پای چینی ها را از صنعت نفت قطع میکنیم” این گفته از آن مدیر عامل جدید شرکت ملی نفت ایران است، هر چند در ادامه، شدت این تهدید کم می شود وقلعه بانی می گوید: “البته ما در برخی شرایط چون ضرب الاجل به بهره برداری رسیدن یک طرح و نیاز به تجهیزات مورد نیاز در فرصتی کم نیاز به خرید تجهیزات چینی داریم چرا که در برخی موارد سازندگان ایرانی نمی توانند جوابگوی تولید تجیهزات مورد نیاز ما درزمان مشخص شده باشند بنابراین ناچاریم از چینی ها خرید کنیم.” به این ترتیب با توجه به اینکه در طول چهار سال گذشته چین به تدریج جانشین اروپایی ها و آمریکایی ها شده و چندین قرار داد هم به امضا رسانده، تهدید آقای مدیرعامل، تا اجرایی شدن زمان زیادی لازم دارد.
مدیر عامل جدید شرکت نفت رویکرد خود وسازمانش را بر محور حمایت از سازندگان داخلی تعریف میکند. به گزارش ایسنا وی با اشاره به وجود میادین متعدد مشترک نفت و گاز در خلیج فارس و دریای خزر، سه مشکل پیش روی توسعه ساخت داخل در صنعت نفت را چنین تشریح کرده: “برای داخلی سازی تجهیزات نفتی باید امکانات خرید الکترونیکی کالاها فراهم شود.”
بنا بر این گزارش قلعه بانی با اشاره به تشکیل ستاد حمایت از ساخت داخل، تمرکز فرآیندهای اجرایی و دارا بودن شرکتهای مادرتخصصی در زمینه پشتیبانی از ساخت داخل و بازرگانی می گوید: “در حال حاضربا تدوین روش ها و دستورالعمل هایی در صدد اجرای پیاده سازی استراتژیک و سیاستهای حمایت از ساخت داخل در صنعت نفت هستیم.”
این مقام مسئول با اشاره به اینکه هم اکنون موانع و مشکلات توسعه ساخت داخل در سه محور اصلی طبقه بندی می شود، می افزاید: “مشکلات ساختاری و عملکردی در مجموعه دستگاههای دولتی و عمومی، موانع مربوط به سازندگان داخلی و اقلام ساخت داخل و مشکلات مربوط به استفاده شرکت های مصرف کننده تجهیزات از مهمترین موانع در این بخش هستند.”
حمایت از سازندگان وپیمانکاران داخلی در حالی مطرح شده که قرار گاه خاتم الانبیا از مهم ترین پروژه نفتی که به آن واگذار شده ومیلیارد ها دلار سرمایه از دولت بابت آن گرفته بود، انصراف داده است.این انصراف از آن جا اهمیت پیدا میکند که حمایت از سازندگان وپیمانکاران داخلی در 5سال گذشته حمایت از “خاتم” تعریف میشد.
بسیاری از پیمانکاران بخش خصوصی در این چهار سال از رفتار دولت در حمایت یک سویه از خاتم ونادیده گرفتن بخش خصوصی گلایه وانتقاد داشتند. در خصوص خروج خاتم از این پروژه مهم، ابوالقاسم نوبختی مدیر پروژه فاز 15 و16در شرکت نفت وگاز پارس به خبر ان لاین گفته است: “در مورد علت اصلی خروج خاتم الانبیاء باید گفت که چاره ای جز خروج این قرارگاه از این دو فاز وجود نداشت.چرا که قرارگاه خاتم در لیست تحریم است و به دلیل مشکلاتی که این مساله برای ما ایجاد کرد قرارگاه برای آنکه تاخیری در پیشرفت دو فاز 15و16 پیش نیاید از حضور در این پروژه انصراف داد تا بتوان پروژه را در زمان مقرر به سرانجام رساند.”
