لئون اوپالین
عملیات Margen Protector که تابستان سال گذشته توسط اسراییل علیه جنبش تروریست فلسطینی، حماس، در نوار غزه آغاز شد، باعث گردید تا سوءقصدهای پی درپی علیه مردم اسراییل توسط این گروه قطع شود. نیروهای تدافعی اسراییل بخش بزرگی از زیرساخت های جنگی و تونل هایی که از نوار غزه به اسراییل راه داشت را منهدم کردند؛ این تونل ها به واقع تهدید بزرگی برای موجودیت اسراییل محسوب می شدند. در چنین شرایطی، هیچ شکی وجود ندارد که ارتش اسراییل طی دو یا سه سال آینده بار دیگر باید وارد درگیری نظامی گسترده با حماس شود.
حماس فعلاً عقب نشینی کرده، ولی کاملاً محتمل است که به همراه حزب الله لبنان، که ازسوی ایران حمایت مالی و نظامی می شود، جبهه دیگری را علیه اسراییل آغاز کنند. فراموش نکنیم که اسراییل و حزب الله در سال ۲۰۰۶ با یکدیگر درحال رویارویی نظامی بودند و حزب الله به یک پیروزی نسبی دست یافت، چرا که صدمات شدیدی به نیروهای مسلح اسراییلی و خسارات مادی فراوانی به بسیاری از شهرهای آن وارد کرد. حزب الله بار دیگر هشدار داده که جنگ جدیدی را علیه تل آویو آغاز خواهد کرد و بی شک هشدارهایش ازسوی اسراییل نادیده گرفته نشده. حزب الله دارای نیروی نظامی آموزش دیده ای است و ۱۰۰ هزار راکت [۱۰ برابر زرادخانه حماس] و ۵۰۰۰ موشک دراختیار دارد که می توانند به شکلی دوربرد کلاهک هسته ای حمل کنند. سیستم “گنبد آهنین” اسراییل در برابر این حجم راکت و موشک نمی تواند ایستادگی کند؛ به همین دلیل، لازم است که غیرنظامیان خانه های خود را در دهکده های نزدیک مرز جنوبی لبنان ترک کنند، چرا که این سازمان تروریستی از آنجا می تواند اقدام به پرتاب راکت علیه اسراییل کند. همچنین این نگرانی وجود دارد که تونل هایی زیر مرزهای اسراییل حفر شده باشد.
دیگر دشمن بالقوه اسراییل، جهادگرایان داعش موسوم به “خلافت اسلامی”اند که به شدت بی رحم و خشن عمل می کنند. این گروه بر ۱۱ میلیون نفر سکنه بخش های گسترده ای از عراق و سوریه چیره گشته و این کشورها را درگیر جنگ های داخلی کرده. این گروه اعلام کرده که اورشلیم را فتح خواهد کرد. اسراییل به صورت مستقیم درگیر نبرد با داعش نشده، ولی حضور نیروهای جهادگرا در غزه از اوایل سال ۲۰۱۴ هشدارآمیز به نظر می رسد؛ گزارش هایی به دست آمده که نشان می دهد اعضای ناراضی حماس به جرگه جهادگرایان داعش پیوسته اند و در کنار آنها در سوریه و عراق می جنگند. ازسوی دیگر، اکثر فلسطینیان در نوار غزه با اقدامات داعش مخالف اند، چرا که این تهدیدی برای اعمال قوانین افراط گرای شریعت به شمار می رود. محمود عباس، رییس دولت خودگردان فلسطین، اعلام کرده که “بدون حضور نیروهای امنیتی اسراییلی، منطقه به آسانی به دست حماس یا داعش خواهد افتاد”. با این حال، تضمینی نیز وجود ندارد که چنین نشود.
در چنین شرایطی، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل، از مدت ها قبل بر این مسأله تأکید ورزیده که ایران بزرگ ترین تهدید برای اسراییل و غرب است و به هر قیمت ممکن باید به برنامه اتمی این کشور که ماهیت نظامی دارد خاتمه داد. ایران علی رغم مذاکره با گروه شش کشور برنامه اتمی خود را پیش برده. جامعه جهانی در روند مذاکرات خود با ایران سیاست اعمال تحریم را اتخاذ کرده و این تحریم ها به شدت بر اقتصاد ایران تأثیر گذاشته. اساس اقتصاد ایران تولید هیدروکربن است که ۶۰ درصد درآمد و ۸۰ درصد ارزش صادرات این کشور را دربر می گیرد.
تحریم های بین المللی اعمال شده علیه ایران از سال ۲۰۱۲ باعث شده تا صنایع نفتی این کشور نتواند مدرنیزه شود و این درحالی است که این بخش به دنبال بایکوت آمریکا از زمان انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ نیز متحمل خسارات فراوان و عدم نوسازی شده است. طی دو سال اخیر حجم صادرات این کشور به میزان ۵۰ درصد سقوط کرده. امروز توان تولیدی ایران به طور روزانه ۲ ممیز ۷ میلیون بشکه است که در سال ۲۰۰۴ به ۴ میلیون بشکه رسیده بود. به علاوه، ایران بخش بزرگی از بنزین مصرفی خود را وارد می کند. وضعیت اقتصادی ایران به دلیل کاهش قیمت جهانی نفت و هراس از حضور داعش در عراق پیچیده شده. بیکاری به ۲۰ درصد رسیده و تورم براساس داده های رسمی در سال جاری، ۲۰ درصد است. اکنون ایران قادر نیست سالانه یک میلیون شغل ایجاد کند تا نیروی جدید کار را در فعالیت های تولیدی به کار گمارد. علی رغم وضعت سختی که در این کشور به وجود آمده، به نظر می رسد که مذاکرات بین المللی به هدف وقت کشی برای پیشروی برنامه اتمی تهران انجام می شود.
۲۴ نوامبر سال گذشته آخرین مهلت برای مذاکرات در رسیدن به توافق بود، ولی این معضل به دلیل وجود اختلافات عدیده حل و فصل نشد. مذاکره کنندگان از نیت خود در ادامه این روند خبر دادند و رسیدن به توافق را به ژوئن ۲۰۱۵ موکول کردند. اسراییل خاطرنشان کرده بود که عم توافق کارآمد میان ایران و گروه شش کشور به عملیات نظامی اسراییل علیه ایران منجر خواهد شد؛ اسراییل بیم آن دارد که در این توافق محدودیت هایی برای برنامه اتمی ایران به مدت چند سال لحاظ شود و پس از گذشت این مدت تعیین شده، دیگر محدودیت و تحریمی اعمال نگردد؛ این وضعیت “به ایران کمک می کند که به یک قدرت اتمی تبدیل شود”؛ درواقع اسراییل خواهان پیاده سازی زیرساخت های اتمی ایران شده.
نتانیاهو تصریح کرده که “ساعت های ما زمان را به دو صورت مختلف نشان می دهند؛ ما از ایالات متحده به ایران نزدیک تر، و درنتیجه آسیب پذیرتر هستیم؛ و ممکن است مجبور شویم قبل از اینکه آمریکا عملی انجام دهد، خود در برابر ایران وارد عمل شویم”. از نظر اسراییل، زمان تنگ است و اگر بنیامین نتانیاهو در انتخابات آتی اسراییل در مارس ۲۰۱۵ پیروز شود، ممکن است عملیاتی به تنهایی یا همراه با ایالات متحده علیه تهران آغاز شود.
منبع: ال فینانسیرو، ۲ ژانویه