همدم مصطفوی
مردم ایران به تنها نامزد برخاسته از جریان میانه رو رأی دادند: حسن روحانی، یک شخصیت مذهبی، در دور اول انتخابات با به دست آوردن ۵۰ ممیز ۶۸ درصد از آرا، به عنوان رییس جمهور ایران انتخاب شد. ولی این پیروزی چه تأثیری بر سیاست حکومت تهران خواهد داشت؟
روزنامه های اصلاح طلب شرق و اعتماد روز ۱۶ ژوئن نوشتند که “شیخ امید پیروز شد.”
در روزنامه شرق، سرمقاله نویس به مشارکت گسترده و پیروزی یک میانه رو تأکید می ورزد که “دوره ای از موفقیت را در صحنه ملی و بین المللی رقم خواهد زد”. به دنبال اعلام پیروزی روحانی، مردم ایران در تاریخ ۱۵ ژوئن در خیابان های تهران شادمانی خود را نشان دادند.
به واقع حسن روحانی، مذهبی ۶۴ ساله ای که توانست ۱۸ میلیون ایرانی را به هواداری از نامزدی خود مجاب کند، کیست؟ تنها نامزد روحانی و تنها میانه رو، انتخابات ریاست جمهوری را در برابر پنج محافظه کار در دور اول برنده شد. مردم ایران پس از هشت سال تحمل احمدی نژاد، یک رییس جمهور “عادی” را انتخاب کردند.
او تحصیلات مذهبی خود را در شهر قم گذرانده و سپس برای اخذ مدرک دکترا به اسکاتلند رفته است. او از طرفداران و وفاداران بنیانگذار جمهوری اسلامی، آیت الله خمینی، است. روحانی اولین منصب های مهم خود را در زمان جنگ ایران و عراق به دست آورد. ولی به ویژه زمانی شناخته شد که ریاست هیأت مذاکره کننده ایرانی در پرونده هسته ای را برعهده گرفت؛ آن هم در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی که روابط ایران و غرب بسیار خوب بود. و همچنین در دوره ای که مسؤولان ایرانی بخش بزرگی از پیشرفت های برنامه هسته ای را از نظرها پنهان نگاه داشته بودند؛ تازه در سال ۲۰۰۳ بود که برنامه غنی سازی اورانیوم برملا شد. در آن زمان، برای آرام کردن جامعه بین المللی، رهبر علی خامنه ای مجوز تعلیق غنی سازی اورانیوم را صادر کرد. ولی این مذاکرات باعث شد تا روحانی به آن متهم شود که به کشورش خیانت کرده و شرایط را برای ورود احمدی نژاد به صحنه قدرت مهیا نموده.
نجمه بزرگمهر، خبرنگار اعزامی فایننشیال تایمز در لندن، خاطرنشان می سازد که “روحانی به جنبش سبز تعلق ندارد”. ولی او یک مرد سیاسی میانه رو و عملگراست.
از دید روزنامه شرق، “پیروزی روحانی مدیون حمایت دو رییس جمهور پیشین، علی اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی است.” سه روز قبل از برگزاری انتخابات، آنها خواستار حمایت از روحانی، به عنوان تنها نماینده اردوگاه اصلاح طلب شدند. رفسنجانی که نامزدی خود را تسلیم کرده بود، در ماه مه ازسوی شورای نگهبان رد صلاحیت شد. این تصمیم موجی از وحشت و ناامیدی را در میان اصلاح طلبان به وجود آورد که درنهایت به هواداری از تنها نامزد میانه رو انجامید و از دید این روزنامه، این “یک استراتژی عالی” بود. درحالی که در اردوگاه رقیب، حتی کم اهمیت ترین نامزدها زیر بار انصراف از انتخابات نرفتند و بدین ترتیب آرای جمع شده در اردوگاه محافظه کاران بین پنج نفر تقسیم شد.
در جناح محافظه کاران، روزنامه ها چندان خودنمایی نکردند و تنها به پیروزی “ملت ایران” اشاره نمودند. روزنامه فوق محافظه کار کیهان بسیار خبرگونه رفتار کرد: “حسن روحانی پیروز انتخابات ایران”. این روزنامه در سرمقاله خود که به تندگویی علیه اصلاح طلبان مشهور است، به مشارکت گسترده مردم اشاره می کند و آن را “شکستی برای غرب” می داند. “این انتخابات نشان داد که تحریم های اعمال شده علیه کشور ما هیچ تأثیری نداشته. ملت ایران قوی است و در برابر فشارهای بین المللی مقاومت می کند.”
در روزنامه اینترنتی “روز”، مهرانگیز کار نوشته است “مردم با رأی دادن به روحانی به سیاست هسته ای اتخاذ شده ازسوی تهران رأی منفی دادند. مردم ایران دیگر از سیاست هسته ای خسته شده اند و بیش از این نمی توانند زیر بار مشقت اقتصادی قد راست کنند. سعید جلیلی که آرای کمی در انتخابات به دست آورد، ممکن است ازاین پس از دیدار خانم اشتون محروم شود.” او می پرسد: “آیا غرب نیز صدای مردم ایران را خواهد شنید یا به سیاست اعمال تحریم خود ادامه خواهد داد؟”
با این حال، خانم کار می نویسد در ایران در برابر رهبر علی خامنه ای، شخصیت مذهبی انتخاب نشده ای که کشور را هدایت می کند، قدرت مانور رییس جمهور بسیار محدود است.
منبع: کوریه انترناسیونال، ۱۶ ژوئن
