در ادامه موج روز افزون تورم و گرانی در ایران که برآوردها حاکی از افزایش حداقل دو برابری همه کالا ها و خدمات است و هم اکنون به ایستگاه کالاهای ویژه شب عید از جمله آجیل و خشکبار رسیده، دولت محمود احمدی نژاد که از سوی محافظه کاران عنوان “بی کفایت ترین” دولت تاریخ ایران را به دست آورده، در کمتر از بیست و چهار ساعت دو تصمیم متناقض درباره گرانی ۱۰۰ درصدی پسته و آجیل صادر کرد.
بنا براین گزارش، دولت پس از آنکه با موجی از اعتراض از طریق پیامک و ایمیل درباره “تحریم آجیل” مواجه شد، ابتدا جلسه ای فوق العاده با انجمن صادرکنندگان خشکبار برگزار کرد و صادرات پسته و خشکبار را به مدت 6 ماه ممنوع کرد، اما چند ساعت بعد از سوی مهدی غضنفری، وزیر تجارت کابینه اعلام شد که صادرات پسته کماکان ادامه خواهد داشت.
این بی ثباتی در تصمیم گیری در حالیست که وزیر بازرگانی به وجود شبکه زیرزمینی احتکار در بازار ایران در خصوص همه کالاها اعتراف کرده و همزمان با اعتراف وی استانداری تهران از کشف محموله ای ۴۵۰۰ تنی پسته احتکار شده خبر داده است.
تقلاهای دولت و نهاد های حکومتی برای بازگرداندن آرامش و ثبات قیمت به بازار آجیل و خشکبار در حالیست که موج پیامکی و ایمیلی “تحریم آجیل” از سوی شهروندان به شدت دنبال می شود و از هم اکنون موجب کسادی فروشگاه های عرضه خشکبار شده است.
بنابراین گزارش، ماجرا از جایی آغاز شد که علیرضا ارزانی ممقانی، رئیس اتحادیه خشکبار در گفت و گو با ایلنا اعلام کرد: “طی ماه های اخیر به واسطه نوسانات شدید نرخ ارز در بازار، قیمت برخی خشکبار با افزایش روبرو شده است. در طول یکی دو ماه اخیر، قیمت برخی محصولات داخلی و خارجی بین ۲۰ تا ۵۰ درصد افزایش یافت که بر این اساس می توان اعلام کرد آجیل شب عید نسبت به سال گذشته به همین میزان رشد قیمت خواهد داشت”.
به گفته وی “در محصولات داخلی بیشترین رشد قیمت ها مربوط به پسته، کشمش و کمترین افزایش قیمت مربوط به تخمه ژاپنی و تخمه آفتاب گردان بوده است. در بازار وارداتی ها نیز بیشترین افزایش قیمت‌ها مربوط به بادام زمینی، بادام هندی است. البته در حال حاضر برای شب عید هیچ کمبود کالایی برای انواع آجیل در بازار وجود نخواهد داشت”.
سخنان وی، خشم شهروندان را برانگیخت. به طوری که کمپین “تحریم آجیل” با شعار “امسال آجیل نمی خوریم” ابتدا در اینترنت و سپس از طریق پیامک تلفنی گسترش یافت.
سایت آفتاب نیوز، متن کمپین خودجوش مردم در تحریم آجیل را منتشر کرده و به نقل از آن می نویسد: “سلام هموطن! متاسفانه یک مشت دلال مثل زالو و کفتار به جون مردم افتادن و هر روز یک چیزی بهونه میکنن تا خون بیشتری از بدن بی رمق مردم بکشن . از ارز و طلا و ماشین و مسکن گرفته تا ارزاق عمومی و … حالا چشممون به جمال آجیل هم روشن شد!!! من واقعاً نمیفهمم چه اتفاقی افتاده که آجیل توی یک هفته باید ۲-۳ برابر بشه!!! اگه تولید کننده سودی میبرد آدم برای خودش توجیه میکرد که لااقل آدمای زحمت کش سود بردند ولی متاسفانه زالوها و کفتارها به صف شدن تا شیره جون کشاورزو با مزه خون مردم یکجا بالا بکشن.
