حمید احدی
در پی چند هفته حملات پی در پی محمود احمدی نژاد و دولت او به دانشگاه آزاد، هاشمی رفسنجانی در مقام رییس هیات امنای دانشگاه، مسوولان این موسسه آموزش عالی را به مقاومت در برابر فشارهایی که برای تسلط بر آن آغاز شده است دعوت کرد و تاکید کرد: “اگر قرار بود در مقابل این موذی‌‌گری‌‌ها عقب بنشینیم، باید به همان اتاق طلبگی برمی‌‌گشتیم و یا در روستا ها برای مردم مساله می‌‌گفتیم.” این موضع در حالی بیان شد که هاشمی رفسنجانی روز قبل از آن نیز در بیانی صریح گفته بود: “امیدواریم شرارت‌هایی که میشود تا دانشگاه آزاد را به عنوان واحد ملی و جهانی تضعیف کند، شرش از سر دانشگاه کوتاه شود”.
روزنامه های تهران گفته های آخر هفته رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام را، که در جمع اساتید و مدیران مجتمع آموزشی دانشگاه آزاد در نجف آباد در اصفهان ایراد می شد، واکنشی به شدت گرفتن حملات گوناگونی دانسته اند که از سوی گروه طرفدار رییس جمهور و البته شخص وی به طور متوالی علیه دانشگاه آزاد صورت گرفته ومی گیرد.
هاشمی رفسنجانی در اظهاراتی همزمان در جمع فعالان سیاسی استان اصفهان، با اشاره جریانی که “برای کنارگذاشتن نیروهای قدیمی فعالیت می‌کند و از آن بدتر به دنبال بدنام کردن این افراد است”، این حرکت را “چراغ سبز نشان دادن به دشمن” نامید و گفت: “با این تهدیدات که در خارج علیه کشورمان وجود دارد اگر نارضایتی‌های داخلی هم به آن اضافه شود، یا به بی‌تفاوتی تبدیل میشود و یا بدتر از آن چالش به وجود می‌آورد که هر دو اینها چراغ سبز نشان دادن به دشمن است.” هاشمی اخیرا در واکنش مشابه دیگری نیز با تخطئه جریانات تندروی داخلی به آنها هشدار داده بود کاری نکنند که چون عراق، عده ای از مردم برای خلاصی از آنها، حتی ورود بیگانگان به کشور خود را هم مورد استقبال قرار دهند. ناظران سیاسی، این قبیل اظهارات هاشمی رفسنجانی را، نشانه به اتمام رسیدن صبر او در مقابل اقدامات تهاجمی مستمر از سوی رییس جمهور و هوادارانش می دانند.
هاشمی رفسنجانی در سخنان اخیر خود در مورد دانشگاه آزاد، از رهبری، آیت‌‌الله موسوی اردبیلی، مهندس میرحسین موسوی، احمد خمینی، جاسبی و خود به عنوان اعضای ابتدایی هیات موسس دانشگاه آزاد نام برد و گفت: “هیات موسس به من وکالت داده بود که امور مربوط به دانشگاه آزاد را شخصا پیگیری کنم که من هم جز در مواردی خاص به آنها رجوع نمی‌‌کردم. پس از چندی هم حاج احمد آقا از بین ما رفت و رهبری هم به دلیل جایگاهشان درست نبود که همچنان عضو هیات موسس باقی بماند. رهبری گرچه رسما استعفا نداده‌‌اند اما به بنده اعلام کرده‌‌اند که نمی‌‌توانند مسوولیتی در این هیات داشته باشند.”
ادامه روایت رییس هیات امنای دانشگاه آزاد به آخرین حمله دولتی ها به دانشگاه آزاد اشاره دارد که اخیرا کوشیده اند از طریق شورای عالی انقلاب فرهنگی و با استناد به قانون تاسیس آن شورا ترکیب هیات امنای این دانشگاه را به دلخواه خود تغییر دهند. اگرچه خبرهای منتشر حاکی است در پی مذاکرات بعدی میان هاشمی و دولت، عملا تغییر ترکیب هیات امنا منتفی شده اما نگرانی دولت در مورد ثابت ماندن دکتر جاسبی برای بیست و پنج سال در یک شغل پذیرفتنی تلقی شده و رییس هیات امنا پذیرفته که با پیشنهاد وزارت علوم، با تغییر اساسنامه، ریاست دانشگاه آزاد برای مدتی معین و به پیشنهاد هیات امنا و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی معین شود.
هاشمی رفسنجانی در مورد این تصمیم جدید توضیح داد: “ قرار شد ما اعضای جدید هیات موسس را به شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی کنیم. اساسنامه تنظیم‌‌شده هیات موسس خیلی محکم است. در ماده 19 این اساسنامه آمده است هر تغییری در هیات امنای دانشگاه آزاد باید با پیشنهاد هیات موسس و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت بگیرد، بنابراین هیچ نهاد و شخصی حق پیشنهاد برای افزایش ظرفیت هیات موسس دانشگاه آزاد را ندارند. امروز هم در مرحله‌‌ای قرار داریم که ما باید برای افزایش ظرفیت این هیات، تصمیم‌‌گیری کنیم.هاشمی رفسنجانی افزود: جلسات هیات امنا به صورت مستمر برگزار میشود و در جلسات اخیر هم حرف‌‌های جدیدی مطرح شده است.”
ورای دفاعی که هاشمی رفسنجانی به عنوان رییس هیات امنای دانشگاه آزاد از این دانشگاه و عملکردش به عهده گرفت، از دید محافل سیاسی، حرکت وی معانی دیگری هم داشت. در زمانی که دانشگاه آزاد و مترو تهران – دو موسسه ای که هاشمی رفسنجانی، از ابتدای انقلاب، به حمایت از گسترش آن ها شهرت گرفت- زیر تهاجم شدید دولت قرار گرفته است، هاشمی با این سخنرانی نشان داد که قصد عقب نشینی ندارد. همین شایعات حکایت دارد که هاشمی فرصتی را معین کرده است که محسن هاشمی فرزندش که مدیریت عامل مترو تهران را به عهده دارد و عبدالله جاسبی رییس دانشگاه آزاد از شغل های خود کناره گیری کنند و به این ترتیب نشان دهند که دفاع وی از شخص نیست بلکه از دو “سازمان” است.
گفتنی است که محمود احمدی نژاد در زمانی که آشکار شد که هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری شرکت خواهد کرد از اختیارات خود به عنوان شهردار تهران بهره گرفت و محسن هاشمی را از مدیریت مترو کنار گذاشت. اما پیش از آن که جانشینی برای وی تعیین شود، با انتخابات سوم تیر، و در حالی که یکی از معاونان فعلی رییس جمهور برای مدیریت مترو تعیین شده بود، شهردار جدید باقر قالیباف مانع از کنار رفتن محسن هاشمی شد. در ماه های اخیر با قطع اعتبار مترو و پرداخت نشدن کمک های دولت گفته می شود این سازمان در موقعیت بحرانی قرار گرفته و به نظر می رسد که طرفین رضایت داده اند که منتظر نتیجه انتخابات شوراها باشند.
روز گذشته همبتسگی نوشت با توجه به سخنان هاشمی رفسنجانی و گفته های اخیر رییس جمهور احمدی نژاد مبنی بر انجام “تغییرات انقلابی” در دانشگاه آزاد، باید منتظر سخنان و اظهار‌نظرهای جدید وحتی اقداماتی تند و انقلابی از سوی رییس‌جمهور در پاسخ به سخنان رییس هیات امنای دانشگاه آزاد باشیم.