جورج جان
نمایندگان ارشد ایران و غرب روز چهارشنبه با اعلام اینکه قرار ملاقات دیگری برای دو هفته بعد گذاشته اند، به این احتمال قوت دادند که پیشرفتی در زمینه شکستن بن بست ناشی از سرپیچی ایران از تقاضای سازمان ملل برای توقف غنی سازی اورانیوم بدست آمده است.
هیچ یک از دو طرف جزئیات دو ملاقات خود، و از آن جمله مهمانی نهار از پیش اعلام نشده را اعلام نکردند. اما یک مقام آگاه در یکی از پایتختهای اروپائی گفت دو طرف در مورد چگونگی تعلیق گفتگو کردند. این مقام گفت که یک تعریف قابل انعطاف تر از تعلیق که مورد قبول دو طرف باشد “موضوع اصلی” گفتگوها بوده است.
این مقام که نخواست نامش فاش شود، گفت اشاره ای نیز به “عقب نشینی دو طرفه” شده، که به معنی همزمانی توقف فعالیتهای اتمی ایران در مقابل تعهد برای عدم تصویب قطعنامه ای جدید در زمینه تحریم ایران است. بعد از مذاکرات هم سولانا و هم لاریجانی خوشحال بودند.
لاریجانی به خبرنگاران گفت: “ما فردا و دو هفته بعد هم مذاکراتی خواهیم داشت”.او فضای مذاکرات را “مطبوع” خواند. سولانا نیز از “مهمانی ای بسیار سازنده ای” گفت و اضافه کرد که “فردا و هفته های آینده به مذاکرات ادامه خواهیم داد.”
پیش از مذاکرات مقامات دولتی در خارج از ترکیه به آسوشیتدپرس گفته بودند شش کشور مذاکره کننده با ایران احتمالا آماده اند به ایران اجازه دهند بجای پیاده کردن برنامه غنی سازی خود آنرا دست نخورده حفظ نماید.
مفهوم “عقب نشینی دو طرفه” مورد تائید محمد البرادعی است و در سندی که در اختیار آسوشیتدپرس گذاشته شده به آن اشاره شده است. این سند یک صفحه ای، که به ابتکار سوییس تهیه شده، پیشنهاد میکند که بر اساس این تفاهم دو طرفه، “ایران هیچ فعالیت جدید غنی سازی انجام ندهد” و شش کشور نیز “قطعنامه و تحریم جدید” را وضع نکنند.
دیپلمات ها گفتند که آمریکا، بریتانیا و فرانسه با این سند مخالف بودند، اما به گفته آنها این سند میتواند مبنایی برای توافقهای بعدی قرار بگیرد و منجر به مذاکرات رسمی شود.
قرار است سولانا هفته آینده خانم رایس و وزرای امور خارجه پنج کشور دیگر را، که در کنفرانس سران آمریکا- اتحادیه اروپا در واشنگتن گرد میآیند، در جریان امور قرار بدهد. در مقابل آنها نیز مقررات پایه برای دور بعدی گفتگوها را تعیین خواهند کرد.
ایران میگوید 1300 سانتریفیوژ را راه اندازی کرده و قصد دارد در نهایت این رقم را به 50000 برساند. یک دیپلمات گفت آمریکا ممکن است با برجای ماندن تعداد محدودی سانتریفیوژ موافقت کند به شرط آنکه آنها کار نکنند. این مقام گفت ایران احتمالا بر “کار کردن” این ماشین ها، و نه لزوما تولید اورانیوم غنی شده” اصرار خواهد کرد. شش کشور همچنین میخواهند تعداد سانتریفیوژهای به هم پیوسته ایران کمتر از 1000 دستگاه باشد.
مقامات میگویند که با توافق بر سر تعریف جدیدی از غنی سازی، دو طرف احتمالا خواهند توانست از موانع برقراری مجدد مذاکرات عبور کنند. مذاکرات شهریور ماه سولانا و لاریجانی به علت همین موضوع برهم خورد. در آن زمان سولانا از ایران خواست نه تنها فعالیتهای غنی سازی خود را متوقف کند، بلکه سانتریفیوژها و تاسیسات مربوطه را نیز پیاده نماید. ایران این درخواست را نپذیرفت.