چند روز پس از تماس تلفنی حسن روحانی و باراک اوباما رییس جمهوری ایالات متحده امریکا درحالی که عملکرد رییس دولت یازدهم در سفر اخیرش با استقبال اولیه فرماندهان نظامی مواجه شده بود، فرمانده کل سپاه پاسداران این ارتباط تلفنی را یک تاکتیک اشتباه خوانده و مدعی شد که البته “قابل تصحیح و جبران است.”
فرمانده کل سپاه پاسداران در گفت و گویی با خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران اعلام کرد: “رئیس جمهور محترم که مواضع مقتدرانه و مناسبی در این سفر و به‌خصوص در نطقشان در مجمع عمومی سازمان ملل اتخاذ کردند، بهتر بود همان‌گونه که برای ملاقات حضوری به اوباما وقت داده نشد، از پذیرش مکالمه تلفنی با اوباما نیز خودداری کرده چنین اقداماتی به بعد از نشان دادن اقدامات عملی دولت آمریکا و راستی‌آزمایی و صداقت‌سنجی در رفتار عملی‌‌شان موکول می‌شد.”
محمدعلی (عزیز) جعفری در عین حال تاکید کرده است که “آقای روحانی و هیئت همراهشان در این سفر نشان دادند که الحمد لله روی اصول ایستاده‌اند و در مسیر انقلاب اسلامی، چارچوب‌ها و سیاست‌های نظام و مقام معظم رهبری حرکت می‌کنند.”
فرمانده کل سپاه پاسداران با اشاره به اظهارات آیت الله خامنه ای در دیدار اخیرش با فرماندهان سپاه و توصیه او به “نرمش قهرمانانه” در سیاست خارجی جمهوری اسلامی همچنین افزود: “اگر دشمن بخواهد عقلانیت به خرج دهد باید از نرمش جمهوری اسلامی بهترین استفاده را کرده رفتار خود را تغییر دهد.”
او “رفع کامل تحریم‌ها علیه ملت ایران، آزادسازی دارایی‌های بلوکه و توقیف‌شده ایران توسط آمریکا، دست‌کشیدن از دشمنی‌ها و توطئه‌ها علیه مردم ایران، پذیرش ایران هسته‌ای و عدم سنگ‌اندازی در این مسیر” را از جمله مواردی دانست که امریکا در این مرحله باید انجام دهد.
وی در عین حال همچون اظهارات گذشته خود تاکید کرده است که “با شناختی که از ماهیت استکبار و سلطه داریم، اینکه تصور خوش‌بینانه‌ای از رفتار آمریکا داشته باشیم، ساده‌انگارانه است چرا‌که به نظر می‌رسد دشمن هنوز آن عبرتی را که باید گرفته می‌شد نگرفته و هنوز احتیاج به زمان بیشتری برای تغییر دارد.”
همزمان با این اظهارات فرمانده کل سپاه پاسداران سرتیپ پاسدار حسین دهقان وزیر دفاع جمهوری اسلامی بدون اشاره به گفته های عزیز جعفری به اظهارات او واکنش نشان داده و اعلام کرد: “امروز ممکن است نسبت به آنچه در هفته گذشته رخ داد دیدگاه‌های متفاوتی وجود داشته باشد، اما از دیدگاهی دیگر، اینکه امروز رئیس‌جمهور آمریکا برای شنیدن صدای ملت ایران به دنبال برقراری ارتباط با دکتر روحانی است و سران کشورهای غربی و اروپایی برای ملاقات با رئیس‌جمهور ما صف می‌کشند، جز قدرت، اقتدار و عزت ملت ما ترجمه‌ای دیگری ندارد.”
گفته های اخیر محمدعلی جعفری درحالی است که دو هفته پیش رهبر جمهوری اسلامی در جریان دیدار خود با فرماندهان سپاه پاسداران در چرخشی آشکار از “تاکتیک نرمش قهرمانانه” در جریان مناقشه هسته ای سخن گفته و البته تاکید کرده بود که “عرصه دیپلماسی، عرصه لبخند و درخواست مذاکره و مذاکره است اما همه این رفتارها باید در چارچوب چالش اصلی فهم و درک شود.”
آیت الله خامنه ای همچنین برای نخستین بار در سالهای اخیر دراین دیدار آنها را از حضور در عرصه سیاست منع کرده و البته خطاب به فرماندهان ارشد این نهاد نظامی خاطرنشان کرده بود که “لزومی ندارد حتماً سپاه در عرصه‌ی سیاسی برود به پاسداری بپردازد، امّا باید عرصه‌ی سیاسی را بشناسد. “
در دوهفته گذشته فرماندهان ارشد در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی اما دو رویکرد متفاوت را در قبال سفر و عملکرد حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح کرده بودند. دسته ای از مذکره احتمالی با ایالات متحده استقبال و عده دیگری همچنان نسبت به مساله مذاکره و ارتباط با امریکا که در طول ۳۵ سال همواره آن را به دشمنی با جمهوری اسلامی متهم کرده اند، ابراز تردید دارند.
در ابتدا برخی فرماندهان ارشد سپاه همچون مسعود جزایری با استناد به اظهرات واپسین روز تیرماه سال جاری رهبرجمهوری اسلامی که گفته بود”به مذاکره با امریکا خوشبین نیستیم” از مواضع وی عبور کرده و همزمان با سفر حسن روحانی با ایالات متحده اعلام کردند که “آمریکا در عمل نشان داده که نمی‌تواند خود را از خصلت‌های استکباری و سلطه‌گرایانه رها کند و لذا باید به آمریکا نگاه بدبینانه داشت. خوشبینی در برخورد و پیشنهادات آمریکا یا تبلیغات آنها باید در سیاست‌کلان جمهوری اسلامی ایران مردود تلقی شود.”
