“توی حکم، حقوق ما را ۳۸۰ هزار تومان زده اند. اما پرداختی خالص می شود ۳۳۳هزار تومن. جدیدا یخشنامه آمد که تا ۴۵ درصد از حقوق دانشجویان بابت هزینه های رفاهی کم بشه. از کسانی که خوابگاهی نیستند ۲۰درصد، از کسانی که ۴روز خوابگاهی هستند ۳۰درصد و از کسانی که کل هفته در خوابگاه می مانند ۴۵ درصد کسر می شود. کسی هم حق اعتراض نداره”. دانشجوی دانشگاه فرهنگیان در حالی که چندین بار تاکید می کند که نامش و حتی نام پردیسش ذکر نشود می گوید: “از نفس کشیدن بلند هراس داریم. میگیم سلام، میگن درج تو پرونده! میگیم غذا خرابه، میگن توقعتون بالاس! میگیم استادا سطحشون پایینه، میگن شما چی حالیتونه که درباره استاد نظر میدین.”… وقتی از او می خواهم در باره امکانات رفاهی دانشگاه فرهنگیان توضیح دهد می گوید: “در پردیس ما، اتاق ها ۸ تخته اند ولی در بعضی پردیسها تا ۲۰ نفر را داخل یک سالن جا داده اند. بچه ها شبها از سرما با کاپشن می خوابند. غذا بی کیفیت است.” از حقوق ۳۳۰ هزار تومانی این دانشجو ۱۷۲ هزار تومان بابت امکانا”ت رفاهی کسر می شود. رییس دانشگاه فرهنگیان که یک تکنوکرات اصلاح طلب است که قبلا با تاسیس دانشگاه فرهنگیان مخالف بوده، در خصوص این بخشنامه چالش برانگیز می گوید: “دانشگاه فرهنگیان با ۸۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان کمبود اعتبار روبروست و بنابراین مجبوریم بخشی از هزینه های رفاهی همچون هزینه های خوابگاهی و غذایی را از دانشجویان دریافت کنیم.”
رییس اصلاح طلب دانشگاه فرهنگیان اما وعده داده که این دانشگاه را به یک “دانشگاه معتبر در سطح کشور، منطقه و حتی جهان” تبدیل کند. قبل از او علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش هم گفته بود: “ما تلاش می کنیم دانشگاه فرهنگیان را نه در سطح ملی بلکه در سطح جهانی صاحب یک برند کنیم…”
دانشگاهی که قرار است برند بین المللی شود به گفته دانشجویان، مجموعه ای پراکنده از مراکز تربیت معلم سابق بدون امکانات سخت افزاری و نرم افزاری است. مدیریت جدید هنوز سوار کار نشده است و همه چیز بر مدار سابق می گردد. مسئولان دانشگاه مانند ناظم مدرسه، به دانشجویان امر و نهی می کنند. نمایندگانی که پیگیر امور دانشجویان هستند، تهدید به لغو احکام استخدامی می شوند. دانشجویان برای خروج از دانشگاه باید برگه مرخصی بگیرندو حق انتخاب واحد ندارند. در برخی خوابگاه ها موش ها و سوسکها رژه می روند. یک دانشجوی مرکز شهید مطهری شیراز می گوید: “شبها در اطراف خوابگاه سگها زوزه می کشند و نیمه شب وارد محوطه خوابگاه ها میشوند و سطل آشغال ها را زیر و رو می کنند. مسئول خوابگاه صبح ها آمار می گیرد که چند نفر خوابند و چند نفر بیدار ؟ آخرسر میگوید توی پرونده هاتون درج میکنیم…”
یک دختر دانشجو از پردیس دخترانه قزوین می گوید: “در تربیت معلم بنت الهدی صدر قزوین، دانشجو ها حق بردن لپ تاپ به داخل خوابگاه را ندارند.”
یک دانشجوی دانشگاه فرهنگیان در مورد فضای دانشگاه می گوید: “با آمدن آقای مهرمحمدی موجی از امید بین دانشجوها به وجود آمد که بله یه آقایی آمده که ریش و شلوار را ملاک مسلمان و کافر بودن نمی داند، ولی متاسفانه چیزی عوض نشد. هنوز قدیمی ها سرکارند. خود من از ترس گزینش لپ تاپم را به دانشگاه نمی برم. از هر طرف که برویم سرمان به دیوار حراست و گزینش می خورد. کارشناس فرهنگی دانشگاه چند روز پیش با صدای بلند گفت کاری نکنید که واسه نماز حضور و غیاب کنم.”
اصلی ترین تهدید برای دانشجویان درج مورد انضباطی و اخلاقی در پرونده است که ممکن است به اخراج آنها منجر شود. شاه بیت سخنان روسای پردیس و کارشناس فرهنگی دانشگاه فرهنگیان این جمله است: “توی پرونده ات چیزی می نویسم که اخراجت کنند.” دانشجویان سایه سنگین گزینش را بالای سرخود احساس می کنند: “شرکت در مراسم های مذهبی اجباری نیست ولی گفته اند اگر شرکت نکنید بعدا ممکن است برایتان مشکل ایجاد بشود. برای هر مراسمی به صورت کاملا خود جوش ما را به راهپیمایی می برند.”
