کریگ ویت لاک و تاماس ریکس
مونیخ - در آستانه رویارویی با تحریم های وسیع تر بین المللی، رئیس جمهور و رئیس شورای امنیت ملی ایران، روز یکشنبه پیشنهاد از سر گیری مذاکرات در مورد برنامه هسته ای این کشور را ارائه دادند و از لفاظی های بیشتر در زمینه هایی نظیر از بین بردن اسرائیل خودداری کردند.
علی لاریجانی، رئیس هیئت مذاکره کننده ایرانی، برای اولین بار بعد از متوقف شدن مذاکرات در سپتامبر گذشته، در مونیخ با دیپلمات های اروپایی ملاقات کوتاهی داشت و ضمن آن آمادگی ایران را برای بازگشت به میز مذاکره علام کرد. وی همچنین گفت: “ما قصد تهاجم به هیچ کشوری را نداریم.” وی اضافه کرد: “ایران هیچ خطری برای اسرائیل ندارد.” محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران قبلا گفته بود “اسرائیل باید از روی نقشه پاک شود.”
در همین حال احمدی نژاد در تهران گفت ایران آماده است مذاکرات را از سر گیرد ولی او هم مانند لاریجانی تاکید کرد پیش شرط های شورای امنیت سازمان ملل برای شروع مذاکرات، یعنی توقف غنی سازی را نمی پذیرند. وی گفت: “ما آماده مذاکره هستیم ولی فعالیت های خود را قطع نمی کنیم.”
احمدی نژاد که در بیست و هشتمین سالگرد انقلاب اسلامی سخن می گفت از پیشرفت های هسته ای این کشور سخن گفت ولی به دستاورد مشخصی اشاره نکرد. برخی تحلیل گران انتظار داشتند وی به جهش های تازه ای اشاره کند.
مقامات اروپایی و آمریکایی در صداقت ایران در شروع مذاکرات ابراز تردید کردند و گفتند: “مذاکره بدون توقف غنی سازی تردید هایی در مورد صداقت این گفته ها ایجاد می کند.” رابرت کیمیت معاون خزانه داری آمریکا این اظهارات در مونیخ و پس از سخنان لاریجانی مطرح کرد.
وزیر خارجه فرانسه نیز در سخنانی اظهار داشت مذاکره بدون توقف غنی سازی “ غیرقابل قبول” است و افزود: “ما باید در این زمینه کاملا شفاف و دقیق باشیم.”
روز جمعه آژانس بین المللی انرژی هسته ای برخی از کمک های فنی خود به ایران را قطع کرد. ایران تا 21 فوریه فرصت دارد غنی سازی اورانیوم را متوقف سازد در غیر این صورت با تحریم های بیشتری روبرو خواهد شد.
با نزدیک شدن این مهلت لحن مقامات ایرانی تعدیل شده است. هرچند احمدی نژاد قبلا اسرائیل را تهدید به نابودی کرده بود و هولو کاست را یک “افسانه” خوانده بود، ولی تحلیل گران معتقدند وی طی ماه های اخیر از حمایت سیاسی کمتری در داخل برخوردار شده و تحت فشار قرار گرفته تا لحن و موضع متعادل تری انتخاب کند.
در مونیخ، جایی که هیتلر و نازی ها اولین بار به قدرت رسیدند، لاریجانی سعی کرد از پاسخ به سوالاتی در مورد نظر کشورش در مورد هولوکاست طفره رود. انکار هولوکاست، که طی آن 6 میلیون یهودی و 5 میلیون نفر از کشور های اروپایی کشته شدند، در آلمان جرم محسوب می شود.
لاریجانی در این زمینه گفت: “نوعی عکس العمل اضافی نسبت به مساله هولوکاست به خرج داده شده. این یک مساله تاریخی است و نمیدانم چرا تا این اندازه نسبت به یک موضوع ساده حساسیت به خرج داده می شود.”
لاریجانی گفت: “ایران یک نیروی تعادل دهنده در منطقه خاورمیانه است و قصد تهاجم به هیچ یک از همسایگان ازجمله عراق و اسرائیل را ندارد. برنامه تحقیقات هسته ای ما هیچ تهدیدی برای اسرائیل محسوب نمی شود.” در عوض وی آمریکا را به دلیل ایجاد هرج و مرج در خاورمیانه و جنوب آسیا مقصر دانست و اشاره کرد که آمریکا دو کشور همسایه ایران را اشغا ل کرده است. وی برخی از سخنان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را در انتقاد شدید از آمریکا در زمینه تبدیل دنیا به محیطی خطرناک تر از دوران جنگ سرد، تکرار کرد.
رابرت گیتز وزیر دفاع آمریکا، ضمن ا شاراتی به سخنان پوتین، بیشتر اظهارات خود را در کنفرانس مونیخ به همکاری کشور های عضو پیمان ناتو برای مبارزه با شورشیان طالبان در افغانستان اختصاص داد. وی گفت: “بسیار مهم است که موفقیت های به دست آمده در افغانستان به دلیل سهل انگاری یا فقدان اراده سیاسی از دست نرود.”
منبع: واشنگتن پست، 12 فوریه 2007