در آستانه تشکیل و شروع به کار دولت یازدهم، فرماندهان بسیج و سپاه پاسداران و همچنین رسانه های وابسته به این دو نهاد نظامی که در سالهای اخیر بخش بزرگی از اقتصاد کشور را در اختیار گرفته اند با ادعای اینکه هم اکنون پس از “حماسه سیاسی” نوبت به “حماسه اقتصادی” مورد نظر آیت الله خامنه ای رسیده است بر ادامه حضور خود در عرصه اقتصاد تاکید و اعلام کرده اند که سپاه می تواند “یک بازوی قوی برای دولت آینده باشد.”
در همین حال مشاور اقتصادی حسن روحانی نیز طی اظهاراتی که در رسانه های متعلق به سپاه از جمله خبرگزاری رسمی این نهاد نظامی ـ سپاه نیوز ـ در صدر اخبار و گزارش ها قرار گرفت تلویحا به این تاکیدات سپاه و بسیج پاسخ مثبت داد.
در این ارتباط سرتیپ پاسدار محمدرضا نقدی در جریان سفر خود به استان گرگان گفت: “ظرفیت مردمی بسیج میتواند بسیاری از گرهها را باز کند، اما متأسفانه این ظرفیت آنگونه که باید به خوبی در کشور استفاده نشده است.اگر دولت آینده مانند دولتهای گذشته از این ظرفیت عظیم غفلت نکند، این ظرفیت میتواند حماسهساز باشد.”
جانشین فرمانده کل سپاه در بسیج که برای دومین بار طی یک هفته بر این مساله تاکید می کند همچنین اضافه کرد که “ادبیاتی اخیراً در کشور رایج شده مبنی بر اینکه حماسه سیاسی را مردم انجام دادند و اکنون باید حماسه اقتصادی را دولت انجام دهد، این تفکر کاملاً اشتباهی است، چراکه حماسه اقتصادی «بدون حضور مردم» امکانپذیر نیست، مردم همواره باید در صحنه باشند، به طوریکه هر ایرانی یک تولیدکننده و نیروی مولد باشد. ”
وی البته هفته گذشته در مراسم تاسیس و راه اندازی “بسیج مهندسین کشاورزی” منظور خود از “حضور مردم” را روشن تر بیان کرده و گفته بود: “همانطور که حماسه سیاسی با حضور و مشارکت پرشور مردم فراهم شد، حماسه اقتصادی هم بدون حضور پرشور و مشارکت همه مردم محقق نخواهد شد و بارزترین تبلور حضور مردمی «بسیج» است.”
از زمان اعلام پیروزی حسن روحانی در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تاکنون، نهادهای نظامی اعلام کرده اند که آمادگی ادامه همکاری با دولت را دارند.از این جمله بیانیه سپاه درباره نتیجه انتخابات بود که در بند پایانی آن ضمن تبریک به آیت الله خامنه ای و حسن روحانی آمده بود: “آمادگی همه جانبه خود را برای تعامل و همکاری با دولت آینده در چارچوب مأموریت‌ها و وظایف قانونی محوله اعلام می‌دارد.”
پس از این بیانیه رسمی سپاه، حجت الاسلام محمدرضا تویسرکانی نماینده رهبر جمهوری اسلامی در بسیج نیز طی اظهاراتی اعلام کرد که “ طبق فرموده امام خامنه‌ای، بسیج و بسیجیان با همه وجود از رئیس جمهور منتخب حمایت می‌کنند و امیدواریم منتخب ملت نیز در مسیر پیشرفت و عدالت حرکت کند و وقتی کار خود را آغاز کرد، بسیج پیشنهادات و نقد عملکرد او را ارائه می‌کند همانطور که درباره رئیس جمهور فعلی عمل شد.”
در واپسین روز خردادماه نیز حجت الاسلام عبدالله حاجی صادقی در جمع اعضای بسیج اساتید قم گفت: “نمی خواهیم رییس جمهور منتخب زمین بخورد، باید به او کمک کرد، ممکن است برخی از ما به خاطر گفتمان مطرح شده منتخب مردم می خواستیم کسان دیگری انتخاب شوند، اما امروز به او تبریک می گوییم و این اتفاق را کار خدا دانسته و با تمام قدرت آماده کمک به او هستیم؛ روحیه بسیجی و فداکاری و روحیه ولایت مداری نیز این را می رساند چون موفقیت منتخب مردم موفقیت انقلاب اسلامی است.”
تاکید بر “آمادگی برای کمک به رییس جمهور منتخب” از سوی سپاه و منصوبان رهبر جمهوری اسلامی در این نهاد نظامی، درحالی است که رسانه های متعلق به سپاه به وضوح بیشتری نوع کمک رسانی نهادهای نظامی به حسن روحانی و دولت او در چهار سال پیش رو را مطرح کرده اند.
