جیمز هامیلتون
اگر تحریم های نفتی موفق شوند مانع صدور نفت ایران به میزانی قابل ملاحظه شوند، چه چیزی جایگزین آن می شود؟
کاخ سفید روز جمعه بیانیه زیر را منتشر کرد: “اکنون به نظر می رسد عرضه کافی نفت غیر ایرانی در بازار وجود دارد تا بتوان از صدور نفت ایران صرفنظر کرد؛ با توجه به میزان تقاضا و افزایش تولید نفت برخی از کشورها و ذخایر نفتی کشورها، بسیاری از کشورها ازهم اینک خرید نفت از ایران را متوقف کرده اند.”
این نکته که رئیس جمهور آمریکا یا هر شخص دیگری اعتقاد دارد تقاضای نفت در سال 2012 ثابت خواهد ماند مورد تردید است. چه کشورهایی تولید خود را افزایش داده اند؟ لیبی در سال 2011 روزانه 500 هزار بشکه نفت تولید کرده است و اگر همه چیز خوب پیش برود در سال آینده به تولید یک میلیون بشکه در روز می رسد. در همین حال اخلال در صدور نفت سودان، سوریه و یمن حدود 640 هزار بشکه نفت را از عرضه روزانه کم کرده است. شاید بیشترین امید به عربستان سعودی است که گویا به مقامات آمریکایی تضمین هایی داده اند. علی نعیمی، وزیر نفت عربستان نیز در اعلامیه ای گفت: “عربستان سعودی قادر است روزانه 12.5 میلیون بشکه نفت تولید کند که به مراتب فراتر از تقاضای موجود نفت در بازار است. عربستان سعودی سرمایه گذاری زیادی برای افزایش تولید نفت خود انجام داده است و می تواند از توان ذخیره خود در این مورد استفاده کند.”
این سخنان آشنا به نظر می رسد. کجا مشابه آن را شنیده ایم؟
شاید در بیانیه ای در ژوئن 2004 : علی نعیمی، وزیر نفت سعودی در بیروت و در آستانه اجلاس اوپک گفت ریاض «کاملا آماده است» تا تولید نفت خود را افزایش دهد تا از افزایش قیمت نفت در حد بشکه ای 22 تا 28 دلار جلوگیری کند.
ویا شاید اظهارات زیر در اوت 2004: عربستان سعودی بر اساس قول خود در ماه مه روز چهارشنبه اعلام کرد آماده است تولید نفت خود را 1.3 میلیون بشکه در روز، معادل 14 درصد، افزایش دهد تا به تقاضای جهانی پاسخ گوید. سعودی ها کلیه مشتریان نفت خود را آگاه ساخته اند که عربستان تولید نفت خام خود را در بازار جهانی افزایش می دهد.
در زیر منحنی تولید نفت عربستان در پی اظهارات فوق را می توان مشاهده کرد، خط عمودی تاریخ دومین اظهار نظر سال 2004 است.
تولید نفت عربستان سعودی بر حسب هزار بشکه در روز از ژانویه 1994 تا دسامبر 2011
خط عمودی اوت 2004 است
فقط برای آنهایی که اطلاع کافی ندارند قیمت های نفت در این دوران به شرح زیر بوده است. در منحنی زیر خط بشکه ای 28 دلار مشخص شده است که به عنوان حد بالایی قیمت در سال 2004 مد نظر بوده است.
قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت، برحسب دلار در هر بشکه از ژانویه 1994 تا دسامبر 2011
خط عمودی اوت 2004 است
علاوه بر منابعی که رئیس جمهور اعلام کرد برداشت از ذخایر استراتژیک هم باید مد نظر قرار گیرد. این کار میسر است ولی فقط به عنوان اقدامی موقت. در نتیجه می توان گفت در حالت اول تحریم ها با موفقیت به صدور نفت ایران پایان می دهد و برای مدت کوتاهی نیز از ذخایر استراتژیک استفاده خواهد شد و اوباما نیز ظرف چند ماه می تواند از یک موفقیت دیپلماتیک سخن بگوید.
ولی بعد چه؟
منبع: وال استریت پیت – 7 آوریل