پیش از این نیز علی سعیدی نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه، که اداره سیاسی این نهاد نظامی و بخش های تندروی آن تحت نظر وی اداره می شود، گفته بود: “افرادی که مذاکره با آمریکا را مطرح می‌کنند بر طبل خفت می‌کوبند.”
اما پس از سخنرانی باراک اوباما در مجمع عمومی سازمان ملل و تاکید بر مذاکره و حل دیپلماتیک مناقشه هسته ای جمهوری اسلامی و همچنین اظهارات حسن روحانی در این اجلاس تعدادی دیگر از فرماندهان نظامی به استقبال از مذاکرات رفته و بطور تلویحی از رضایت رهبرجمهوری اسلامی در این باره خبردادند.
در این ارتباط نیز سرلشگر پاسدار رحیم صفوی با اشاره به اظهارات رییس جمهوری ایالات متحده درباره ارتباط با جمهوری اسلامی گفت: “به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها به این حقیقت که ایران، یک کشور قدرتمند و باثبات در منطقه است که از روش منطقی و هوشمندانه در برخورد با دشمنانش پیروی می‌کند، پی‌برده‌اند. آمریکایی‌ها به طور محسوس یک نوع نرمش و عقب‌نشینی را در مقابل ایران انتخاب کرده‌اند.”
دستیار و مشاور رهبرجمهوری اسلامی در گفت و گو با خبرگزاری فارس متعلق به سپاه پاسداران اضافه کرد: “برای اولین بار آقای اوباما به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که ما خواستار تغییر رژیم در ایران نیستیم و یا به حق مردم ایران برای دستیابی به انرژی هسته‌ای صلح‌جویانه احترام می‌گذاریم و این موضوع، حق ایران را تثبیت کرد.”
این مقام ارشد نظامی ـ امنیتی جمهوری اسلامی سپس به تمجید از حسن روحانی پرداخته وافزوده است: “جناب آقای حجت‌الاسلام دکتر روحانی هم در سخنرانی بسیار هوشمندانه خود، هم علیه خشونت و افراطی‌گری و هم در رابطه با خطوط قرمز ایران برای دسترسی به انرژی هسته‌ای به خوبی از حقوق ایران دفاع کرد.”
رحیم صفوی در عین حال در بخش دیگری از اظهارات خود به هدف اصلی حمایت کنونی فرماندهان نظامی از شعار “تعامل سازنده” حسن روحانی هم به طور تلویحی اشاره کرده و گفته است: “ما امیدواریم جناب آقای حجت‌الاسلام دکتر روحانی و دولت ایشان در دیپلماسی خارجی بتواند از حقوق ملت ایران، چه حقوق هسته‌ای و چه رفع تحریم‌ها به خوبی عمل کنند.نباید به آمریکایی‌ها خوشبین بود و باید عمل آنها را دید، اگر آنها تحریم‌ها را آرام آرام برداشتند و یک اعتماد متقابل ایجاد شد، می‌توان امیدوار بود.”
در همین حال در چند روز اخیر برخی منصوبان آیت الله خامنه ای نیز به نکوهش مذاکره و البته “نرمش قهرمانانه” در سیاست خارجی پرداخته اند. ازجمله حجت‌الاسلام عبدالعلی گواهی نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه محمد رسول‌‌الله تهران طی اظهاراتی گفت: “این دشمن است که به زانو درآمده است و می‌خواهد با ایران ارتباط برقرار کند البته مسئولان باید اصول انقلاب را مدنظر قرار دهند و نباید این اصول را نادیده بگیرند وگرنه با نفرین شهدا روبرو خواهند شد. بر همه ما واجب است که اصول انقلاب را حفظ کنیم و محکم پای هزینه انقلاب بایستیم.”
احمد خاتمی امام جمعه منصوب رهبر جمهوری اسلامی در تهران هم در مصلی تهران در جمع فرماندهان سپاه اظهار کرده است که “وقتی آمریکا خود را کدخدای دنیا می بینید، نرمش در مقابل آن ذلت است. کوتاه آمدن از اصول نتیجه ای جز شکست ندارد و نرمش در اصول ضد ارزش است.”
این عضو مجلس خبرگان رهبری البته به توضیح این گفته های خود پرداخته و مدعی شد که “پیروزی تنها در زمینه نظامی نیست بلکه در عرصه دیپلماسی عزت مندانه نیز وجود دارد. در نرمش قهرمانانه نباید اصول آسیب ببیند ایران اسلامی نظام سلطه را نمی پذیرد و اگر در نرمش پذیرش سلطه باشد آن نرمش ذلت مندانه است.”
وی با اشاره به اظهارات رییس جمهور ایالات متحده گفت: “اوباما دروغ می گوید که خواهان سقوط نظام اسلامی نیستیم، اسلام به ما حکم می کند که روحیه نفرت از استکبار را فراموش نکنیم. دشمن باید حق مسلم ما را در موضوع هسته ای و انجام غنی سازی در ایران در عمل بپذیرد و تا به این موضوع سرعت ندهد، مذاکرات پیش نخواهد رفت. نفرت از استکبار از اصول است و اگر مذاکره ای انجام شود نباید باورکنیم دشمن، دوست می شود.”