هفته نامه صبح صادق در شماره اخیر خود طی مقاله ای در این ارتباط نوشت: “بعد از اعلام نتایج، موج اخلاقی همراهی و همکاری با رئیس جمهور منتخب به راه افتاد، موجی که خود یک حماسه سیاسی است و اگر امتداد یابد، خالق یکی از بزرگ ترین حماسه های اقتصادی خواهد بود. در این میان، سپاه به عنوان اصلی ترین پاسدار انقلاب اسلامی و صیانت کننده از ارزش های آن، در خیل اولین نهادهایی بود که به رئیس جمهور جدید تبریک گفتند.”
در ادامه این مقاله منتشر شده در ارگان سیاسی سپاه همچنین آمده: “با توجه به نقش اساسی سپاه در بسیاری از مواردی که دولت و مردم نتوانسته اند ورود پیدا کنند، می توان گفت سپاه در کنار اینکه ستون و تکیه گاه و بازوی پرتوان برای ولایت فقیه است، یک بازوی قوی برای دولت آینده نیز خواهد بود. بازویی که می تواند با ساختار بسیج سازندگی خود، محرومیت زدایی کند، با ساختارهای مهندسی رزمی و غیررزمی خود در قرارگاه خاتم الانبیاء(ص) و سایر رده ها ـ البته در شرایط صلح ـ طرح های بزرگی که هنوز توان اجرای آن در بخش خصوصی ایجاد نشده و یا طرح هایی را که در مناطق ناامن اجرا می شود به انجام رساند.”
در این مقاله تصریح شده است: “گستردگی بسیجیان به عنوان بزرگ ترین شبکه اجتماعی حقیقی کشور و یا حتی دنیا، در سرتاسر کشور ظرفیت عظیمی از جوانان را در خود دارد که همین ظرفیت درخور توجه می تواند در خدمت حماسه اقتصادی قرار بگیرد.”
تحلیل گران اداره سیاسی سپاه حتی پیشنهاد حذف نهادهایی همچون هلال احمر و واگذاری آن به سپاه را نیز مطرح و ادعا کرده اند که “قدرت اجتماعی سپاه و بسیج و نیز توان مردمی ای که در این شبکه عظیم وجود دارد و اتصال آن به دانشگاه، مسجد، مدرسه و ادارات، کارخانجات و اقشار مختلف متخصص، بهترین بستر را برای واگذاری امور فرهنگی و اجتماعی به مردم در خود مجتمع دارد. حتی می توان «تمام تشکل هایی مثل هلال احمر را در ساختار بسیج گنجاند» و از ایجاد سازمان های موازی خودداری کرد و هزینه های باقی مانده از این ادغام را صرف تجهیز و بالا بردن کارآیی آن ها کرد.”
این اشارات و تاکیدات از سوی نظامیان درحالی مطرح شده است که روز ۳ تیرماه محمدباقر نوبخت، مشاور اقتصادی حسن روحانی و معاون او در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام طی اظهاراتی در شهر رشت سپاه و بسیج را “فرصت هایی” خواند که دولت حسن روحانی می تواند از آنها بهره بگیرد.”
او تاکید کرد: “سپاه، بسیج و دستگاه امنیتی ظرفیت بزرگ انقلاب اسلامی هستند و باید از آنها بهره گرفته شود. رئیس جمهور منتخب و دوستان او باید بدانند سپاه و بسیج به عنوان یک ظرفیت بزرگ در کشور فعال است و باید از این فرصت استفاده کرد.”
حسن روحانی خود پس از اشارات و تاکیدات اخیر سپاه و بسیج درباره حضور در اقتصاد، اظهار نظری نداشته است اما وی از جمله کسانی بود که طی سالهای گذشته چند بار از حضور نظامیان در عرصه اقتصاد انتقاد کرده بود.
از جمله وی در۲۸ آبان سال ۱۳۸۷ در انتقاد از نحوه اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی گفته بود: “قرار بود بخش خصوصی را گسترش دهیم اما آنچه انجام شد این بود که به نام خصوصی‌سازی، بخشهای از دولت به بخش شبه دولت منتقل شد و صندوق‌های متفاوت مثل صندوق بازنشستگی و… وارد عمل شدند و بدتر از آن بخشهای شبه نظامی هم وارد عمل شدند. تا به حال بخش خصوصی گرفتار دولت بود، حالا گرفتار بخش شبه دولتی و شبه نظامی شده است.”
سپاه پاسداران و بسیج به عنوان نهادهای نظامی زیر مجموعه رهبر جمهوری اسلامی در سالهای اخیر، به ویژه از سال ۱۳۸۴ و پس از روی کار آمدن محمود احمدی نژاد علاوه بر دریافت بودجه های کلان تحت عنوان نهادهای نظامی با تاسیس بانک، حضور مناقصه های نفتی و پتروشیمی، تاسیسات دریایی و نفتی، سد و راه سازی، هتل داری، مخابرات و… به عرصه اقتصاد کشور ورود کرده و بخش های بزرگی از آن را در اختیار داشته اند و به عنوان یکی از چالش های دولت حسن روحانی در سالهای پیش رو به شمار می روند.
