند، سری به بیمارستان‌ها بزنند و وضعیت نامطلوب بهداشت و درمان را ملاحظه کنند، به طور قطع از دریافت یارانه نقدی انصراف داده و دست دولت را در ارائه خدمات هر چه بهتر به بخش درمان باز خواهند گذاشت”.
البته جهانگیری مدعی ست که دولت “ناچار” به اجرای این طرح شده است.
در عین حال محمد باقر نوبخت نیز، آنطور که صراط گزارش داده گفته است: ”از این به بعد اگر کسی برای دریافت وام به بانک ها مراجعه کند، اگر یارانه بگیر باشد، وامی به او تعلق نمی گیرد”؛سخنی که از آن به«فشار» بر مردم تعبیر شده است.
دولت در حالی مردم را وادار به تحمل تبعات نامشخص طرح هدفمندی یارانه ها کرده و دست به تهدید آنها زده که علاوه بر اعلام افزایش ۲۵ درصدی قیمت برق و ۲۰ درصدی قیمت گاز از سال گذشته، روز گذشته نیز هزینه آب خانوار نیز۲۰ درصد افزایش یافت.
این افزایش هزینه ها در حالیست که قیمت بنزین هنوز افزایش رسمی نیافته وآنطور که یک نماینده مجلس گفته، “در شرف افزایش” است.
به گزارش تابناک، امیر عباس سلطانی عضو کمیسیون انرژی مجلس گفته است: “قیمت بنزین در مرحله دوم هدفمندی یارانه ها ۱۰۰۰ یا ۱۰۵۰ تومان وبنزین سهمیه ای ۷۰۰ تومان خواهد بود. نهایت تا روز سه شنبه تکلیف فاز دوم هدفمندی روشن می شود و اقتصاد کشور وارد این فاز از هدفمندی خواهد شد. هنوز زیر ساختها برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها آماده نیست و ای کاش دولت اجرای این مرحله را به سال آینده موکول می کرد”.
او افزوده: “اکنون مردم آماده مواجهه با این فاز از هدفمندی یارانه ها نیستند و حتی اگر به گفته مسئولین شیب افزایش قیمت کند هم باشد، بسیاری نمی توانند بار تورمی جدید را تحمل کنند و واقعا اگر اجرای این طرح به سال بعد موکول می شد، آمادگی بیشتری در مردم به وجود می آمد”.
شمارش معکوس برای اعلام نرخ بنزین در حالی آغاز شده که مقامات دولتی همچنان از اعلام رسمی آن امتناع می کنند و همانطور که جهانگیری پیش از این گفته بود، قصد دارند یک شب قبل از گرانی، رقم جدید را اعلام کنند.
با این حال، انتقال اعضای شورای تعیین قیمت بنزین به قرنطینه و نیز دیدار حسن روحانی با عوامل نیروی انتظامی، حکایت از قریب الوقوعی افزایش قیمت بنزین دارد.
