افزایش روزانه کارتن خوابی و بی خانمانی

نویسنده
نازنین کامدار

» عمیق شدن بحران فقر در ایران

با افزایش چشمگیر تعداد خانه به دوشان و متکدیان در ایران، حالا رفته رفته، توجه روزنامه ها نیز به آنها جلب شده و در پی مشخص شدن آمار این افراد برآمده اند.

در تازه ترین نمونه، روزنامه شرق با انوشیروان محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی کشور درباره رقم تقریبی کودکان کار، خانه بدوش ها و متکدیان گفت و گو کرده که از سخنان وی مشخص می شود مرتبابر تعداد این افراد آسیب دیده و حذف شده در کلانشهرهایی نظیر تهران افزوده می شود.

بنا به نوشته روزنامه شرق، محسنی بند پی گفته است: “…اعتیاد در حال گسترش است و حدود ۲۳ درصد جمعیت ۱۵ تا ۶۰ سال کشور به بیماری‌های روحی و روانی مبتلا هستند، خودبه‌خود روند آسیب‌های اجتماعی روند‌ رو‌به‌رشدی در تمام ابعاداست. پسر معتاد، دختر فراری و بحث افزایش درصد زنان آسیب‌دیده نسبت به گذشته، همه و همه حکایت از این موضوع دارد که این روند فزاینده است، متأسفانه ما در این موج هستیم، وقتی افزایش ۵۳ درصدی رشد آسیب‌های اجتماعی در پنج سال اتفاق افتاد و نوع مصرف مواد اعتیادآور از سنتی به صنعتی در گذر پنج سال از چهار درصد به ۲۴ درصد رسیده خود حکایت از موج دارد. ما از لحاظ ازدواج شش درصد منفی و از لحاظ طلاق رشد ۶/۵ درصد مثبت را تجربه می کنیم. اینها نشان می‌دهد در بحران هستیم و واقعیت‌های موجود این را نشان می‌دهد”.

او چند آمار نیز داده است: “۱۰ هزار ولگرد، رهاشده، بیمار، مهجور و… در سطح تهران داریم. ۱۵، ۱۶‌هزار کودک اعم از خیابانی، کار، معتاد، فراری و…، ۵۳ هزار خانوار پشت نوبتی برای بیمه، ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار نفر معلول شدید، و کلی زن و مرد در حال مصرف مواد”.

همزمان حبیب‌الله مسعودی، معاون سازمان بهزیستی هم به ایسنا گفته است: “۳۷ درصد مجموع متکدیان کشور را زنان تشکیل می‌دهند و ۶۰ الی ۷۰ درصد متکدیان و بی‌خانمان‌ها غیرتهرانی هستند”.

او همچنین با اشاره به وضعیت بی خانمان ها و افراد بی سرپرست گفته:“در برخی از پژوهش‌های ملی آمده است که مدیریت اصلی امور بی‌خانمان‌ها و متکدیان با فرمانداری‌ها بوده و تامین محل اسکان و تجهیز آنان نیز به عهده شهرداری‌هاست.شهرداری‌ها مکلفند مکان‌هایی را جهت اسکان موقت تا دو هفته برای انجام امور غربال‌گری در اختیار این افراد قرار داده و طی این مدت غربال‌گری‌های لازم را با کمک دستگاه‌های مختلف انجام دهند. برای مثال اگر فرد مجرم است باید با کمک دستگاه قضایی و انتظامی این ساماندهی‌ها صورت گیرد و درصورتی که فرد آسیب دیده سالمند، روانی مزمن، کودک کار خیابانی و یا مشمول سایر آسیب‌های اجتماعی باشد این ساماندهی‌ها توسط شهرداری با همکاری بهزیستی صورت خواهد گرفت”.

 پیش از این، و پس از آنکه محمد باقر قالیباف از وجود بیش از ۱۵ هزار کارتن خواب در تهران خبر داد، رضا جهانگیری فر معاون توسعه و خدمات اجتماعی سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران گفته بود: “بررسی ها نشان از آن دارد که حدود ۱۵ هزار کارتن خواب و بی خانمان در تهران وجود دارد که۱۵ درصد از این افراد را زنان بی خانمان تشکیل می دهند. در بین افراد بی خانمان از همه گروه های سنی از ۱۸ سال گرفته تا بیش از ۹۰ سال مشاهده می شود اما بیشتر افراد بی خانمان در گروه سنی ۳۵ تا ۴۰ سال هستند. کارتن خواب ها تقریبا در تمام مناطق پایتخت حضور دارند اما تجمع آنها بیشتر در نقاط بی دفاع شهری مشاهده می شود و در برخی نقاط شهر مانند دروازه غار، فرحزاد، خاک سفید این افراد بیشتر حضور دارند. همچنین برخی از بوستان های شهر نیز محل تجمع افراد بی خانمان شده است”.

 او افزوده بود که ۸۰ درصد این افراد معتاد هستند.

وی در حالی از حجم ۱۵ درصدی زنان کارتن خواب خبر داده بود که آمار شهیندخت ملاوردی حکایت از حجم سی درصدی آنها داشت. او با هشدار درباره “زنانه شدن فقر” در ایران گفته بود: “آنچه در این میان نگران کننده است زنانه شدن چهره فقر در خانواده هاست”.

به گفته وی یک سوم حجم کارتن خواب را زنان تشکیل می دهند و این رقم رو به افزایش است.

به گفته ملاوردی “۱۳ نهاد مختلف ‌از جمله شهرداری‌ها و سازمان بهزیستی، مسئولیت رسیدگی به وضعیت زنان کارتن‌خواب را دارند، که باید برای رفع این مشکل اقدام کنند. جمعیت این زنان هم اکنون به بیش از ۵ هزار نفر رسیده است”.

گفتنی آنکه پرویز فتاح، رئیس سپاهی کمیته امداد هم به هشدار ملاوردی و همچنین بحران بی خانمانی در کلانشهرها واکنش نشان داده و گفته است: “با مسئولان و قانونگذاران مجلس شورای اسلامی صحبت خواهیم کرد تا با یک همفکری جمعی، برنامه ریزی هایی برای مقابله با زنانه شدن فقر صورت گیرد، چرا که این مسئله پیچیده تر از آن است که بخواهیم یک راهکار یا اظهارنظر ساده کنیم و به تحقیقات پیچیده تری نیاز است”.

او افزوده است: “برخورد ما با مقوله فقر متناسب با زمان است. اکنون فقر پیشرفت کرده است و کسی به خاطر نان و آب به کمیته امداد مراجعه نمی کند بلکه نیازها تغییر یافته است. دچار یک بیماری اقتصادی هستیم که آثارش را باید در مددجویان کمیته امداد مشاهده کرد. اگر می خواهیم نتیجه تصمیمات اقتصادی همه دولت ها را ببینیم، باید به جامعه مددجویی نگاه کنیم و همه واقعیت، ماشین ها و خانه های شیک در تهران نیستند بلکه ما باید واقعیت کشور را بپذیریم. اگر درست نبینیم نمی توانیم نسخه ای درست نیز ارائه دهیم و اقتصاد به نحوی است که فقیر تولید می کند”.