عده ای از دانشجویان، دانشگاه فرهنگیان را با پادگان مقایسه می کنند و می گویند اینجا اتفاق هایی می افتد که در هیچ دانشگاه دیگری رخ نمی دهد. دانشگاه فرهنگیان یک دانشگاه شبانه روزی است، یعنی دانشجو باید تمام مدت در دانشگاه باشد. دانشجویان بومی با پرکردن فرم تردد، از خوابگاه معاف می شوند و ورود و خروجشان مشکل چندانی ندارد، اما دانشجویان غیربومی برای خروج از دانشگاه باید برگه ی مرخصی پر کنند و بدون برگه حق خروج از دانشگاه را ندارند. دانشجوی غیربومی برای گرفتن یک روز مرخصی باید ولی خودرا به دانشگاه بیاورد و با تعهد کتبی ولی، از دانشگاه خارج شود. دانشجوی دانشگاه فرهنگیان حق انتخاب واحد ندارد و مانند دبیرستان واحدهای درسی به صورت اجباری و با مدرسان ثابت که اکثرا دبیران دبیرستانهای شهر هستند، به دانشجو ارائه می شود و واحدها قابل حذف و اضافه نیست. مهر محمدی رئیس دانشگاه فرهنگیان در این خصوص می گوید: “کمبود استاد و اعضای هیئت علمی این دانشگاه باعث شده است که دانشجویان در انتخاب واحد و انتخاب استاد نقشی نداشته باشند و واحدهای مشخص با استادان مشخص به آنها داده شود”.
فلسفه تاسیس دانشگاه و دانشسراهای خاص تربیت معلم، در گذشته کمبود دانشگاه در کشور بود. اما بعد از انقلاب تربیت سیاسی و عقیدتی دانشجویان تربیت معلم باعث تداوم و گسترش این مراکز شد. سال ۸۵ در گفت و گویی ویژه برای روزنامه شرق از محمدعلی نجفی وزیر اسبق آموزش و پرورش پرسیدم که دلیل برکناری حسین مظفر مدیرکل قدرتمند آموزش و پرورش تهران در سال ۶۸ چه بود ؟ نجفی گفت: “اصل مسئله سر تربیت معلم بود و به نظر من روش برخورد با تربیت معلم که آنجا مثل پادگان شده بود اصلاً درست نبود. مثلاً اگر دانشجویی شب جمعه در دعای کمیل و صبح جمعه در دعای ندبه شرکت نمی کرد روز جمعه به او از سلف سرویس، ناهار و شام نمی دادند. یعنی چنین تفکری در آموزش بود. می گفتند که شبانه روزی تربیت معلم مقدس است. اینکه بعضی از دانشجوها که مثلاً ازدواج کرده بودند و منزل آنها تهران بود اگر شب به منزل خود می رفتند و روز بعد به تربیت معلم می آمدند خلاف همه برنامه های تربیت معلم تلقی می شد. چالش ما با آقای مظفر سر تربیت معلم بود و نهایتاً عزل ایشان به خاطر این بود که در تربیت معلم به ناحق با مدیری برخورد شد که من گفتم باید مدیر برگردد و ایشان موافقت نکردند و من گفتم که خود شما را عزل می کنم.”
تا قبل از سال ۸۵ مراکز تربیت معلم درسطح کاردانی دانشجو تربیت می کردند. با آمدن احمدی نژاد ارتقای تربیت معلم ها در دستور کار قرار گرفت. به نظر می رسد هدف اصلی تاسیس دانشگاه فرهنگیان، نگهداری دانشجویان تربیت معلم، در فضایی بسته و ایزوله و دور از سایر دانشجویان برای جلوگیری از تاثیر پذیری از فضای سیاسی و اجتماعی دانشگاه ها بود. محمود فرشیدی وزیر آموزش و پرورش در سالهای ۸۵ و ۸۶ از تجمیع مراکز تربیت معلم، دانشگاه پیامبر اعظم را ایجاد کرد. این پروسه ادامه یافت و نهایتا با تصویب شورایعالی انقلاب فرهنگی در سال ۹۰ دانشگاه فرهنگیان تاسیس شد. ۴۵ هزار دانشجو در ۶۴ پردیس جداگانه زنانه و مردانه این دانشگاه به تحصیل مشغولند. در بهمن امسال هم قرار است ۱۷ هزار دانشجوی جدید جذب شوند. فارغ التحصیلان دانشگاه های تاجیکستان و هندوستان برای عضویت درهیات علمی به این دانشگاه هجوم آورده اند. دانشگاهی که تفکیک جنسیتی در آن برقرار است و با امکانات بسیار کم و دانشجویانی ترس زده معلوم نیست چگونه می خواهد به برند بین المللی تبدیل شود؟ آیا مهر محمدی می تواند ایده های خود را در این دانشگاه پیاده کند و یا اینکه آنگونه که برخس مسئولان پردیس ها به دانشجویان می گویند چیزی عوض نشده است.