خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) که در سال های ابتدایی دولت نخست سید محمد خاتمی و با هدف شکستن انحصار خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی (ایرنا) تأسیس شد، در روزگاری نه چندان دور یکی از معتبرترین خبرگزاری های ایران بود. این اعتبار کماکان و تا حدود زیادی در مقایسه با رسانه های امنیتی -ـ اطلاعاتی -ـ دولتی مانند فارس نیوز یا ایرنا پابرجاست.
اما اقدام اخیر ایسنا در انتشار مصاحبه ای با مدیر گروه روابط عمومی یکی از واحدهای دانشگاه جامع علمی کاربردی درباره شایعه فراگیر نمایش لوگوی شرکت پپسی بر روی کره ماه و توضیحات مبسوط این فرد درباره اتفاق فوق، حذف این مصاحبه پس از مشخص شدن ساختگی بودن خبر ،آنهم بدون هیچ توضیحی توسط ایسنا، و در نهایت انتشار گزارشی توسط این خبرگزاری که در آن هیچ اشاره ای به نقش این رسانه در انتشار گسترده شایعه فوق نشده بود اما با استهزای افرادی که شایعه را جدی گرفته بودند، آنها را “جماعتی متوهم” نامیده بود، اقدامی توهین آمیز و به غایت غیر حرفه ای بود که کمتر از ایسنا سابقه داشته است.
این در حالی بود که حتی یک سایت خبری بسیار کم مخاطب تر از ایسنا (انتخاب) هم پس از اطلاع از ساختگی بودن خبر افتادن لوگوی پپسی بر روی ماه، با انتشار توضیحی از مردم عذرخواهی کرد.
عذخواهی یک رسانه از مخاطبانش در قبال اشتباهات احتمالی که در امر خبر رسانی طبیعی و محتمل است، نه تنها هیچ ایرادی را متوجه آن نمی کند بلکه می تواند به جلب اعتماد از دست رفته مخاطب منجر شود.
حذف اخبار اشتباه یا غلط رسانه ها از خروجی آنها بدون هیچ توضیحی نیز اگرچه شاید چندان صحیح و حرفه ای به نظر نیاید اما لااقل گامی برای جبران اشتباه است که در نهایت نشاندهنده تعهد مسئولان رسانه به انتشار اخبار صحیح تلقی خواهد شد.
اما نشر یک خبر از اساس اشتباه و مضحک، حذف آن بدون هیچ توضیح اضافه، آنهم پس از مشخص شدن ساختگی بودن خبر و در نهایت توهین به کسانی که شایعه منتشر شده توسط همان رسانه را باور کرده بودند در گزارشی جداگانه، می تواند نشانه ای از به هیچ انگاری قوه تعقل و شخصیت مخاطب توسط مسئولان آن رسانه باشد.
روزنامه نگاری آزاد ، مستقل و گردش آزاد اطلاعات در ایران کنونی که به گفته بسیاری از فعالان سیاسی و ناظران در داخل و خارج از کشور، رسما و علنا در دوران حکومت نظامی ـ- امنیتی به سر می برد، رویایی مضحک به نظر می آید.
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) رسانه ای است که به طور مستقیم زیر نظر سازمان جهاد دانشگاهی از نهادهای حکومتی فعالیت می کند. ماهیت علمی -ـ تحقیقاتی این نهاد در سال های گذشته و بافت سنتی پرسنل ایسنا که به جناح اصلاح طلب مذهبی جمهوری اسلامی نزدیک است (علیرغم تمام تغییر و تحولات سال های گذشته)، تاکنون از موانع اصلی تبدیل این خبرگزاری به رسانه ای مشابه فارس نیوز ،از حیث بی اعتباری، بوده اند.
اما با وجود این ایسنا هرچه مدت زمان بیشتری از عمر دولت محمود احمدی نژاد گذشت، بیشتر تحت کنترل و سیطره مدیران منصوب این دولت و دیدگاه های فکری – سیاسی آنها قرار گرفت.
خبرگزاری دانشجویان ایران در عین حال در سال هایی که رسانه های نزدیک به حکومت، در انتشار اخبار یک جانبه علیه مجموعه مخالفان و منتقدان جریان حاکم با هم کورس گذاشته اند، توانسته تا حدودی از افتادن در این ورطه خودداری کند.
با وجود این، نحوه عملکرد ایسنا در ماجرای شایعه نمایش لوگوی پپسی کولا بر روی کره ماه، به عنوان پیشینه ای منفی در سابقه این خبرگزاری به جای خواهد ماند. اعتبار رسانه ها در نزد مخاطبان و ناظران، از عوامل اصلی ادامه حیات و بقای حرفه ای رسانه ها است. از دست رفتن این اعتبار، پایان دوران حرفه ای رسانه ها را نزدیک می کند.