ایران و ایتالیا از دیرباز رابطه دوستانه عمیقی داشته اند که بر می گردد به پیشینه تاریخی و فرهنگی دو کشور. داوود عباسی، کارشناس اقتصادی، معتقد است که این یک رابطه ممتاز است. با وی مصاحبه ای کرده ایم.
آقای عباسی، رابطه ایران و ایتالیا یک رابطه ممتاز است، در مورد چگونگی آن توضیح بدهید.
اول باید بگویم که مردم ایران با دقت زیاد سیاست خارجی را دنبال می کنند و نسبت به این موضوع حساس هستند. این را هم بگویم که کشورهای غربی دیگر که شرکت های نفتی دارند، رفتار خوبی نداشتند. اواخر دوران اول ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد، فرانسه قرارداد فروش تعداد زیادی خودرو را با ایران بست و ایران ۲۵ درصد صادرات پژو را تامین می کرد، اما بعد از فروش قطعات یدکی سر باز زد. آخرین اقدام منفی این کشور در جریان مذاکرات ژنو بود که رولان فابیوس، وزیر امورخارجه این کشور نقشی کاملا مخرب بازی کرد. ایران حتی اگر بخواهد هم نمی تواند از همکاری با توتال چشم بپوشد. به یاد بیاوریم که انگلستان به دلیل بحران دیپلماتیک با احمدی نژاد، سفارتش را در ایران بست. آمریکا هم که رابطه اش با ایران سال های طولانی سیاه بود. بنابراین می بینیم که ایتالیا کشوری است که رابطه ویژه ای با ایران دارد.
در حال حاضر چه فرصت هایی در اختیار ایتالیا قرار دارد که بتواند از رابطه با ایران سود ببرد؟ در مورد میدان گازی پارس جنوبی که بین ایران و قطر مشترک است، صحبت های زیادی می شود. ایران تا بحال سود زیادی از این میدان گازی بی انتها نبرده است.
ایتالیایی ها به این دلیل که در گذشته استعمارگر نبودند و موضعگیری خصمانه ای علیه ایران نگرفته اند، می توانند از رابطه با ایران سود زیادی ببرند. مردم ایران چنین خاطره ای از ایتالیا ندارند و همین موضوع ایتالیا را در وضعیت ویژه ای قرار می دهد. در مورد میدان پارس جنوبی گفته می شود که یک چاه بی پایان است اما برعکس قطر که از قبل ما از این میدان سود می برد، ایران نمی تواند به دلیل تحریم ها استفاده لازم را بکند. حتی برای مصرف داخلی هم سود لازم را نمی برد. یک تکنیسین ایتالیایی قبل از اینکه از ایران برود گفت که ایتالیا سال ها می تواند در ایران کار کند. از سوی دیگر قبل از انقلاب در ایران آمریکایی ها شریک شماره یک ایران بودند و از این فرصت استفاده زیادی کردند.
جمعیت ایران جوان و باسواد است و دانشگاه های ایران پر هستند. ایران در چه زمینه هایی قوی است و در کدام بخش ها، ممکن است نوعی همکاری با ایتالیا بوجود بیاید؟
ایران سابقه درخشانی در صنعت و تکنولوژی دارد. در دوران بازسازی بعد از جنگ با عراق، و در دوران محمد خاتمی و محمود احمدی نژاد، در بخش های تکنولوژی برتر، سرمایه گذاری های زیادی شد. در بخش پتروشیمی ایران از همه کشورهای اسلامی بهتر است. در مورد پیشرفت های سایبری ایران یک مثال می زنم: در سال ۲۰۱۱، یک هواپیمای بدون سرنشین در ایران مجبور به نشستن شد که این کار در هیچ کشوری سابقه نداشته است. اما کارشناسان سایبری ایران موفق به این کار شدند. یکی از تاثیر های تحریم ها این بود که ایران مجبور شد در همه زمینه ها کار کند.
از لحاظ اقتصاد داخلی، کدام بخش با برداشته شدن تحریم ها فعال می شود؟
در پایان هر سال به تقویم شمسی، رهبر ایران، آیت الله سید علی خامنه ای، برای مردم سخنرانی می کند و خواستار وحدت مسلمانان می شود. از سال ۲۰۰۷ با افزایش بحران های مالی، برای هر سال نامی انتخاب می کند که به مشکلات اقتصادی بر می گردد. بعنوان مثال سال ۲۰۱۱ سال “جهاد اقتصادی” نامگذاری شد و سال ۲۰۱۳ راسال “حماسه اقتصادی و سیاسی” نامگذاری کرد. رهبر ایران از مردم خواست تا منابع درآمدشان را کمتر وابسته به نفت کنند که روزی به پایان می رسد. ایران منابع غیر نفتی زیادی دارد: صنایع هوا فضا، پولیمر سازی، داروسازی بخش هایی هستند که می شود روی آن سرمایه گذاری کرد. یکی از بخش هایی که دولت روحانی نیز تاکید زیادی بر آن دارد، صنعت توریسم است.
از لحاظ تاریخی ایران تاثیر زیادی بر کشورهای همسایه بطور خاص عراق و بطور کلی درخاورمیانه دارد. بعد از برداشته شدن تحریم ها در ماه ژانویه، برخی از روابط با کشورهای اروپایی و آسیایی از سر گرفته شد، حدود این روابط چگونه است؟
توافق شش ماهه با غرب برخی از سختگیری ها در مورد سرمایه های مسدود شده و تحریم ها در برخی از بخش ها را برداشته است. اما سختگیری در بخش بانکی و تجاری همچنان وجود دارد و کار فروش نفت با سختی صورت می گیرد. بانک های آمریکایی از این فرمول استفاده می کنند: کشوری که با ایران کار کند رابطه اش با آمریکا بطور جدی به خطر می افتد. یا با ما کار کنید یا با ایران. اما بطور کلی در این سال ها ایران رابطه اش را با کشور های آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین حفظ کرده است. قطع رابطه ایران و آمریکا برای چین و حتی ترکیه و سایر کشور ها ارزشمند بود. به همین دلیل بیشترین مشکلات را در تحریم ایران، کشورهای اروپایی متحمل شدند که متحد آمریکا بودند. رابطه ایران و روسیه همچنان خوب است اما اشتباه است اگر گمان کنیم که روسیه منافعش را در ایران به رابطه اش با کشورهای اروپایی ترجیح می دهد. در گذشته روسیه بارها تکمیل راکتور اتمی بوشهر را به تاخیر انداخت و فروش موشک به ایران هرگز عملی نشد.
ایندرو، ۴ فوریه