الان خیلی از هم وطنامون حتی دیگه توان سیر کردن شکم خودشون و خانواده شونو ندارن. توان خرید یه دست لباس رو ندارن. توان تامین هزینه تحصیل بچه اشونو ندارن … حالا چرا بحث آجیلو وسط کشیدم، شاید هنوز برای خیلی از ماها۳۰۰-۴۰۰ تومن هزینه آجیل عید اونقدر نباشه که توان مالیمونو تحت فشار بزاره اما این پول میتونه شب عید یه خانواده رو برقرار کنه. میتونه هزینه خوراک ۱ ماه یک خانواده رو تامین کنه. قصدم این نیست که بگم بیاییم پول آجیلو به اونایی که نیازمندن و آبرودار کمک کنیم. قصدم اینه که بگم بیاییم “با هم و برای هم بودنو” تمرین کنیم. نخریدن و نخوردن آجیل کسی رو نمیکشه . اما خریدنش یک مشت مفت خور دلالو خرکیف میکنه و صد البته جری تر که دفعه بعد یک چیز دیگه و یک شکل دیگه براشون عامل مکیدن خون مردم بشه. قصدم اینه که بیاییم به جای شعار دادن و عمل نکردن، اینبار بدون شعار عمل کنیم. بیاییم پوزه دلال جماعتو بمالیم زمین تا حواسش جمع بشه که نه بابا، دیگه از اون خبرا نیست. اگر ۱۵ میلیون خانواده بطور متوسط ۱۰۰ هزار تومن توی جیب دلالای آجیل بکنن، همین یک قلم میشه ۱۵۰۰ میلیارد تومن!!! پولی که بلافاصله میره توی یک مسیر دیگه و هر بار فربه تر و فربه تر میشه و دمار مردمو درمیاره . … ما (یه تعدادی از دوستان) تصمیم گرفتیم که نه خودمون آجیل میخریم و نه جایی میخوریم. هر جا هم که بریم برای دید و بازدید یه کارت به سینه‌مون میزنیم و روش مینویسیم چرا اینکارو کردیم. سر سفره هفت سینمون هم یک نوشته خواهیم گداشت و موقع پذیرایی مهمون روی میز میزاریم که هزینه آجیل امسالو به نیازمندان دادیم. تا این مسئله جا بیفته. توی این روزای بی کسی، یه کمی کس و کار هم دیگه باشیم”.
این متن دولت را ب شدت نگران کرد، به طوری چند ساعت پس از استقبال عمومی از آن، محمدرضا رحیمی، معاون اول محمود احمدی نژاد در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد: “صادرات پسته را شش ماه ممنوع کردیم. پسته باید به کیلویی 30 هزار تومان برگردد”.
سخنان او اما تنها تا صبح اعتبار داشت و پس از آنکه اسدالله عسگر اولادی و بسیاری دیگر از چهره های دخیل در صادرات پسته نسبت به تصمیم دولت اعتراض کردند، به نوشته فارس مهدی غضنفری اعلام کرد: “درحالی که جلسات مذاکره بر سر نحوه صادرات پسته همچنان ادامه دارد در جلسه نوبت صبح به این توافق رسیده‌ایم که زمینه صادرات پسته در کشور باید وجود داشته باشد لذا توقف صادرات آن به طور کامل مطرح نیست . نیاز بازار داخلی در آستانه رسیدن به ایام نوروز موجب مطرح شدن این موضوع شد. این در حالی است که باید در یک ماه آتی نیاز مردم به پسته تامین شود. جلسات هنوز تمام نشده و به صورت مستمر برگزار می‌شود اما آنچه که در جلسه صبح مورد توافق قرار گرفت این بود که که ممنوعیت کامل صادرات پسته لغو شود”.
غنفری همچنین گفت: “به دلیل چند نرخی بودن ارز در بازار کشور شبکه‌های زیرزمینی احتکار کالا شکل گرفته است .این شبکه‌ها کالاها را با چندین برابر قیمت به دست مصرف کنندگان می‌رسانند که با این حساب واردات کالا با ارز مرجع دیگر چندان برای مصرف کننده سودی ندارد”.
سخنان او در حالی بود که خبرگزاری فارس، به نقل ازنعمت‌الله ترکی معاون استاندار تهران اعلام کرد: “۵ انبار احتکار پسته با چهار هزار و ۵۰۰ تن در استان تهران شناسایی و پلمپ شد. در صورتی که صاحبان این انبارها قیمت پسته‌های احتکار شده را به ۳۰ هزار در هر کیلو باز نگردانند با حکم قضایی محصولات آنها با قیمت مصوب به فروش می‌رسد و جریمه نیز خواهند شد. تمامی خشکبار فروش‌ها موظف هستند قیمت‌ها را اصلاح کنند. آنها تا روز یکشنبه فرصت دارند تا نسبت به کاهش قیمت خشکبار اقدام کنند در غیر این صورت با آنها برخورد قانونی می‌شود”.
این تلاش ها اما پس از آنی بود که پیامک “همبستگی مردمی و تحریم آجیل” یا متنی مشابه با عنوان “مردم با نخریدن آجیل خود را برای روزهای مهمتر آماده کنیم”، کماکان ادامه دارد و موجب نگرانی نهادهای امنیتی شده است.
