گروه بحران بین‌المللی در گزارش خود می‌گوید، تحریم‌های ایران آنقدر تنگاتنگ و به هم پیچیده شده که به سختی می‌توان آنرا باز کرد و علاوه بر تاثیر خود بر اقتصاد ایران، می‌تواند ثبات منطقه را نیز سال‌ها تحلیل ببرد.
این گزارش “پیامدهای ناخواسته” تحریم‌ها را شرح می‌دهد و اشاره می‌کند که کسانی که بیشترین دسترسی را به منابع دولتی داشته‌اند، نظیر سپاه پاسداران، به سختی دچار تحریم شده‌اند، در نتیجه شبکه قاچاق تبدیل به بخش اعظم اقتصاد شده است.
گزارش گروه بحران بین المللی می‌گوید: “این الزاما به رژیم ضربه نمی‌زند. برعکس همزیستی بین سازمان‌های دولتی نظیر سپاه و شبکه قاچاق را تسهیل می‌کند. در طی زمان، شبکه‌های جرایم سازمان یافته پیچیده‌تر خواهد شد، آن‌ها را قادر می‌سازد حتی پس از تحریم‌ها هم باقی بمانند. همجواری ایران با دو کشور – عراق و افغانستان - که بالاترین آمار فساد را دارند، به جرایم مرزی کمک می‌کند و ثبات درازمدت را تضعیف می‌کند.”
تحریم‌های شدید نفتی و بانکی علیه ایران فشار زیادی بر اقتصاد ایران وارد آورده و این کشور را وادار به یافتن راه‌هایی برای دور زدن آن‌ها کرده است.
توصیه‌های این گزارش شبیه به توصیه‌های متخصصان ایران است و خواستار کاهش تدریجی تحریم‌ها در قبال محدود کردن برنامه هسته‌ای این کشور به همراه مذاکرات مستقیم بین ایران و آمریکا شده است.
اما این گزارش دشواری‌های کاهش تحریم‌ها را به رغم پیشرفت‌های اندک بدست آمده در مذاکرات اخیر بین تهران و کشورهای قدرتمند جهان، در نظر نمی‌گیرد.
گزارش بحران بین المللی می‌افزاید، تحریم‌ها بسیار شدید و پیچیده شده‌اند و پیدا کردن انعطاف لازم برای دیپلماسی را سخت کرده است.
گزارش به نقل از یک متخصص تحریم‌ها در واشنگتن که از او نامی برده نشده می‌گوید، کاهش تحریم‌ها مثل رقصیدن در میدان مین گذاری شده است.
این متخصص می‌گوید: “همه‌جا سیم‌کشی شده است.”
در گزارش آمدهاست که ایران اقتصاد خود را به تحریم‌ها عادت داده است، ایجاد نرخ تبادلات ارزی رسمی، استفاده از تهاتر، شرکت‌های صوری و سیستم غیررسمی حواله برای نقل و انتقالات مالی همگی به سربرآوردن اقتصاد غیررسمی یا سیاه کمک کرده است.
“نرخ جرایم و فساد بالا رفته است. با جایگزینی شبکه پنهانی به جای تجارت رسمی، نرخ قاچاق بالا رفته است. شبکه قاچاق تبدیل به بخشی حیاتی از اقتصاد «در سایه» شده است که بنا به گزارشات 21 درصد از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده است.”
رشد اقتصاد غیر رسمی در منطقه، نگرانی ویژه‌ای در افغانستان بوجود آورده است. آمریکا در این کشور نتوانسته است دولت را به نابود کردن فساد، به عنوان بخشی از برنامه برقراری صلح، متقاعد کند.
در پاکستان نیز اقتصاد سیاه فضایی را برای رشد گروه‌های شبه‌نظامی که اغلب از خلیج فارس تغذیه می‌شوند، باز کرده است.
منبع: رویترز - 28 فوریه
