پخش با تاخیر برخی از سریال ها در شبکه های تلویزیونی دنیا اتفاق تازه و دور از انتظاری نیست. اما زمانی که چنین واقعه ای تبدیل به سنت شده و گاه بر اساس تصمیم های غیر منطقی مدیران مسئول صورت می پذیرد، چهره نابسامانی به خود می گیرد. آن هم زمانی که هر سریال باید قبل از ساخت تا پایان آخرین مرحله تولید، از هزارتوی سانسورچیان سازمان بگذرد و افراد بیشمار با تخصص و بی تخصص درباره تولید آن نظر دهند. خط شکن یکی از این سریال هاست که دو سال بلاتکلیف در نوبت پخش مانده بود…
خط شکن
نویسنده : سعید دولتخانی. کارگردان: مسعود تکاور. تهیه کننده: دکترسید منتظرالمهدی. طراح صحنه و لباس: کیوان ذوالفقاری. تدوین: رضا رجبی، کامران خالقی. مدیر تصویربرداری: علی ملکی. موسیقی: محمد مهدی کورنگی. صدا بردار: احمد اردلان. مدیر تولید: طاهره رجبی. بازیگران: حامد کمیلی[یاشار]، مریم کاویانی[سارا]، یوسف تیموری[رضا]، مهدی امینی خواه[کامبیز]، امید آهنگر، شهرام عبدلی، فریده دریامج، بهزاد رحیم خانی، عطیه غبیشاوی، شیوا خسرومهر، سیما مطلبی، علی عبادت طلب، سید جواد هاشمی، رضا رویگری[پدر یاشار] و زنده یاد داوود اسدی. محصول شبکه تهران.
یاشارکه به تازگی از تحصیل فارغ شده است با دختری به نام سارا ازدواج می کند. اما پدر یاشاربا این وصلت به شدت مخالف است. پس از چند ماه مشخص می شود که سارا با باندی کلاهبردار دست داشته و تمام ثروت یاشار از این طریق برباد می رود. پدر یاشارکه از این اتفاق بسیار خشمگین شده است دختر را پیدا می کند اما…
تسلط بر ابزار
گسترش جهان داستانی به خوبی توسط نویسنده طراحی شده است. قصه و مضمون اصلی اثر بر شکل گیری یک موقعیت استوار است. در واقع ما با شخصیت هایی “ یاشار- سارا- رضا و..” مواجه هستیم که سازنده یک موقعیت دراماتیک هستند. پی ریزی قصه توسط نویسنده توسط عنصری که از آن یاد شد، انجام گرفته است.
تمهید بسیار خوبی که نویسنده علاوه بر شخصیت ها از آن سود می جوید تا موقعیت داستان شکل بگیرد، مکان رویدادها و مکان زندگی شخصیت ها است. در واقع در اینجا مکان علاوه بر کارکرد معمول خود، کارکردی نمادین از شخصیت ها را پیدا می کند. خانه ای که یاشار و خانواده اش درآن زندگی می کنند نمایانگر روحیات و طرزتفکر آنهاست. نوع چیدمان و طراحی اسباب و اثاثیه خانه هم همگی گویای این عامل هستند.
نکته دیگر نقطه اتصال رویدادها به یکدیگر است. از معدود دفعاتی است که دریک مجموعه تلویزیونی، نویسنده ای این چنین دقیق و تکنیکی نقاط اتصال و دیزالو قصه های فرعی را به درستی انتخاب کرده است. به عنوان مثال : صحنه درگیری یاشار با رضا زمانی به اتمام می رسد که نویسنده در لابلای دیالوگ های آنها صحنه های رفتن پدر یاشار نزد سارا را گنجانده است. این دیزالو نوشتاری به خوبی اتفاق می افتد و مخاطب ناخواسته به موقعیت بعدی پرتاب می شود.
دربخش کارگردانی، مسعود تکاور بسیار هوشمندانه از متن بهره می جوید. او همزمان از دکوپاژی متقاطع و خطی بهره می جوید. در فصل های تعقیب و گریز و فرار شخصیت ها ما با دکوپاژی متقاطع و در صحنه های داخلی با دکوپاژی خطی مواجه هستیم. انتخاب این تمهید از سوی او، کمک شایانی در روند ارتباط مخاطب با اثر می کند. فضاسازی مناسب، تشخیص ریتم متناسب هر فصل، انتخاب نماهای درست، هدایت درست بازیگران و… از نکات برجسته کارگردانی تکاور به شمار می آید. نکته دیگر، نوع چیدمان بازیگران در قاب است که توسط تکاور به خوبی انجام شده است. عنصر دیگری که تکاور به خوبی به آن توجه کرده و استفاده مناسبی از آن کرده است، نورپردازی متناسب با فضاهای داخلی و خارجی ست. زمانی که مخاطب باید توجه اش بر شخصیتی معطوف شود و بر آن تاکید کند تکاور برخلاف انتظار از نور تخت استفاده می کند و اغراقی در تاکید گذاری خود انجام نمی دهد. او این نوع نورپردازی را با انتخاب میزانسن دوربینش که به صورت تراولینگ “ چرخشی” است تکمیل می کند. از این دست تمهیدات به کرات در فصل بندی های داستان مشاهده می شود.
در بخش بازیگری، بازیگران به درستی انتخاب شده اند. حامد کمیلی در نقش یاشار بازی روان و قابل قبولی از خود بروز می دهد. عدم وجود اغراق در حرکات و میمیک او از ویژگی های بارز بازیگری اوست. رضا رویگری هم بازی قدرتمند و مسلطی از خود به نمایش می گذارد. شاید تنها ایرادی که می توان به او گرفت انتخاب نقش هایش دریک قالب اتفاق می افتد که این برای هر بازیگری خطرناک است. یوسف تیموری و بهزاد رحیم خانی از معدود بازیگرانی هستند که تلاشی برای ارائه متفاوت نقش نمی کنند. رحیم خانی که سال هاست در این تیپ نقش ها مانده است. اما تیموری با تمام تلاشی که می کند، نمی تواند در بیشترلحظات از ویژگی بازی طنز خود در نقش بکاهد که این عامل در بعضی لحظات بر نقش آفرینی اول طمه می زند.
”خط شکن” اثری قابل دفاع و حرفه ای در کارنامه مسعود تکاور است و نوید کارگردانی را می دهد که دیگر به پختگی لازم رسیده است و بر اصول و قواعد این حرفه مسلط است.