مارکوس بکر
در تهران یکی از دانشمندان هسته ای طی یک سوءقصد جان خود را ازدست داد، ولی برنامه اتمی ایران همچنان به راه خود ادامه می دهد. جمهوری اسلامی غنی سازی اورانیوم را در تأسیسات زیرزمینی انجام می دهد و حتی حمله هوایی و پرتاب بمب های نفوذکننده نیز نمی توانند آن را نابود کنند.
ادعاهای دولت ایران در مورد تسلیحات، تأسیسات هسته ای و موشک های های میان برد و دوربرد همواره شنیده شده است. ناگهان سروکله هزاران سانتریفوژ پیدا شد که هیچ کس قبلاً نسبت به آنها مظنون نبود. ولی این بار کارشناسان غربی به واقعیتی متمرکز شده اند که فریدون عباسی رییس سازمان انرژی اتمی ایران اخیراً بیان داشته: مرکز هسته ای فردو در نزدیکی قم غنی سازی اورانیوم را آغاز کرده.
در فردو ۳۴۸ سانتریفوژ از قبل عملیاتی بودند و دو زنجیره آبشاری با ۱۷۴ سانتریفوژ نیز به آنها اضافه شد. با کمک این سانتریفوژها، اورانیوم تا میزان ۲۰ درصد غنی خواهد شد، یعنی بیش از میزانی که برای استفاده در یک رآکتور اتمی لازم است. به علاوه، این تأسیسات در عمق کوهستان قرار گرفته و انتظار می رود که کاملاً از حملات هوایی در امان باشد. ادعای دولت تهران این است که غنی سازی به میزان ۲۰ درصد برای استفاده از سوخت هسته ای در رآکتور تحقیقاتی تهران [که گفته می شود برای درمان سرطان کاربرد دارد] مورد نیاز است.
اوتفرید ناساور از مرکز اطلاعات امنیت فرااصلسی در برلین معتقد است که این اظهارنظر مردود نیست. او می گوید: “طب هسته ای می تواند مواد لازم را تولید کند تا در آینده در زمان اعمال تحریم مفید واقع شود.” دیگر کارشناسان اروپایی ادعای ایران را با احتیاط بیشتری می پذیرند. ظرفیت تولید ۳۰۰۰ سانتریفوژ در مرکز فوردو برای تولید سوخت کافی برای یک رآکتور بسیار کوچک است، ولی برای تولید مقادیر کم از اورانیوم غنی شده به میزان بالا و همچنین برای یک برنامه تسلیحاتی هسته ای ایده آل می باشد.
ایالات متحده اقدامات ایران را محکوم کرد. هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا روز سه شنبه در واشنگتن اعلام کرد که غنی سازی ۲۰ درصدی در تأسیسات زیرزمینی قم نگران کننده است. این اقدامی است که برای توجیه آن “هیچ توضیح قابل قبولی” ارائه نشد.
تأسیسات زیرزمینی غیرقابل نفوذ
با توجه به اطلاعات به دست آمده، کارخانه فردو نه تنها در یک منطقه کوهستانی و در عمق ۸۰ تا ۹۰ متری صخره ها قرار گرفته، بلکه دارای سیستم ضدهوایی قدرتمندی می باشد. به همین دلیل حمله هوایی به این مرکز تقریباً غیرممکن است. بزرگ ترین سلاح ضد بانکر در آمریکا قادر است تا عمق ۱۰ پایی در بتون پیشروی کند. حتی “بمب نفوذی انبوه” [MOP] که ۱۴ تن وزن دارد درنهایت می تواند به عمق ۶۰ متری زمین برسد و سپس منفجر شود.
تنها سلاح دیگری که می تواند برای مرکز فردو خطرناک باشد، بمب B-61-11 گونه متفاوتی از بمب اتمی B-61 است. استفاده از این نوع سلاح علیه تأسیسات هسته ای ایران به عنوان آخرین راه چاره قابل پیش بینی است. و البته خرابکاری نیز می تواند در برنامه ایران تأخیر به وجود آورد، ولی مطمئناً آن را متوقف نخواهد کرد.
تهران به دنبال چیست؟
بی شک انتقال غنی سازی به تأسیسات زیرزمینی برای ناظران به مثابه هشدار است. مارک فیتزپاتریک، از مؤسسه بین المللی مطالعات استراتژیک از وخیم تر شدن شرایط سخن می گوید. او می گوید: “درحال حاضر ایران تقریباً به مواد شکافت پذیر مورد نیاز خود در سانتریفوژهایی که در یک کوه غیرقابل دسترس قرار دارند دست یافته.” سانتریفوژهای فوردو از نوع IR-1 اند که چندان مدرن نیستند، ولی از سانتریفوژهای نوع P-1 که ایران از عبدالقادرخان دریافت کرده بود، کارآمدترند.
اکنون مهم ترین مسأله این است: در چه حالت می توان گفت که برنامه اتمی ایران پیشرفت حاصل کرده و هدف آن چیست؟ در نوامبر ۲۰۱۱ آژانس اتمی طی گزارشی خبر داد که حکومت تهران روی سلاح های اتمی کار می کند. غنی سازی ۲۰ درصدی در صورتی که هدف از آن تولید سلاح های اتمی باشد، کاملاً توجیه پذیر است. و این درحالی است که تهران هر کاری انجام داد تا ظن و تردیدها را در این زمینه ازبین ببرد.
درعین حال، نگرانی از ظهور بمب ایرانی منوط به اتخاذ تصمیم برای ساخت آن ازسوی حکومت تهران است. احتمالاً تصمیم سیاسی برای این مسأله هنوز اتخاذ نشده، همان طور که لئون پانه تا، وزیر دفاع آمریکا، گفت: “جمهوری اسلامی اکنون درحال ساخت بمب نیست. ولی آنها درتلاش اند تا توانایی های هسته ای خود را بالا ببرند. و همین مسأله ما را نگران کرده.”
تصمیم سیاسی برای دستیابی به بمب
تولید مقادیر کافی از اورانیوم غنی شده به میزان بالا صرفاً اولین گام برای تولید بمب محسوب می شود. گام دوم تولید یک کلاهک اتمی است که باید تا حدی کوچک شود تا بتوان آن را روی یک موشک نصب کرد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که ایران برای رسیدن به این توانایی ها سال ها زمان نیاز دارد.
روز سه شنبه روزنامه لندنی “تایمز” گزارش داد که مؤسسه مطالعات امنیت ملی نتایج یک آزمایش هسته ای توسط ایران را شبیه سازی کرده. بسیاری از سفرای سابق، مسؤولان اطلاعاتی سابق و نخبگان در این شبیه سازی شرکت کردند.
نتایج: اسراییل صرفاً تهدید نظامی می کند، ولی حمله نخواهد کرد، زیرا ایالات متحده حمایت لازم را از این اقدام بعمل نخواهد آورد. عربستان سعودی نیز احتمالاً برنامه اتمی نظامی خود را آغاز خواهد کرد. این درحالی است که میر داگان اخیراً اظهار داشت “می توان با یک ایران اتمی همزیستی کرد”. سلاح هسته ای در دست آیت الله ها الزاماً به معنی تهدیدی که موجودیت اسراییل را به خطر می اندازد نخواهد بود. او معتقد است هر کسی که بخواهد با حمله نظامی ایران را از این کار بازدارد، “حماقت” کرده.
منبع: اشپیگل، ۱۲ ژانویه
