بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل روز دوشنبه به پرزیدنت اوباما هشدار داد که فریب تغییر چهره ایران را که دولت آمریکا را برآن داشته تا به دنبال بهبود روابط باشد نخورد.
نتانیاهو پس از دیدار با اوباما گفت، کلمات آشتیجویانه ایران باید به اقدامات واقعی ختم شود.
وی گفت: “حرف آخر چیست؟ ایران باید برنامه هستهای خود را متوقف کند”.
سفر نتانیاهو به کاخ سفید سه روز پس از مکالمه ۱۵ دقیقهای اوباما و روحانی صورت گرفته است که اولین تماس بین دو رئیسجمهور کشور پس از انقلاب محسوب میشود.
اوباما روز جمعه گفت به جان کری وزیر خارجه گفته است با ایران بر سر برنامه هستهای این کشور گفتوگو کند. آمریکا، اسرائیل و کشورهای دیگر گمان میبرند ایران به دنبال ساخت سلاح هستهای است و مقامات ایران این را رد میکنند.
اوباما به نتانیاهو گفته است تحریمهای بینالمللی باعث شده ایران حاضر به مذاکره شود. وی گفت “باید دیپلماسی را هم آزمایش کنیم.”
با این وجود او گفت ایران باید با حسننیت مذاکره کند و تاکید ورزید که در صورت شکست مذاکرات گزینه نظامی را از روی میز برنمیدارد. نتانیاهو از اوباما خواست اگر ایران در روند دیپلماسی تاخیر انداخت تحریمها را شدیدتر کند.
اوباما گفت: “از زمانی که من مسئولیت را قبول کردم، من و نخستوزیر هر دو توافق داریم که واجب است ایران به سلاح هستهای دست نیابد. ما نمیخواهیم یک مسابقه تسلیحات هستهای در خطرناکترین منطقه جهان به راه بیفتد.”
اوباما با احتیاط به روحانی چراغ سبز نشان داده است. دو هفته پیش مقامات کاخ سفید به رئیسجمهور ایران پیشنهاد دیدار با اوباما را در سازمان ملل دادند. ایران این پیشنهاد را نپذیرفت و گفت زمان کافی نیست اما گزارش شده است که روز جمعه با کاخ سفید تماس گرفته شده تا بگویند روحانی میخواهد تلفنی صحبت کند.
اوباما پس از گفتوگو با روحانی در واشنگتن به خبرنگاران گفت: “من اعتقاد دارم پایهای برای رسیدن به یک راهحل وجود دارد. رهبر ایران علیه توسعه سلاح هستهای فتوا صادر کرده است. پرزیدنت روحانی گفته است که ایران هرگز به دنبال سلاح هستهای نخواهد بود.”
در همین حال او به اسرائیل تضمین داد که به دنبال دیدن اقدامات واقعی از جانب ایران است و تاکید کرد اولویتهای دور دوم ریاستجمهوریش در خاورمیانه شامل صلح بین اسرائیل و فلسطین است.”
اوباما و نتانیاهو در مورد روند صلح حرف زدند و همچنین در مورد چگونگی کنترل سلاحهای شیمیایی سوریه. جو بایدن معاون رئیسجمهور آمریکا که روز دوشنبه در کنفرانس نشنال جی استریت سخن میگفت عنوان کرد که در جلسه با نتانیاهو حضور داشته است. وی گفت: “ما نمیدانیم ایران واقعا قصد دارد اقدامات لازم را انجام دهد یا نه، اما ما، به همراه اعضای دائم شورای امنیت و آلمان متعهد هستیم که این موضوع را دریابیم.”
رهبران اسرائیلی بیم آن دارند که جامعه بینالمللی و بخصوص آمریکا فریب ایران را بخورند. یک مقام اسرائیلی، آمریکاییها را با توریستهایی مقایسه کرد که در بازار خاورمیانهای پرسه میزنند و گم میشوند.
این مقام اسرائیلی که نخواست نامش به این دلیل که نتانیاهو از دولتش خواسته تا زمان سخنرانی سکوت کنند فاش شود گفته است: “پارسیها این تاکتیک را هزاران سال است انجام میدهند، قبل از اینکه آمریکایی وجود داشته باشد. ما نگران هستیم که اوباما به دنبال راه خروج باشد.”
مقامات اسرائیلی گفتهاند که نتانیاهو ممکن است شواهد جدیدی از برنامه هستهای ایران به سازمان ملل ارائه کند.
ایتامار رابینوویچ، فرستاده سابق اسرائیل در سازمان ملل میگوید: “البته، اسرائیل مثل سایر کشورها از راهحل سیاسی و دیپلماتیک برای بحران ایران استقبال میکند. اما اسرائیل اولین و نزدیکترین کشوری است که توسط ایران تهدید شده و در وضعیت حساسی نسبت به کشورهای دیگر قرار دارد. این نگرانی وجود دارد که آمریکا و سایر قدرتهای غربی در دام بیافتند و به ایران اجازه دهند زمان بخرد و برنامه خود را پیش ببرد.”
منبع: واشنگتن پست - ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۳