با پایان یافتن واپسین روز کاری بسیاری از موسسات، ادارات و نهاد های دولتی و خصوصی، شهر تهران رفته رفته شاهد کاهش بار ترافیک در بزرگراه ها و مراکز خرید می شود. اما همزمان با پایان کار رسمی این نهادها، نگرانی خانواده زندانیان حوادث پس از انتخابات و نیز بستگان و دوستان بازداشت شدگان حوادث اخیر، فعالان سیاسی و حقوق بشری رو به افزایش گذاشته به طوریکه در ۴۸ ساعت گذشته تعداد زیادی از خانواده ها و دوستان زندانیان اوین در برابر این دژ دست به تجمع زده و خواستار آزادی زندانیان خود قبل از پایان آخرین ساعت کاری رسمی زندان اوین در روز پنجشنبه و یا جمعه شده اند.
از زمان اعلام دادستان تهران مبنی بر صدور حکم اعدام برای شش تن از بازداشت شدگان حوادث اخیر، حجم نگرانی خانواده زندانیان اوین به شدت افزایش پیدا کرده تا حدی که بسیاری از منتظران در پشت درهای اوین، با نگرانی پیگیر اسامی محکومان به اعدام هستند.اسامی ای که در برابر اوین به “اسامی ممنوعه” شهرت دارند و هیچ یک از کارمندان بخش اداری زندان و نیروهای انتظامی مستقر در اطراف درهای خاکستری رنگ و سر در آبی “بازداشتگاه اوین” که علامتی فولادی به شکل ترازوی عدالت نیز بر بالای آن نصب کرده اند، درباره این محکومان اطلاعی به خانواده های نگران نمی دهند.
خانواده و دوستان زندانیان از ساعات پایانی روز، رفته رفته دربرابر اوین و دیوارهای سیمانی بلندی که عزیزان و بستگان شان را احاطه کرده است، جمع می شوند و تا ساعات پایانی شب انتظار باز شدن در کوچکی را می کشند تا مگر چهره ای آشنا از آن خارج شود.
هر گاه که در کوتاه خاکستری رنگ باز می شود، با همهمه ای در میان منتظران همراه است و پس از آن غریو شادی یک خانواده باعث ابراز خوشحالی تمامی تجمع کنندگان می شود. معمولا آزادشدگان از ساعت ۱۸ به بعد به خانواده های خود می رسند و روند فرسایشی آزادی از حصار اوین، تا ساعت ۲۳ ادامه پیدا می کند.
در پایان هر شامگاه عده ای از خانواده ها خوشحال و تعداد بیشتری با حالتی غمگین و امیدوار متفرق می شوند و خود را برای تکرار تجربه ایستادن به انتظار آزادی در فردا، آماده می کنند.
خانواده های آزاد شدگان، مدام از ناحیه دیگران با تبریک و ابراز شادمانی مواجه می شوند و برای ناکام ماندگان، آرزوی آزادی عزیزانشان را می کنند.
شامگاه گذشته نیز تعداد دیگری از زندانیان حوادث ماه های اخیر از در کوتاه و خاکستری اوین به بیرون هدایت شدند و با صدای هلهله و سوت و “درود، درود” حاضران مواجه شدند.
از روز سه شنبه، بر حجم نیروهای انتظامی که مسئول “برقراری نظم” در اطراف اوین هستند افزوده شده و حصارهایی نیز برای جدا کردن منتظران از خیابان تدارک شده است. خیابانی که آنسوی آن ساخت و ساز بزرگراهی طویل در جریان است و خودروها بدون توقف از برابر صفوف منتظران می گذرند.
در لحظه آزادی هر زندانی، جمعی از مادران نگران که عکس فرزند خود را در دست دارند، زندانی آزاد شده را محاصره می کنند و جویای اطلاعاتی از وضعیت اسیر خود می شوند. خانواده زندانی آزاد شده نیز برای دقایقی پس از در آغوش کشیدن فرد آزاد شده، به دلداری منتظران می پردازند و گاها در میان جمعیت شیرینی پخش می کنند. شیرینی هایی که در اوج نگرانی به هیچ وجه طعمی ندارند. زندانی نیز پس از چند تنفس عمیق هوای باز، درباره عکس هایی که او را احاطه کرده اند توضیحاتی می دهد و برخی امیدوار تر و پاره ای مغموم تر می شوند. زندانی آزاد شده در زمان ترک پرسش کنندگان ابراز امیدواری می کند که “همه به زودی آزاد می شوند” و در پاسخ، فریاد “انشاء الله” می شنود.
با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، علاوه بر افزایش نگرانی و اضطراب خانواده ها و منتظران، فرآیند تودیع وثیقه نیز به یکی از دغدغه های اصلی تجمع کنندگان تبدیل شده است. عدم وجود انضباط و سلسله مراتب مشخص اداری در زندان اوین و نیز برخوردهای از سر بی اعتنایی کارکنان اداری و انتظامات زندان، روند سپردن وثیقه را بسیار دشوار کرده است. روندی که گاه و بی گاه با ناله و فریاد یکی از منتظران همراه است و این ناله ها حکایت از تعویق آزادی یک زندانی دارد.
منتظران از ساعت ۲۱ به بعد رو به خستگی و افزایش نا امیدی می گذارند و مدام صدای خواندن دعا و نیایش از گوشه ای بلند است. دعاهایی که با “آمین،آمین” دیگران همراهی می شود.
شب گذشته نیز، تعداد زیادی از خانواده ها و دوستان زندانیان حوادث اخیر در برابر اوین از ساعت ۱۸ تجمع کردند و مدام در حال تردد به بخش اداری و بازگشت به میان جمعیت بودند تا پس از ساعاتی، برخی از زندانیان از در بازداشتگاه پا به بیرون گذاشتند و با استقبال تجمع کنندگان مواجه شدند.
پس از ساعت۲۱ ، برخی که مسئولان زندان وعده آزادی عزیزانشان را “فردا” داده بودند، برای طی مراحل اداری سپردن وثیقه از “تجربه دارها” سئوالاتی پرسیدند و در ساعت ۲۲ نیز محل را ترک کردند. یکی از اعضای این خانواده ها به روز می گوید: “برای فرزند من وثیقه ملکی تعیین کردند اما رقم آن را نگفته اند. قرار شده فردا برای ثبت وثیقه صبح زود به دادگاه انقلاب بروم و پس از آن تائیدیه وثیقه را تحویل انتظامات زندان بدهم و منتظر آزادی فرزندم باشم. شما هم برای ما دعا کنید تا شاید فردا از این عذاب خلاص شویم”.
دیگری اما با نا امیدی می گوید: “بعید می دانم برادرم را آزاد کنند. احتمالا سال تحویل را اینجا باشیم”. گفته های او با واکنش منفی حاضران مواجه می شود. همه آرزو می کنند که برادرش “فردا” آزاد شود.
زندان اوین در منطقه ای خوش آب و هوا در تهران واقع شده است. در هنگام پایان تجمع خانواده ها، اتوبان های اطراف اوین خلوت شده اند. تنها زمانی ترافیک ایجاد می شود که کاروان عروسی اتوبان را “بند” می آورند.در خیابان های اصلی نیز برخی از رستوران ها مملو از مشتری هستند، مشتریانی که حال و های تجمع کنندگان اوین را ندارند، اما حال و هوای آنان نیز به عید شبیه نیست.