خروج خاتم از اجرای پروژه با موج حمایت از سازندگان داخلی همراه شد و احمدی نژاد هم پا میان گذاشت ونمایشگاهی با عنوان “افزایش توانمندیهای شرکتهای داخلی درطرح های پارس جنوبی” در روزهای 16 و17 تیرماه برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی شرکت نفت و گاز پارس، در جهت افزایش همکاری مشترک و در راستای ارتقای سطح خودکفایی و بهبود سهم ساخت داخل در پروژههای ایرانی، چندی پیش تفاهمنامهای میان شرکت نفت و گاز پارس، دفتر همکاریهای فناوری نهاد ریاست جمهوری و انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران منعقد گردید که برپایی این نمایشگاه نشانه آن بود.آن هم در حالی که این روزها ترجیح بند سخن نفتی ها، کمبود منابع مالی است.
ابوالقاسم نوبختی در این خصوص معتقد است: “نگرانی از خروج خاتم الانبیاء وجود نداردمگر انکه منابع مالی در زمان مشخص به دستمان نرسد در غیر اینصورت مشکل دیگری نمی تواند تاخیر ایجاد کند که البته خوشبختانه از ابتدای امسال تامین منابع مالی این پروژه درزمان مشخص انجام شده است.”
در تحولی دیگرعلی وکیلی، مدیر عامل شرکت نفت وگاز پارس با تاکید بر اینکه “مسئولان کشور برای اجرای پروژههای پارس جنوبی به توانمندی داخلی اعتماد کردهاند”، گفت: “پیمانکاران ایرانی باید توانمندی های خود را توسعه دهند و با جدیت و دقت پروژه های پارس جنوبی را اجرا کنند.”
به گزارش ایرنا، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس، یکی از چالش های مهم در موضوع پیمانکاری صنعت نفت را فناوری خواند و گفت: “سرمایه گذاری از محل درآمدهای پیمانکاران و سازندگان در بحث فناوری ضروری است.”
وی با تاکید بر ضرورت به کارگیری استانداردهای اجرای پروژه های پارس جنوبی از سوی پیمانکاران و سازندگان داخلی یادآور شد: “با توجه به اینکه گاز تولیدی از پارس جنوبی گاز ترش و خیلی ترش به شمار می رود، رعایت استانداردهای زیست محیطی، ایمنی و سلامت نیروی انسانی بسیار ضروری است و هرگز از استانداردهای بالای پارس جنوبی کوتاه نمی آییم.”
این اعتمادی که علی وکیلی از آن سخن میگوید در واقع با رشد تحریم های شورای امنیت وتنگ تر شدن حلقه وعرصه بر اقتصاد وصنایع ایران رقم میخورد. در این میان شرکت های چینی هم با استفاده از روش روس ها در قبال ایران به کم کار کردن وپول زیاد گرفتن روی آورده اند؛ بی جهت نیست که یاداوران وپارس شمالی پیشرفت چندانی نکرده اند. آنچانکه سالهاست نیروگاه بوشهر منتظر افتتاح است.
در آن سوتر بسیاری از پیمانکاران بخش خصوصی که با دولت کار میکردند بعلت عدم دریافت مطالباتشان از دولت به اسلاف کشیده شدند ودر خبر ها بود که دو تن از مدیران این شرکتها بعلت حجم بدهی به سیستم بانکی وعدم دریافت مطالبه از دولت دست به خودکشی زده اند.
نمونه توجه دولت به توسعه پارس جنوبی وحمایت از شرکتهای ایرانی را میتوان در این آمار که رییس اداره کاربوشهر اعلام کرد دید. “میزان اشتغال در عسلویه در سال هشتاد و چهار 60هزار نفر به طور مستقیم بود اما در پایان سال 88این میزان به 4هزار نفر رسیده بود”.
این کارنامه اشتغال وتوسعه وکارافرینی دولتی است که در 4 سال اول دولتش 300 میلیارد دلار درامد نفتی داشت؛ درآمدی که شرکتهاوسازندگان داخلی کمترین بهره را از آن بردندو حال که درآمد نفتی به 40 درصد سابق رسیده است معلوم نیست خارج از گفتار، سرنوشت شرکتهای خصوصی به کجا میکشد؟